Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Monika Rudzka po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku S. Z. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi S. Z. na decyzję Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w K. z dnia 24 września 2015 r. nr: [...] w przedmiocie ustalenia linii brzegowej potoku p o s t a n a w i a zwolnić skarżącego od kosztów sądowych
W odpowiedzi na zarządzenie Przewodniczącego Wydziału z dnia 19 listopada 2015 roku o wezwaniu do uiszczenia wpisu sądowego w kwocie 300 zł od skargi na decyzję Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w K. z dnia 24 września 2015 roku w przedmiocie ustalenia linii brzegowej potoku skarżący S. Z. złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy obejmującego zwolnienie od kosztów sądowych.
Z oświadczenia zawartego w formularzu "PPF" wynika, iż skarżący prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Jego miesięczny dochód z emerytury wynosi 998 zł. W skład majątku wnioskodawcy wchodzi budynek mieszkalno - gospodarczy o powierzchni 100 m² oraz nieruchomość rolna wielkości 1 ha bez dochodu. Strona nie dysponuje oszczędnościami, ani cennymi przedmiotami o wartości powyżej 5.000 zł.
W uzasadnieniu wniosku wnioskodawca podniósł, iż dysponuje bardzo skromnym dochodem z emerytury, która stanowi jedyne źródło jego utrzymania. Mizerne środki w całości pochłaniane są przez bieżące wydatki, wśród których podstawowe pozycje stanowią czynsz, energia oraz zakup żywności. Na konieczne leczenie S. Z. przeznacza w miesiącu kwotę 100 zł, a koszty utrzymania domu, w tym media, wynoszą 500 zł. Z pozostałych środków skarżący pokrywa wydatki na zakup wyżywienia, środków czystości oraz odzieży. Wnioskodawca podniósł, że nie był w stanie przygotować się na opłatę w podanej wyżej wysokości. W tym stanie rzeczy jego wniosek jest uzasadniony.
Referendarz sądowy zważył, co następuje:
Prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, mającą na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego.
Zwolnienie od kosztów sądowych stanowi odstępstwo od generalnej zasady wyrażonej w art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. dalej: p.p.s.a.), zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Zatem instytucja prawa pomocy winna być stosowana jedynie w przypadkach wyjątkowych, gdy wnioskodawca nie posiada żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania.
Zgodnie z art. 246 § 1 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym przysługuje osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Prawo pomocy w zakresie częściowym, którego przyznania domaga się skarżący, obejmuje m. in. zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków (art. 245 § 3 p.p.s.a.).
W ocenie orzekającego skarżący uwiarygodnił w sposób wystarczający, że nie posiada środków na pokrycie kosztów sądowych w niniejszej sprawie. S. Z. dysponuje, co prawda, stałym dochodem z emerytury, jednakże wydatki, które ponosi na konieczne utrzymanie i leczenie są bardzo wysokie w stosunku do wysokości tych dochodów. Koszty utrzymania domu (500 zł) i leczenia (100 zł) pochłaniają większą część miesięcznych dochodów strony. Pozostała kwota 398 zł przeznaczana jest na zakup wyżywienia, środków czystości i odzieży. Skarżący nie dysponuje przy tym oszczędnościami, ani przedmiotami wartościowymi, które mogłyby zostać spieniężone. Biorąc powyższe pod uwagę orzekający uznał, iż nie jest możliwe pokrycie przez skarżącego kosztów sądowych w zainicjowanym postępowaniu bez uszczerbku w jego koniecznym utrzymaniu.
Przedstawiona sytuacja materialna pozwala na stwierdzenie, że S. Z. spełnia przesłanki przyznania mu prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie w całości od kosztów sądowych. Z tych względów orzeczono jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 245 § 3, art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 p.p.s.a.