Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Monika Rudzka po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2010 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku J.P. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi J.P. i L.P. na decyzję Wojewody [....] z dnia 25 maja 2009 r. Nr: [....] w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji zatwierdzającej projekt budowlany po wznowieniu postępowania p o s t a n a w i a oddalić wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych
W odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia opłaty kancelaryjnej w kwocie 100 zł za odpis wyroku z uzasadnieniem sporządzanym na skutek zgłoszonego żądania, skarżąca J.P. złożyła wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych.
We wniosku skarżąca oświadczyła, że prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z matką L.P. Ich miesięczny dochód wynosi [....] zł i stanowi go wynagrodzenie za pracę skarżącej w wysokości [....] zł oraz emerytura jej matki w wysokości [....] zł. W skład majątku skarżącej wchodzi dom jednorodzinny o powierzchni użytkowej 61 m- oraz ogródek przydomowy wielkości 469 m-. Skarżąca nie dysponuje zasobami pieniężnymi, jak również przedmiotami wartościowymi.
Uzasadniając wniosek o przyznanie prawa pomocy skarżąca podniosła, iż zwracając się z prośbą uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 15 stycznia 2010 roku nie wiedziała, że będzie wymagana, mimo wysokiej opłaty sądowej za wpis od skargi, dodatkowa opłata kancelaryjna. W chwili obecnej, w związku z chorobą mamy i koniecznością korzystania z zabiegów rehabilitacyjnych po złamaniu nogi, skarżąca nie może sobie pozwolić na ponoszenie dalszych kosztów sądowych. Faktyczne dochody skarżącej (po odliczeniu potrąceń) wynoszą [....] zł, zaś jej matki [....] zł. Skarżąca spłaca dwie pożyczki zaciągnięte na remont mieszkania. Po dokonaniu wszystkich stałych opłat i wykupieniu lekarstw na bieżące wydatki pozostaje niewiele środków.
Mając na uwadze powyższe, zważono, co następuje:
Prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, mającą na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego.
Instytucja przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym, którego domaga się skarżąca, zgodnie z art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zmianami) przysługuje osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Użyte w art. 246 ustawy sformułowanie "gdy osoba wykaże" oznacza, iż to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.
W ocenie orzekającego przedstawiona przez skarżącą sytuacja majątkowa nie daje podstaw do przyznania prawa pomocy obejmującego zwolnienie od kosztów sądowych. Należy bowiem podkreślić, iż przyznanie prawa pomocy powinno mieć charakter wyjątkowy i winno być stosowane w stosunku do osób charakteryzujących się ubóstwem (przykładowo do takich osób można zaliczyć bezrobotnych bez prawa do zasiłku lub osoby ze względu na okoliczności życiowe pozbawione całkowicie środków do życia). Strona będąca osobą fizyczną powinna partycypować w kosztach postępowania, jeżeli ma jakiekolwiek środki majątkowe, w szczególności posiada stały miesięczny dochód (post. NSA z dnia 22 grudnia 2002 r., OZ 862/04, niepubl.).