Sprawa ze skargi na postanowienie SKO w przedmiocie umorzenia postępowania
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Joanna Tuszyńska po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2011 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi H. G. i J. G. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia 13 września 2010 r., znak: [...] w przedmiocie umorzenia postępowania postanawia: 1. oddalić wniosek skarżących o zwolnienie od kosztów sądowych 2. ustanowić dla skarżących adwokata, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka w K.

Uzasadnienie strona 1/2

Wyrokiem z dnia 7 marca 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w sprawie ze skargi H. G. i J. G. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia 13 września 2010 r., znak: [...] w przedmiocie umorzenia postępowania uchylił zaskarżone postanowienie.

W dniu 14 kwietnia 2011 r. skarżący złożyli wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata, uzupełniony pismem z dnia 24 maja 2011 r.

We wniosku tym skarżący oświadczyli, iż prowadzą wspólne gospodarstwo domowe z bratem skarżącej, S. P.. Ich wspólny miesięczny dochód wynosi 2872 zł i stanowi go świadczenie emerytalne skarżącej w wysokości 747,61 zł, świadczenie emerytalne skarżącego w wysokości 1327,40 zł oraz świadczenie rentowe brata skarżącej w wysokości 797,39 zł. Wskazali, że w skład ich majątku wchodzi dom o pow. 110 m2, nieruchomość rolna o pow. 4,68 ha a także budynki gospodarcze i maszyny rolnicze. Z przedstawionego zestawienia wydatków wynika, iż skarżący ponoszą stałe miesięczne wydatki na gaz butan ( butla) w wysokości 52 zł, wywóz śmieci - 72 zł, energię elektryczną - 156,54 zł, telefony komórkowe - około 180 zł, raty za laptopa - 119,87 zł, nadto: ubezpieczenie PZU rocznie 669 zł, ubezpieczenie na życie PZU kwartalnie - 86,79 zł, podatek rolny - 273 zł. Podnieśli również, że są osobami bardzo schorowanymi, na okoliczność czego przedstawili dokumenty świadczące o ich stanie zdrowia.

Postanowieniem z dnia 8 czerwca 2011 r. Referendarz sądowy oddalił wniosek skarżących o przyznanie prawa pomocy.

H. G. i J. G. wnieśli sprzeciw od ww. postanowienia. Wskazali, że zestawienie ich miesięcznych wydatków nie obejmuje wykupu recept w aptece, na które brakuje im pieniędzy. Stwierdzili, że konieczne jest opłacenie ubezpieczeń, jak również posiadanie telefonów komórkowych, gdyż są schorowanymi ludźmi i nie wiadomo kiedy będą potrzebować pomocy. Podali także, że laptopa na raty kupili wnuczce na prezent. Natomiast nie stać ich na opłacenie adwokata w kwocie 1500-2000 zł.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Wniosek skarżących o przyznanie prawa pomocy częściowo zasługuje na uwzględnienie.

Art. 245 § 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) stanowi, że prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego. Przesłanki przyznania osobie fizycznej prawa pomocy uregulowane są w art. 246 § 1 pkt 1 i pkt 2 ppsa, i tak przyznanie jej w zakresie całkowitym, następuje gdy ubiegający się o nią wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, natomiast w zakresie częściowym, gdy dowiedzie, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

W orzecznictwie sądowym konsekwentnie prezentowane jest stanowisko, że przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym powinno mieć charakter wyjątkowy i być stosowane w stosunku do osób żyjących w faktycznym ubóstwie. Udzielenie stronie prawa pomocy jest formą dofinansowania jej z budżetu państwa i powinno mieć miejsce tylko w sytuacjach, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe (postanowienie NSA z dnia 6 października 2004 r.,[...], [...], niepubl.). Zatem wymaga się, aby ubiegający się o pomoc prawną w pierwszej kolejności poczynił oszczędności we własnych wydatkach do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa.

Strona 1/2