Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu -Katarzyna Witkowicz-Grochowska po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 16 kwietnia 2015r. wniosku o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi J.K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] listopada 2014r. Nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego postanawia 1. ustanowić dla J. K. radcę prawnego, którego wyznaczy Okręgowa Izba Radców Prawnych, 2. oddalić wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. /-/ K. Witkowicz-Grochowska
Skarżący J. K. wniósł o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika. Argumentował, że nie posiada żadnych świadczeń, jest na utrzymaniu ośrodka pomocy społecznej, nigdzie nie pracuje, nie ma żadnego majątku nieruchomego, oszczędności, czy wartościowych ruchomości. Z akt administracyjnych wynika, że przebywa w schronisku dla bezdomnych, sam prowadzi swoje gospodarstwo domowe, ma [...] lat, nie utrzymuje kontaktów z rodziną. Koszty pobytu w schronisku pokrywa ośrodek pomocy społecznej. Nadto skarżący choruje.
Zgodnie z treścią przepisu art. 243 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012, poz. 270 - dalej "p.p.s.a.") prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania.
W myśl przepisu art. 199 p.p.s.a. strona ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Taki szczególny przepis to art. 239 pkt 1 a) p.p.s.a., zgodnie z którym nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych strona skarżąca działanie lub bezczynność organu w sprawach z zakresu pomocy i opieki społecznej. Stąd wnioskodawca w sprawie dotyczącej umorzenia należności z tytułu świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego nie ma obowiązku uiszczania kosztów sądowych w zakresie opłat sądowych i wydatków.
Wobec powyższego wnioskodawca zwolniony jest na mocy ustawy z obowiązku poniesienia kosztów sądowych związanych z jego udziałem w niniejszej sprawie. Zatem wniosek o prawo pomocy w tym zakresie okazał się bezzasadny, co skutkować musiało jego oddaleniem w tej części.
Wnioskodawca złożył także wniosek o ustanowienie pełnomocnika, który należało rozpoznać merytorycznie w oparciu o jej sytuację majątkową, rodzinną i finansową.
Zgodnie z dyspozycją art. 246 §1 pkt 2 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku w koniecznych wydatkach utrzymania siebie i rodziny. Oznacza to, że prawo pomocy ma charakter szczególny i wyjątkowy, a skorzystać z tego uprawnienia mogą jedynie osoby w rzeczywiście ciężkiej sytuacji finansowej, pozbawione majątku, stałego miesięcznego dochodu lub uzyskujące go w takiej wysokości, że nie są w stanie uiścić wszystkich należności sądowych.
Z przedłożonego oświadczenia o stanie majątkowym, finansowym i dochodach wynika, że sytuacja wnioskodawcy w niniejszej sprawie pozwala na przyznanie prawa pomocy w żądanym zakresie. Prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Przebywa w schronisku dla bezdomnych, za pobyt w którym koszty pokrywa ośrodek pomocy społecznej. Choruje, jest już w starszym wieku, ma zatem ograniczone możliwości zarobkowania. Nie ma żadnego majątku, ani oszczędności, z których mógłby czerpać środki na swoje utrzymanie, tym bardziej na poniesienie kosztów wolnorynkowego wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika w niniejszej sprawie.
Podkreślić należy, że zgodnie z treścią art. 249 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy może być cofnięte w całości lub w części, jeżeli okaże się, że okoliczności, na podstawie których je przyznano, nie istniały lub przestały istnieć.
Na podstawie art. 258 §1 i 2 pkt 7 i art. 246 §1 pkt 1 i 2 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono, jak w postanowieniu.
/-/ K. Witkowicz-Grochowska