Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Beata Jezielska po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2019r. na posiedzeniu niejawnym sprzeciwu pełnomocnika skarżącego - adw. S. D. od postanowienia Starszego referendarza sądowego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie z dnia 11 czerwca 2019r. sygn. akt II SA/Ol 873/18 w przedmiocie odmowy przyznania wynagrodzenia za zastępstwo prawne wykonane na zasadzie prawa pomocy w sprawie ze skargi M. B. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia odwołania w sprawie umorzenia zadłużenia z tytułu świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego postanawia: zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że przyznać od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie na rzecz adwokata S. D. kwotę 240 zł (dwieście czterdzieści złotych) powiększoną o należny podatek VAT, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu.
Postanowieniem z dnia 11 czerwca 2019r. Starszy referendarz sądowy odmówił przyznania adwokatowi S. D. przyznania wynagrodzenia za zastępstwo prawne wykonane na zasadzie prawa pomocy. W uzasadnieniu podano, że adwokat S. D. został wyznaczony na zasadzie prawa pomocy pełnomocnikiem skarżącego. Sąd wydał wyrok w dniu 30 kwietnia 2019r. w trybie uproszczonym, uchylając zaskarżone postanowienie, a w dniu 6 czerwca 2019r. pełnomocnik skarżącego złożył wniosek o przyznanie kosztów reprezentacji oświadczając, że nie zostały one uiszczone w całości ani w części. Wskazał, że w maju zapoznał się z aktami sprawy, z których sporządził fotokopie, a po otrzymaniu wyroku przesłał orzeczenie skarżącemu i jego pełnomocnikowi listem poleconym i załączył kopie dwóch dowodów nadania listów poleconych. Stwierdzono, że pełnomocnik ustanowiony w ramach prawa pomocy otrzymuje wynagrodzenie jedynie w związku z faktycznym (rzeczywistym) udzieleniem stronie pomocy prawnej. Pomoc prawna powinna przybrać wymiar realny, a ciężar wykazania, że została faktycznie udzielona stronie spoczywa na pełnomocniku. Wskazano, że rzeczywista pomoc prawna polega na przykład na sporządzaniu wniosków procesowych i opinii prawnych, udzielaniu porad prawnych, wyrażaniu stanowiska w sprawie. W orzecznictwie wskazuje się również, że udzielenie pomocy prawnej powinno zmierzać bezpośrednio do poprawy lub ochrony sytuacji prawnej osoby, której udzielana jest pomoc. Podano, że adwokat podjął dwie czynności, a mianowicie po zapadnięciu wyroku w sprawie zapoznał się z jej aktami, a po otrzymaniu odpisu wyroku z uzasadnieniem przesłał go skarżącemu i jego pełnomocnikowi. W ocenie referendarza trudno uznać, iż w ten sposób doszło do udzielenia rzeczywistej pomocy prawnej i w związku z tym uznano, iż brak jest podstaw do przyznania wynagrodzenia za zastępstwo prawne.
Od powyższego postanowienia adwokat S.D. wniósł sprzeciw zarzucając naruszenie art. 250 § 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018r. poz. 1302 ze zm., dalej jako p.p.s.a.) poprzez odmowę przyznania jakiegokolwiek wynagrodzenia za zastępstwo prawne wykonywane na zasadzie prawa pomocy pomimo, że adwokat podjął czynności i poniósł koszty, które uzasadniały przyznanie wynagrodzenia chociażby w obniżonej wysokości i zwrot udokumentowanych wydatków tj. kwoty 12,60 zł. Wniósł o zmianę postanowienia i przyznanie mu wynagrodzenia za zastępstwo prawne wykonywane na zasadzie prawa pomocy, bowiem koszty te nie zostały uiszczone w całości ani części przez skarżącego oraz zwrot udokumentowanych wydatków. Wskazał, że wymienione w postanowieniu czynności, w szczególności osobista wizyta w sądzie i zapoznanie się z aktami wiązało się z poświęceniem czasu, który mógł przeznaczyć na inne czynności. Podniósł także, że wyznaczony pełnomocnik podejmuje czynności adekwatne do stanu sprawy. W realiach niniejszego postępowania wyrok został wydany w trybie uproszczonym a więc bez udziału pełnomocnika i tym samym trudno oczekiwać od pełnomocnika, że będzie składał wnioski procesowe, albo wyrażał stanowisko w sprawie. Pełnomocnik przedsięwziął czynności adekwatne do sprawy, co wiązało się z poświęceniem czasu oraz pieniędzy i powinno to znaleźć odzwierciedlenie w przyznanym wynagrodzeniu. Podkreślił, że w sytuacji kiedy w ocenie wydającego postanowienie zaangażowanie pełnomocnika jest niewielkie art. 250 § 2 p.p.s.a. przewiduje obniżenie wynagrodzenia.