Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Monika Rudzka po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2013 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku I.M. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie ze skargi I.M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 8 marca 2013 r. Nr: [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zmiany stosunków wody na gruncie p o s t a n a w i a I) zwolnić skarżącą od kosztów sądowych; II) ustanowić dla skarżącej radcę prawnego, którego wyznaczy Rada Okręgowej Izby Radców Prawnych w K.
Wraz ze skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] marca 2013 roku w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zmiany stosunków wody skarżąca I.M. złożyła wniosek o przyznanie prawa pomocy obejmującego zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie radcy prawnego z urzędu.
We wniosku skarżąca oświadczyła, że prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z 17-letnią córką M.M. roku oraz matką A.O. . Ich miesięczny dochód wynosi 1.959,77 zł i stanowi go emerytura matki skarżącej w wysokości [...] zł oraz alimenty na córkę w wysokości [...] zł. W skład majątku wnioskodawczyni wchodzi dom o powierzchni 180 m² oraz nieruchomość rolna wielkości 1,96 ha. Nie dysponuje ona zasobami pieniężnymi, ani przedmiotami wartościowymi. Córka skarżącej, ani jej matka nie posiadają żadnych ruchomości, nieruchomości, ani cennych przedmiotów. Uzasadniając wniosek o przyznanie prawa pomocy skarżąca podała, iż ze względu na niskie zarobki nie jest w stanie ponieść kosztów wpisu od skargi oraz ewentualnych dalszych kosztów postępowania. Nie orientuje się ona w zawiłych zagadnieniach prawnych, dlatego może mieć problemy ze zrozumieniem tego, co dzieje się na sali sądowej oraz ze sporządzaniem dalszych pism procesowych. Dotychczasowe pisma były sporządzane przez studentów ze Studenckiej Poradni Prawnej Uniwersytetu Jagiellońskiego, jednak pomoc ta ma charakter wyłącznie doraźny i nie zastąpi profesjonalnego pełnomocnika. Skarżąca podniosła, iż dużym obciążeniem domowego budżetu są wydatki na lekarstwa i lekarzy oraz koszty ogrzania domu.
Mając powyższe na uwadze, zważono, co następuje:
Celem instytucji prawa pomocy jest zapewnienie osobie wnioskującej szeroko rozumianego prawa do sądu, a wiec możliwości skorzystania ze wszystkich przysługujących stronie uprawnień, jeżeli znajduje się ona w położeniu uniemożliwiającym poniesienie we własnym zakresie związanych z tym kosztów. Przyznanie prawa pomocy, zgodnie z art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: p.p.s.a.) przysługuje osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (prawo pomocy w zakresie całkowitym), lub gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (prawo pomocy w zakresie częściowym). W niniejszej sprawie skarżąca domaga się przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie pełnomocnika z urzędu.
Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno sprowadzać się do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście obiektywnie niemożliwe. Użyte w art. 246 p.p.s.a. sformułowanie "gdy osoba wykaże" oznacza, iż to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy we wnioskowanym zakresie.
W ocenie orzekającego skarżąca I.M. w wystarczającym stopniu wykazała, iż znajduje się w sytuacji kwalifikującej do przyznania jej prawa pomocy w zakresie całkowitym. Sytuacja materialna wnioskodawczyni nie jest bowiem łatwa. Jedynym źródłem dochodu skarżącej są alimenty w wysokości [...] zł pobierane na 17-letnią córkę M. Razem ze skarżącą i jej córką w gospodarstwie domowym pozostaje z 81-letnią matką wnioskodawczyni pobierająca emeryturę w wysokości [...] zł. Łączny dochód 3-osobowej rodziny wynosi zatem 1.959,77 zł, co oznacza, że na osobę w rodzinie przypada dochód w wysokości 653,26 zł. Nie są to dochody wysokie, zważywszy na aktualny poziom cen za dobra i usługi, tym bardziej, że jak podała skarżąca budżet rodzinny jest obciążony wydatkami na zakup koniecznych lekarstw i wizyty lekarskie. Skarżąca, ani członkowie jej najbliższej rodziny, nie posiadają przy tym żadnych oszczędności, ani przedmiotów wartościowych, które mogłyby zostać spieniężone. W przedstawionej sytuacji materialnej wnioskodawczyni nie jest zatem w stanie pokryć kosztów sądowych, ani wynagrodzenia pełnomocnika z wyboru we własnym zakresie.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 245 § 2, art. 246 § 1 pkt 1 w zw. z art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 p.p.s.a.