Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Monika Rudzka po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A. S. i M. S. o częściowe zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi A. S. i M. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia 31 grudnia 2014 r. nr: [...] w przedmiocie odmowy nakazania usunięcia ziemi oraz wykonania urządzeń zapobiegającym szkodom p o s t a n a w i a zwolnić skarżących od wpisu sądowego od złożonej skargi
W odpowiedzi na wezwanie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie do uiszczenia wpisu sądowego w kwocie 300 zł od skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia 31 grudnia 2014 roku w przedmiocie odmowy nakazania usunięcia ziemi oraz wykonania urządzeń zapobiegającym szkodom skarżący A. S. i M. S., działający przez pełnomocnika C. S., złożyli wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od wpisu od skargi.
Z oświadczenia zawartego w formularzu "PPF" wynika, iż skarżący prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Ich miesięczny dochód z prowadzonego gospodarstwa rolnego wynosi 1.000 zł. W skład majątku wnioskodawców wchodzi dom o powierzchni 81 m² oraz nieruchomość rolna wielkości 1,29 ha (ziemia V i VI klasy użytkowej) oraz 0,21 ha lasu. Wnioskodawcy nie posiadają zasobów pieniężnych, ani cennych przedmiotów o wartości powyżej 3.000 euro.
W uzasadnieniu wniosku o przyznanie prawa pomocy podniesiono, iż M. i A. S. znajdują się w trudnej sytuacji materialnej. Ponoszą wydatki na utrzymanie gospodarstwa rolnego i domu.
Do wniosku załączone zostały kopie decyzji Wójta Gminy [...] z dnia w sprawie łącznego zobowiązania pieniężnego skarżących w podatku rolnym i leśnym na rok 2015.
Odnosząc się do zarządzenia referendarza sądowego wzywającego do uzupełnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy C. S. - pełnomocnik skarżących - oświadczyła, że prowadzi odrębne gospodarstwo domowe od skarżących. Jej dochody z tytułu emerytury wynoszą 1.050 zł. M. S. i A. S. nie korzystają z pomocy społecznej. Nie otrzymują też dopłat unijnych do gruntów, ponieważ powierzchnia posiadanych gruntów jest zbyt mała. Wnioskodawcy nie korzystają z rachunków bankowych, gdyż pieniądze ze sprzedaży mleka i płodów rolnych przekazywane są do ręki. Za energię, gaz, opał, śmieci, telefon, kanalizację, żywność, ubezpieczenie i podatki wydatkowana jest kwota ok. 800 zł miesięcznie.
Mając powyższe na uwadze, zważono, co następuje:
Prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, mającą na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego.
Zwolnienie od kosztów sądowych stanowi odstępstwo od generalnej zasady wyrażonej w art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.), zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Zatem instytucja prawa pomocy winna być stosowana jedynie w przypadkach wyjątkowych, gdy wnioskodawca nie posiada żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania.
Zgodnie z art. 246 § 1 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym przysługuje osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Prawo pomocy w zakresie częściowym, którego przyznania domagają się skarżący, obejmuje m. in. zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków (art. 245 § 3 p.p.s.a.).
W ocenie orzekającego M. S. i A. S. uwiarygodnili w sposób wystarczający, że nie posiadają środków na pokrycie wpisu sądowego od złożonej skargi. Jedynym źródłem dochodu skarżących jest prowadzone niewielkie gospodarstwo rolne. Dochody z tego źródła (ok. 1.000 zł) w całości przeznaczane są na pokrycie kosztów bieżącego utrzymania wnioskodawców. Nie dysponują oni oszczędnościami, ani przedmiotami wartościowymi, które mogłyby zostać spieniężone. Biorąc powyższe pod uwagę orzekający uznał, iż nie jest możliwe pokrycie przez skarżących wpisu sądowego od skargi w kwocie 300 zł bez uszczerbku w ich koniecznym utrzymaniu.
Przedstawiona sytuacja materialna pozwala na stwierdzenie, że M. i A. S. spełniają przesłanki przyznania im prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie w całości od wpisu sądowego od złożonej skargi. Z tych względów orzeczono jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 245 § 3, art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 p.p.s.a.