Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Wojciech Jakimowicz po rozpoznaniu w dniu 27 października 2009 r. na posiedzeniu niejawnym sprzeciwu M.D. i M.D. od postanowienia referendarza Wojewódzkiego Sąd Administracyjnego w Krakowie z dnia 16 czerwca 2009 r. w sprawie ze skargi M.D. i M.D. na decyzję Wojewody [....] z dnia 13 lutego 2009 r. Nr [....] w przedmiocie sprzeciwu w sprawie budowy ogrodzenia postanawia oddalić wniosek skarżących o zwolnienie od kosztów sądowych.
W dniu [....] 2009 r. M.D. i M.D. złożyli wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w niniejszej sprawie. Skarżący podnieśli w nim, iż nie są w stanie ponieść żadnych kosztów postępowania, gdyż skarżąca M.D. ponosi comiesięczne wydatki w wysokości 500 zł w związku z leczeniem pooperacyjnym. Z urzędowego formularza wynika, iż skarżący pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym razem z dwójką dzieci w wieku 9 i 8 lat. Osiągają miesięczny dochód w wysokości [....] zł z tytułu umowy o pracę skarżącej w kwocie [....] zł oraz dochodów z działalności gospodarczej skarżącego w wysokości [....] zł. Posiadają dom o powierzchni 158 m2 oraz nieruchomość rolną, nadto samochód osobowy marki [....] o wartości ok. [....] zł. Skarżący podali, iż spłacają również kredyt w wysokości [....] zł miesięcznie.
W dniu 16 czerwca 2009 r. referendarz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wydał postanowienie oddalające wniosek o zwolnienie skarżących od kosztów sądowych.
Od przedmiotowego postanowienia referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skarżący wnieśli w terminie sprzeciw do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wraz z załącznikami, tj. podpisanymi przez skarżących wnioskami o przyznanie prawa pomocy.
W uzasadnieniu sprzeciwu skarżący podali, iż nie zgadzają się z odmową zwolnienia od kosztów sądowych. Podnieśli, iż referendarz niesłusznie do oceny zdolności płatniczych skarżących wliczył wartość domu i nieruchomości rolnej.
Zarządzeniem z dnia 11 września 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wezwał skarżących do złożenia w terminie 14 dni pod rygorem oddalenia wniosku dodatkowego oświadczenia o aktualnej sytuacji majątkowe, rodzinnej oraz o dochodach i wydatkach, szczegółowo wymienionych w treści zarządzenia. Pismo zawierające wezwanie zgodnie z zarządzeniem Sądu zostało skarżącym skutecznie doręczone. Powyższe zarządzenie nie zostało przez skarżących wykonane. W związku z powyższym Sąd orzekał na podstawie danych zwartych w aktach sprawy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) w przypadku wniesienia sprzeciwu - jeżeli tylko nie podlega on odrzuceniu - zarządzenie lub postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym w drodze postanowienia. Oznacza to, że na skutek wniesienia sprzeciwu, Wojewódzki Sąd Administracyjny ma obowiązek ponownie rozpatrzyć wniosek skarżących w sprawie przyznania im prawa pomocy w zakresie żądanym przez wnioskodawcę.
W niniejszej sprawie sprzeciwem skarżących objęte zostało całe postanowienie referendarza sądowego.
Mając na uwadze oświadczenie skarżących o wysokości ich dochodów należy stwierdzić, iż wniosek skarżących o całkowite zwolnienie od ponoszenia kosztów jest nieuzasadniony.
Zgodnie z przepisem art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym następuje, gdy osoba ta wykaże, ze nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, zaś przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym następuje gdy strona wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. W orzecznictwie podkreśla się, iż zwolnienie od obowiązku uiszczenia opłat stanowi instytucję wyjątkową i dlatego może być stosowane jedynie wtedy, gdy strona istotnie nie posiada żadnych możliwości finansowych zapłaty tej należności, przy czym jej sytuacja finansowa jest tego rodzaju, że zapłata kosztów związanych z postępowaniem sądowym spowodowałaby utratę płynności finansowej i mogła przyczynić się do uszczerbku utrzymania koniecznego dla wnioskodawcy i jego rodziny. Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej uzależnione jest jedynie od sytuacji majątkowej i możliwości płatniczych wnioskodawcy i osób pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie domowym.
Odnosząc przedstawione powyżej zasady przyznawania skarżącym prawa pomocy należy stwierdzić iż skarżący są w stanie ponieść koszty sądowe w niniejszej sprawie w całości. Jak wynika z wniosku skarżących prowadzą oni wspólne gospodarstwo domowe, mają na utrzymaniu dwoje dzieci w wieku szkolnym. Utrzymują z się z dochodu w łącznej wysokości [....] zł miesięcznie. Jako wydatki skarżący wskazali koszty leczenia skarżącej w wysokości [....] zł miesięcznie oraz [....] zł z tytułu kredytu. Skarżący nie wskazali wysokości innych miesięcznych wydatków jak np. opłaty za energię elektryczną wodę, gaz, telefon itp. Sąd nie może domniemywać wysokości tych wydatków. Porównując wysokość wydatków z kwotą osiąganych dochodów należy stwierdzić, iż dochody skarżących pozwalają na zaoszczędzenie kwoty potrzebnej do opłacenia kosztów sądowych w sprawie. Wpis sądowy od skargi w niniejszej sprawie wynosi 500 zł. Taką sumę skarżący mogą wygospodarować nawet z bieżącego budżetu.
Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, działając na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 i 2 oraz art. 260 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak na wstępie.