Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu - Katarzyna Witkowicz-Grochowska po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 07 kwietnia 2015r. wniosku adwokata K. J. o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w sprawie ze skargi J.M. na Wojewodę w przedmiocie rozpatrzenia skargi na działanie organu postanawia odmówić przyznania adw. K. J. kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. /-/ K.Witkowicz-Grochowska
W związku z przyznaniem skarżącemu prawa pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym, postanowieniem referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 05 listopada 2014r., Okręgowa Rada Adwokacka wyznaczyła do jego reprezentowania adwokata M. K. (k. 147 akt sąd.).
Pełnomocnik poinformowała, że nie znalazła podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 31 lipca 2014r. o odrzuceniu skargi. Postanowieniem 4 marca 2015r. przyznano pełnomocnikowi wynagrodzenie z tytułu zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Pismem z dnia 05 marca 2015 r. Okręgowa Rada Adwokacka poinformowała o wyznaczeniu dla skarżącego J.M. w miejsce adw. M. K. drugiego pełnomocnika z urzędu w osobie adw. K. J.
Pismem 25 marca 2015r. adw. K. J. poinformował, że nie znalazł podstaw do sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 31 lipca 2014r. oraz przedłożył stosowną opinię o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej. Dołączył dowód nadania opinii skarżącemu. Wniósł także o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu i oświadczył, że koszty te nie zostały uiszczone w całości ani w części.
Zgodnie z art. 250 ustawy z 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przez sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012r. poz. 270 ze zm., dalej "p.p.s.a.") wyznaczony adwokat otrzymuje wynagrodzenie odpowiednio według zasad prawnych określonych w przepisach o opłatach za czynności adwokatów w zakresie ponoszenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oraz zwrot niezbędnych i udokumentowanych wydatków. Przepis art. 250 p.p.s.a. nie nakłada na sąd obowiązku uwzględnienia każdego wniosku pełnomocnika o zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Wniosek o przyznanie pełnomocnikowi wynagrodzenia podlega bowiem ocenie pod kątem jakości usług świadczonych w ramach pomocy prawnej. Pełnomocnikowi, ustanowionemu na podstawie art. 244 p.p.s.a., należy się wynagrodzenie, w zakresie określonym w art. 250 powołanej ustawy, jedynie za pomoc prawną rzeczywiście udzieloną. Decyzja o przyznaniu pomocy prawnej oznacza, że Skarb Państwa przejmuje na siebie ciężar finansowy związany z wynagrodzeniem pełnomocnika z urzędu i że sąd, jako dysponent środków publicznych, odpowiada za zasadność i legalność ich wydatkowania. Oznacza to konieczność ustalenia, czy pomoc prawna rzeczywiście została udzielona.
Instytucja pomocy prawnej jest wyjątkiem od zasady ponoszenia kosztów postępowania sądowego przez same strony (art. 199 p.p.s.a.). Celem przyznania prawa pomocy jest zapewnienie realizacji konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które ze względu na brak odpowiednich środków, nie są w stanie ponieść, między innymi, kosztów wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika.
W przedmiotowej sprawie przyznano skarżącemu prawo pomocy poprzez ustanowienie adwokata. W związku ze sporządzeniem przez adw. M. K. opinii prawnej o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej, postanowieniem z dnia 04 marca 2015r. przyznano temu pełnomocnikowi wynagrodzenie za sporządzenie tej opinii. Pomoc prawna udzielona przez tego wyznaczonego pełnomocnika stanowiła wykonanie wydanego postanowienia o przyznaniu skarżącemu prawa pomocy.
W niniejszej sprawie celowość zasądzenia drugiemu pełnomocnikowi wynagrodzenia za pomoc prawną z urzędu można byłoby rozważać jedynie w sytuacji, gdyby jego działania polepszyły sytuację prawną skarżącego np. gdyby, pomimo sporządzenia opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej przez pierwszego pełnomocnika, sporządził i wniósłby skargę kasacyjną - co jednak w niniejszej sprawie nie miało miejsca. Przychylić należy się do stanowiska Naczelnego Sądu Administracyjnego, że przyznanie w takich okolicznościach ze środków publicznych wynagrodzenia dwóm pełnomocnikom ustanowionym z urzędu, którzy podjęli te same działania, stanowiłoby nadmierne i nieusprawiedliwione obciążenie Skarbu Państwa (post. z dnia 28 maja 2013 r., sygn. akt II FZ 303/13 i z dnia 13 grudnia 2007 r., sygn. akt II OZ 1287/07, z 13 marca 2014r. sygn. akt II OZ 241/14, dostępne www.orzeczenia.nsa.gov.pl).
W świetle powyższego odmówić należy przyznania adw. K. J. wynagrodzenia ze środków publicznych, gdyż przyznanie w takich okolicznościach wynagrodzenia dwóm pełnomocnikom ustanowionym z urzędu, którzy podjęli te same czynności stanowi nadmierne i nieusprawiedliwione obciążenie Skarbu Państwa.
Mając powyższe na względzie na podstawie art. 258 §2 pkt 8 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono, jak w postanowieniu.
/-/ K.Witkowicz-Grochowska