Uchybienie terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie, dla którego nie przewidziano przymusu adwokackiego, wyłącznie z tej przyczyny, że strona oczekiwała na zakończenie procesu ustanowienia dla niej pełnomocnika z urzędu, nie stanowi okoliczności uzasadniającej jego przywrócenie.
Dnia 11 września 2008 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Robert Sawuła po rozpoznaniu w dniu 11 września 2008 roku w Rzeszowie na posiedzeniu niejawnym wniosku R. C. reprezentowanej przez adwokata M. P.-P. o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 18 lipca 2008 roku, sygn. akt II SA/Rz 260/08 odmawiające wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji Wojewody z dnia [...] lutego 2008 roku, nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na przebudowę i remont linii energetycznej - postanawia - odmówić przywrócenia terminu.
Postanowieniem z dnia 18 lipca 2008 roku, sygn. akt II SA/Rz 260/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji Wojewody z dnia [...] lutego 2008 roku, nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na przebudowę i remont linii energetycznej. Odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem oraz pouczeniem o sposobie i trybie jego zaskarżenia doręczono skarżącej - R. C. - w dniu 24 lipca 2008 roku.
Uwzględniając złożony przez skarżącą w dniu 23 maja 2008 roku wniosek o przyznanie prawa pomocy, referendarz sądowy, postanowieniem z dnia 4 czerwca 2008 roku zwolnił ją od kosztów sądowych oraz ustanowił dla niej adwokata. Postanowienie doręczono skarżącej w dniu 9 czerwca 2008 roku. W dniu 3 lipca 2008 roku Okręgowa Rada Adwokacka na pełnomocnika skarżącej wyznaczyła adw. M. P.-P.. O powyższym skarżąca dowiedziała się w dniu 10 lipca 2008 roku (k. 45).
W dniu 17 lipca 2008 roku skarżąca wysłała do ww. adwokat udzielone jej pełnomocnictwo. Przesyłka została odebrana w dniu 4 sierpnia 2008 roku. W dniu 11 sierpnia 2008 roku do Sądu wpłynął wniosek adw. M. P.-P. o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia na powołane na wstępie postanowienie z 18 lipca 2008 roku. Motywując wniosek wskazano, że skarżąca nie wniosła zażalenia samodzielnie ponieważ wyznaczono jej pełnomocnika z urzędu, a czynności niezbędne do zapoznania się ze sprawą zakończyły się już po zakończeniu terminu do wniesienia zażalenia. Wraz z wnioskiem wniesiono przedmiotowe zażalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2002 r. Nr 153 poz. 1270 ze zm.) powoływanej dalej jako P.p.s.a., Sąd na wniosek strony postanowi o przywróceniu terminu w sytuacji gdy nie dokonanie przez stronę czynności w terminie nastąpiło z przyczyn niezawinionych. Przywrócenie terminu ma charakter wyjątkowy i może nastąpić jedynie w sytuacji, gdy strona w sposób przekonywujący zaprezentowaną argumentacją uprawdopodobni brak swojej winy.
Analizując okoliczności niniejszej sprawy przez pryzmat podanych powyżej wymagań, sąd stwierdza, iż wniosek nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd przyznaje, że proces związany z ustanowieniem adwokata z urzędu zabrał więcej czasu niż termin do wniesienia zażalenia na postanowienie o odmowie wstrzymania zaskarżonej decyzji, niemniej okolicznością kluczową jest to, że nie było żadnych przeszkód, by skarżąca sporządziła i wniosła je samodzielnie. Przywrócenie terminu jest instytucją służącą ochronie zainteresowanego przed negatywnymi skutkami uchybienia terminu. Taka ochrona przysługuje jednak wyłącznie w przypadku, kiedy skarżący nie mógł dokonać czynności procesowej w terminie z przyczyn od siebie niezależnych - postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 lutego 2005 r., sygn. akt FZ 707/200, publ. Elektroniczny system informacji prawnej Lex Polonica Maxima CD nr 420592. W odniesieniu do środków odwoławczych sytuacja taka będzie zachodzić wówczas, gdy przepisy prawa przewidują tzw. przymus adwokacki, a więc obowiązek sporządzenia ich przez fachowego pełnomocnika; będzie to dotyczyć np. skargi kasacyjnej, bądź zażalenia na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej. Wyłączenie możliwości sporządzenia tych środków prawnych osobiście przez stronę niewątpliwie będzie wówczas następstwem okoliczności od niej niezależnych, dlatego też w orzecznictwie przywrócenie terminu w takich wypadkach jest niekwestionowane - post. Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2000 r., sygn. akt I CZP 62/00, publ. OSNC 2001, nr 1, poz. 7).
W okolicznościach niniejszej sprawy nie można stwierdzić, że do uchybienia terminu doszło z przyczyn niezależnych od strony. Kierując się chęcią skorzystania z pomocy fachowego pełnomocnika skarżąca świadomie przekroczyła termin do zaskarżenia postanowienia z dnia 18 lipca 2008 roku. Nie było przy tym żadnych przeszkód, by zażalenie sporządzić osobiście. Ustalając wymogi formalne zażalenia ustawodawca niewątpliwie uwzględnił fakt, iż w większości korzystać z niego będą strony nieprofesjonalne, tj. nie posiadające fachowej wiedzy prawnej. Dlatego też stosownie do treści art. 194 § 3 P.p.s.a. jedynym wymogiem zażalenia jest, by czyniło zadość wymaganiom przepisanym dla pisma w postępowaniu sądowym oraz zawierało wskazanie zaskarżonego postanowienia i wniosek o jego zmianę lub uchylenie, jak również zwięzłe uzasadnienie zażalenia. Przy czym w razie niedopełnienia tych wymogów Sąd zobowiązany jest wskazać stronie uchybienia i wezwać do ich usunięcia. Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż uchybienie terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie, dla którego nie przewidziano przymusu adwokackiego, wyłącznie z tej przyczyny, że strona oczekiwała na zakończenie procesu ustanowienia dla niej pełnomocnika z urzędu, nie stanowi okoliczności uzasadniającej jego przywrócenie.
Mając całość powyższych okoliczności na uwadze Sąd w oparciu o art. 86 § 1 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji postanowienia.