Starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Opolu Violetta Radecka po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku R. S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie radcy prawnego w sprawie ze skargi R. S. na pismo z dnia 14 listopada 2017 r. A z siedzibą w [...] w przedmiocie informacji publicznej postanawia: 1. zwolnić skarżącego od kosztów sądowych, 2. ustanowić skarżącemu radcę prawnego.
Pismem z dnia 12 grudnia 2017 r., R. S. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu skargę na pismo z dnia 14 listopada 2017 r. A z siedzibą w [...] w przedmiocie odmowy udzielenia informacji publicznej. Wraz ze skargą złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym przez zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie radcy prawnego z urzędu. Uzasadniając swoje żądanie wskazał, że jest pozbawiony wolności i przebywa w Zakładzie Karnym, w ramach którego jest zatrudniony w A z siedzibą w [...]. Stwierdził, że nie posiada majątku, a jedynym źródłem jego dochodu jest wynagrodzenie z tytułu świadczonej pracy w wysokości ok. 350-400 zł miesięcznie. Dodał, że większość dochodu przeznacza na pomoc dla swojej rodziny i uczących się dzieci skarżącego. W oświadczeniu o stanie rodzinnym podał, że tworzy wspólne gospodarstwo domowe wraz z trójką dzieci 22 lat, 19 i 12 lat). Stwierdził także, że jego dzieci nie uzyskują żadnych dochodów.
Działając na podstawie art. 258 § 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) - zwanej dalej w skrócie: "P.p.s.a." zważono, co następuje:
Zgodnie z brzmieniem art. 245 P.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego, a także w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Strona może ubiegać się o przyznanie prawa pomocy po spełnieniu określonych przesłanek warunkujących przyznanie jej tego prawa.
Wśród przesłanek tych wyróżnić należy tzw. przesłanki formalne oraz przesłanki materialne, zawarte w 246 P.p.s.a. Do przesłanek formalnych zalicza się złożenie wniosku na urzędowym formularzu i wypełnienie go według zasad określonych w pouczeniu.
W niniejszym postępowaniu R. S. złożył wniosek na wymaganym urzędowym formularzu i wypełnił go według pouczenia zawartego w formularzu, a zatem spełnił wymóg formalny określony w art. 252 § 2 P.p.s.a.
Do rozstrzygnięcia pozostała zatem kwestia czy wnioskodawca spełnia przesłankę materialną, warunkująca przyznanie mu prawa pomocy w zakresie całkowitym, stosownie do art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a. Zgodnie bowiem z przywołanym przepisem prawa, przyznanie pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania.
Z powyższej regulacji wynika, że prawo pomocy jest instytucją wyjątkową, przyznawaną w ramach specjalnej pomocy Państwa osobom, które nie są w stanie pokryć samodzielnie kosztów postępowania. Prawo pomocy ma zastosowanie w stosunku do osób, które pomimo wykazanych starań i przy największym możliwym wysiłku nie mogłyby ponieść kosztów, ponieważ ich dochód jest wybitnie niski albo nie osiągają żadnego dochodu. Przyznanie tego prawa następuje więc w szczególnych przypadkach.
W ocenie rozpoznającego wniosek, taka szczególna sytuacja zachodzi w niniejszej sprawie. Skarżący przebywa w zakładzie karnym, w ramach którego jest obecnie zatrudniony, ale dochód uzyskiwany z tego tytułu jest niewystarczający na pokrycie kosztów postępowania sądowego. Ponadto, skarżący nie uzyskuje żadnego dochodu z innych źródeł, ani nie posiada majątku i oszczędności. W tym stanie rzeczy nie budzi wątpliwości, że skarżący wykazał, iż uiszczenie jakichkolwiek kosztów związanych z niniejszym postępowaniem sądowym przekracza jego możliwości finansowe. Dodatkowym argumentem przemawiającym za ustanowieniem skarżącemu radcy prawnego jest zagwarantowanie mu pełnego prawa do sądu i czynnego udziału w toczącym się postępowaniu.
Wobec powyższego, na mocy przepisu art. 246 § 1 pkt 1 w związku z art. 258 § 2 pkt 7 P.p.s.a. referendarz sądowy orzekł, jak w sentencji.