Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Elżbieta Naumowicz po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M. L. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi na uchwałę Rady Gminy Pawłowiczki z dnia 28 lutego 2013 r., Nr XXIV/141/13, w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego postanawia: przywrócić termin do wniesienia skargi.
Postanowieniem z dnia 29 lipca 2013 r., sygn. akt II SA/Op 306/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu odrzucił skargę M. L. na uchwałę Rady Gminy Pawłowiczki z dnia 28 lutego 2013 r., Nr XXIV/141/13, w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jako wniesioną po upływie ustawowego terminu. Postanowienie to zostało doręczone skarżącemu w dniu 6 sierpnia 2013 r.
Skarżący wniósł o przywrócenie terminu do wniesienia skargi. Wskazał, że o uchybieniu terminu dowiedział się z chwilą otrzymania postanowienia o odrzuceniu skargi, tj. w dniu 6 sierpnia 2013 r. Podniósł, że uchwała Nr [...] Rady Gminy z dnia 9 maja 2013 r., stanowiąca odpowiedź na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, nie zawierała pouczenia o terminie, sposobie i możliwości jej zaskarżenia. Ponadto, przesyłka zawierająca tę uchwałę została doręczona jego matce, niebędącej domownikiem ani sąsiadem.
Gmina Pawłowiczki wniosła o odrzucenie wniosku, wywodząc, że powinien on zostać złożony wraz z pierwotnie wniesioną skargą. Alternatywnie wniosła o oddalenie wniosku z powodu nieuprawdopodobnienia przez M. L. okoliczności uzasadniających brak jego winy w uchybieniu terminu. Gmina wywiodła poza tym, że z przepisów nie wynika obowiązek pouczania strony o możliwości i terminach składania skargi na uchwały, natomiast twierdzenie skarżącego odnośnie braku znajomości ustawowych terminów do złożenia skargi jest nieuzasadnione, gdyż w treści skargi wskazał on m.in. przepis art. 53 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.), zwanej dalej P.p.s.a. Podniosła też Gmina, że matka skarżącego -B. L. jest domownikiem i sąsiadem M. L., stąd doręczenie jej odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa nastąpiło w dacie odebrania przez nią przesyłki kierowanej do syna.
Postanowieniem z dnia 23 września 2013 r. tut. Sąd uwzględnił wniosek M. L. i przywrócił termin do wniesienia skargi. Sąd przyjął, że z uwagi na udokumentowany fakt zameldowania skarżącego i jego matki pod różnymi adresami, nie doszło do doręczenia uchwały z dnia 9 maja 2013 r. w trybie art. 43 K.p.a.
Na skutek zażalenia wniesionego przez Gminę Pawłowiczki, Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 19 listopada 2013 r., sygn. akt II OZ 1017/13, uchylił powyższe postanowienie. Argumentując swoje stanowisko Sąd wskazał, że ustalenia wymaga sposób wzajemnego posadowienia względem siebie budynków zajmowanych przez skarżącego i jego matkę. Zaakcentował, że przepis art. 43 K.p.a. stanowi o doręczeniu pisma sąsiadowi, a nie bezpośredniemu sąsiadowi. Stwierdził również, że brak jest podstaw do kwestionowania statusu matki skarżącego jako osoby uprawnionej do odbioru korespondencji w rozumieniu art. 43 K.p.a., jeśli składając podpis na zwrotnym potwierdzeniu odbioru podjęła się oddania pisma skarżącemu. Ponadto Sąd podał, że w razie stwierdzenia, iż w sprawie miało miejsce uchybienie terminu do wniesienia skargi, uwzględniona powinna zostać wskazywana równolegle przez skarżącego we wniosku przyczyna uchybienia terminu w postaci braku pouczenia o sposobie i terminie wniesienia skargi do sądu administracyjnego zarówno w zaskarżonej uchwale, jak i w uchwale z dnia 9 maja 2013 r. o odmowie uwzględniania wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Sąd zauważył przy tym, że w przypadku uchwał organów gminy nie ma wprawdzie zastosowania art. 112 K.p.a., jednak to nie oznacza, że brak pouczenia strony przez organ, w związku z wydaną uchwałą, o sposobie i terminie wniesienia skargi do sądu administracyjnego, uniemożliwia stronie uchylenie się od negatywnych skutków takiego pouczenia, gdyż również w tym przypadku będzie można stwierdzić (niezależnie od regulacji art. 112 K.p.a.), że strona uchybiła terminowi bez swojej winy. Obowiązek udzielenia pouczenia wynika bowiem z ogólnej zasady praworządnego działania organów administracji publicznej oraz pogłębienia zaufania do organów administracji publicznej. Brak pouczenia, pouczenie niepełne, błędne lub niejasne powoduje, że uchybienie terminu do wniesienia skargi jest niezawinione przez stronę i może być podstawą wniosku o przywrócenie terminu.