Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie Agnieszka Bińczyk po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku P. J. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi P. J. na uchwałę Rady Miejskiej w "[...]" z dnia "[...]" Nr "[...]" w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego postanawia odmówić zwolnienia skarżącego od kosztów sądowych.
We wniosku, złożonym na urzędowym formularzu, skarżący - P. J. wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu podniósł, iż na jego utrzymaniu pozostaje żona, która prowadzi gospodarstwo domowe oraz troje dzieci "[...]". Wskazał, iż "[...]" ma obowiązek zapłaty grzywny w wysokości "[...]" i kosztów sądowych w wysokości "[...]", a ponadto musiał zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej. Obecnie jedynymi dochodami rodziny są jego renta, dieta radnego oraz świadczenie rodzinne. Na jednego członka rodziny przypada kwota "[...]". W tej sytuacji uiszczenie wpisu od skargi w kwocie 300 zł wpłynęłoby w sposób istotny na i tak skromny budżet rodziny i zmusiłoby ją do zrezygnowania z zakupu środków niezbędnych do egzystencji. Zgodnie z oświadczeniem o stanie rodzinnym, majątku i dochodach skarżący prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z żoną i trójką dzieci. W rubryce nr 7.1. skarżący wykazał dwa domy o powierzchni "[...]" i o powierzchni "[...]" ("udział w wysokości "[...]""), nieruchomość rolną o powierzchni "[...]" oraz lokal użytkowy o powierzchni "[...]" ("wykorzystywany do działalności gospodarczej"), w rubryce nr 10 - dochody własne z tytułu renty inwalidzkiej w wysokości "[...]" ("[...]" netto - zgodnie z rubryką nr 5) i diety radnego w wysokości "[...]" oraz świadczenie rodzinne w wysokości "[...]". W rubryce nr 11 skarżący dodał, iż renta przyznana została mu na okres do "[...]". Opisując swoje schorzenia wskazał, że jego leczenie i koszt zakupu leków to wydatek ok. "[...]". Odnosząc się do sytuacji majątkowej, w rubryce nr 5 skarżący wskazał, iż posiadane grunty z powodów zdrowotnych wydzierżawia za kwotę stanowiącą wysokość podatku od nieruchomości, natomiast w rubryce nr 9 podniósł, iż wykazana we wniosku nieruchomość rolna znajduje się w trwałej dzierżawie w zamian za podatek rolny.
Wskazać należy, iż zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 w związku z art. 245 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej w skrócie ppsa, zwolnienie od kosztów sądowych w całości lub w części, czyli przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, następuje jeśli osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Rozpatrując zasadność wniosku o przyznanie prawa pomocy należy brać pod uwagę, z jednej strony, wysokość obciążeń finansowych, jakie strona musi ponieść w konkretnym postępowaniu, z drugiej zaś jej możliwości finansowe. Na ocenę możliwości finansowych strony ma natomiast wpływ nie tylko wysokość osiąganego przez nią dochodu, lecz także będący w jej posiadaniu majątek. Sposób, w jaki właściciel wykorzystuje swój majątek nie może pozostawać bez wpływu na ocenę, czy posiada on dostateczne środki na poniesienie kosztów postępowania sądowego. Istotne jest bowiem, że posiadany majątek może przynosić potencjalne pożytki, może również służyć jako zabezpieczenie pożyczki lub kredytu, jeśli właścicielowi, który jest zobowiązany do poniesienia określonych wydatków, brakuje bieżących środków finansowych. Posiadanie majątku, szczególnie nieruchomości o znacznej wartości, w zasadzie wyklucza możliwość przyznania prawa pomocy, zwłaszcza w sytuacji gdy majątek ten nie jest obciążony prawami osób trzecich i w żaden sposób nie została ograniczona możliwość jego zbycia (tak np. w postanowieniach Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 października 2004 r., sygn. akt FZ 454/04, niepubl., i z dnia 25 października 2012 r., sygn. akt I OZ 806/12, orzeczenia.nsa.gov.pl). Prawo pomocy, zwane potocznie prawem ubogich, stanowi bowiem instytucję wyjątkową i z tego też powodu powinno być przyznawane tylko, gdy strona istotnie nie posiada żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania, a zdobycie środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym było i jest dla niej obiektywnie niemożliwe.
Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że przedstawiona wyżej sytuacja materialna skarżącego i jego rodziny nie przemawia za uznaniem, że w niniejszej sprawie zachodzi przesłanka uzasadniająca zwolnienie skarżącego od kosztów sądowych, czy to w całości, czy też w części. W sytuacji, gdy skarżący posiada majątek o znacznych rozmiarach (dwa domy, nieruchomość rolną oraz lokal użytkowy), wzgląd na niskie dochody rodziny skarżącego nie może stanowić sam w sobie uzasadnienia dla przyznania prawa pomocy we wnioskowanym przez niego zakresie. W przedstawionej sytuacji skarżącego trudno jest bowiem uznać za osobę należącą do grona osób ubogich. W warunkach niniejszej sprawy, skarżący nie wykazał natomiast, że nie może zdobyć środków pieniężnych potrzebnych na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny dzięki posiadanemu majątkowi.
Tym samym, na podstawie art. 258 § 2 pkt 7 ppsa, należało orzec jak w sentencji.