Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie Referendarz sądowy Piotr Godlewski po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2007 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku L. - Zarząd Powiatowy [...] o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi na uchwałę Rady Miejskiej z dnia [...] czerwca 2007 r. Nr [...] w przedmiocie wyrażenia zgody na włączenie nieruchomości do specjalnej strefy ekonomicznej postanawia odmówić przyznania prawa pomocy w postaci zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego lub adwokata.
Pismem złożonym w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Rzeszowie w dniu 2 października 2007 r. strona skarżąca L. - Zarząd Powiatowy w [...] zwróciła się o zwolnienie od "należnej kwoty wpisu sądowego i ustanowienie adwokata z urzędu w związku z bardzo ważnym interesem społecznym dotyczącym wszystkich podatników i trudną sytuacją finansową L.". Ponieważ pismo to zostało złożone po terminie do uiszczenia wpisu, postanowieniem z dnia 11 października 2007 r. wniesiona skarga została odrzucona, zaś strona skarżąca wezwana do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy na obowiązującym w tym zakresie formularzu PPPr. Formularz ten pochodzący z dnia 8 listopada 2007 r. opiewał na zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego lub adwokata. Jako jedyna uzasadniająca go okoliczność zostało wskazane, iż ZP L. w [...] prowadzi działalność społeczno - polityczną i nie jest dofinansowywany.
Ponieważ oświadczenie to okazało się niewystarczające dla oceny możliwości pokrycia przez wnioskodawcę kosztów postępowania, został on wezwany do złożenia dodatkowego oświadczenia obejmującego średnią wysokość miesięcznych wydatków związanych z funkcjonowaniem Oddziału Powiatowego L. w [...]
(w tym wydatków związanych z utrzymaniem zajmowanego lokalu), źródeł ich pokrycia, wykazania składników posiadanego przez Oddział majątku (składki członkowskie, darowizny, spadki i zapisy, dochody z majątku, ofiary publiczne, dotacje, subwencje, zwrot kosztów kampanii wyborczej, kredyty bankowe) i sposobu dysponowania nim oraz przedłożenie wyciągów z operacji z posiadanego rachunku/ów bankowych za okres od 1 lipca do 31 października 2007 r. W wyniku jego wykonania wskazano, że:
- wydatki związane z funkcjonowaniem OP L. w [...] wynoszą 183 zł./m-c i były do tej pory pokrywane przez jednego z posłów tej partii, zaś obecnie będzie je ponosił Zarząd Powiatowy ze składek (jeżeli nie będą one wpłacane, siedziba będzie zlikwidowana),
- funkcjonowanie Oddziału oparte jest na pracy społecznej członków,
- składka członkowska jest zaliczana na poczet kosztów dojazdu na zebrania L.
i nie jest pobierana,
- Oddział nie otrzymuje żadnych zwrotów z kampanii wyborczej ani dotacji.
Mając powyższe na uwadze stwierdzono, co następuje:
Zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie zastępcy prawnego w osobie m.in. radcy prawnego lub adwokata wiąże się z przyznaniem całkowitego prawa pomocy, co w przypadku osoby prawnej i jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej może nastąpić po wykazaniu, że nie ma ona żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania.
Osoba prawna (jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej) obowiązana jest wykazać nie tylko, że nie ma odpowiednich środków na poniesienie kosztów postępowania, ale także, że nie ma ich mimo podjęcia wszelkich niezbędnych działań w celu ich zdobycia. Ciężar dowodu co do wykazania okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa zatem na stronie składającej wniosek o przyznanie prawa pomocy.
Dokonana w tym względzie na podstawie udzielonych informacji ocena sytuacji OP L. w [...] nie potwierdziła jednoznacznie spełnienia przesłanki warunkującej przyznanie prawa pomocy i to zarówno we wnioskowanym zakresie całkowitym, jak i w zakresie częściowym (zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub tylko ustanowienie zastępcy prawnego). Zawarte we wniosku PPPr oświadczenie o majątku i dochodach nie zawierało żadnych danych pozwalających ocenić możliwości płatnicze strony wnioskującej, zaś informacje zawarte w złożonym na wezwanie Sądu dodatkowym oświadczeniu niezależnie od tego, że nie dawały podstaw do rozpoznania wniosku zgodnie z żądaniem, nie odnosiły się do wszystkich kwestii na które opiewało wezwanie; strona skarżąca nie zajęła żadnego stanowiska co do posiadania majątku (ewentualnie jego braku) stosownie do postanowień § 99 Statutu L., nie została też oznaczona wysokość należnych składek członkowskich i przyjęty okres ich płatności (nie spełnia tego wymagania informacja o ich zaliczaniu jako kosztu dojazdu na zebrania L.), nie zostały także przedłożone wyciągi z rachunkach bankowych przy równoczesnym braku oświadczenia o ich nieposiadaniu.