Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Piotr Godlewski po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku adw. M. S. o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej w sprawie ze skargi I. K. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego z dnia [...] kwietnia 2011 r. Nr [...] w przedmiocie zgody na ekshumację zwłok postanawia odmówić przyznania wynagrodzenia z tytułu zastępstwa prawnego wykonanego na zasadzie prawa pomocy w postępowaniu przed Sądem I instancji.
Postanowieniem z dnia 2 kwietnia 2012 r. sygn. akt j.w. referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie przyznał adw. M. S. jako pełnomocnikowi skarżącej I. K. wynagrodzenie w kwocie 147,60 zł. tytułem nieopłaconej pomocy prawnej związanej ze sporządzeniem i wniesieniem zażalenia na postanowienie tego Sądu z dnia 20 grudnia 2011 r. o odrzuceniu wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi.
Wnioskiem złożonym w siedzibie Sądu 16 kwietnia 2012 r. adw. M. S. zwrócił się o przyznanie kosztów pomocy prawnej udzielonej skarżącej z urzędu w postępowaniu przed Sądem I instancji, oświadczając jednocześnie, że nie zostały one uiszczone w całości ani w części.
W jego uzasadnieniu wskazał, że oprócz czynności związanych z postępowaniem zażaleniowym za które zostało mu już przyznane wynagrodzenie, podejmował także działania na wcześniejszym etapie postępowania przed Sądem I instancji, tj. zapoznał się z aktami sprawy i sporządził wniosek o przywrócenie terminu do złożenia skargi.
Rozpoznając powyższy wniosek stwierdzono, co następuje:
Stosownie do art. 250 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270) wyznaczony adwokat, radca prawny, doradca podatkowy albo rzecznik patentowy otrzymuje wynagrodzenie odpowiednio według zasad określonych w przepisach o opłatach za czynności adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych albo rzeczników patentowych w zakresie ponoszenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oraz zwrotu niezbędnych i udokumentowanych wydatków.
Decyzja o przyznaniu pomocy prawnej oznacza, że Skarb Państwa przejmuje na siebie ciężar finansowy związany z wynagrodzeniem pełnomocnika z urzędu i że sąd, jako dysponent środków publicznych, odpowiada za zasadność i legalność ich wydatkowania. Pełnomocnikowi ustanowionemu w ramach przyznanego stronie prawa pomocy należy się wynagrodzenie w związku z faktycznym udzieleniem pomocy prawnej; oznacza to uprawnienie i obowiązek ustalenia przez sąd, czy pomoc ta rzeczywiście została udzielona (postanowienie NSA z dnia 22 grudnia 2004 r., sygn. akt OZ 720/2004).
Na adwokacie jako fachowym pełnomocniku procesowym ciąży więc obowiązek starannego działania. Rodzaj i zakres czynności jakie należy podjąć w sprawie pozostaje każdorazowo do jego uznania w zależności od etapu na jakim znajduje się dana sprawa i za których prawidłowość ponosi on odpowiedzialność. Strona przez niego reprezentowana ma przy tym prawo wymagać, by podejmowane przez niego czynności były zgodne z prawem, a przede wszystkim adekwatne do stanu sprawy.
Ocena zasadności czynności podjętych przez pełnomocnika w niniejszej sprawie na etapie postępowania przed Sądem I instancji do takich wniosków nie prowadzi. Kryterium pomocy prawnej nie spełnia sporządzony przez niego wniosek o przywrócenie terminu do złożenia skargi, gdyż jak wskazał już NSA w uzasadnieniu wydanego przez siebie w sprawie postanowienia z dnia 21 lutego 2012 r. sygn. akt
II OZ 80/12 (zapadłego w wyniku rozpoznania zażalenia pełnomocnika na w/w postanowienie WSA w Rzeszowie z dnia 20 grudnia 2011 r.), z uwagi na etap postępowania na którym został wniesiony (tj. po odrzuceniu skargi z uwagi na nieopłacenie wpisu), był on niedopuszczalny i prawidłowo został odrzucony przez Sąd I instancji. WSA w uzasadnieniu swojego postanowienia wskazał też - co potwierdził następnie NSA - że skarżąca nie uchybiła terminowi do złożenia skargi, lecz terminowi do uiszczenia wpisu i przywrócenia tego drugiego terminu powinien dotyczyć złożony przez pełnomocnika wniosek.