Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Mirosława Włodarczak-Siuda (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Barbara Gebel,, Sędzia NSA Stefan Kłosowski, Protokolant Katarzyna Skrzetuska-Gajos, po rozpoznaniu w dniu 5 stycznia 2011 r. na rozprawie sprawy ze skargi I. G. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie mianowania na stopień służbowy p o s t a n a w i a odrzucić skargę
Postanowieniem z dnia [...] Wojewódzki Sąd Administracyjny w [...] odrzucił skargę I. G. na pismo Dyrektora Izby Celnej w [...] z dnia [...] w przedmiocie mianowania na stopień służbowy.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że zakres działania sądów wyznacza art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Ponadto sądy administracyjne orzekają także w innych sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę, a do takich należy zaliczyć ustawę o Służbie Celnej.
Zgodnie z art.188 ust.1 i 2 oraz art. 6 tej ustawy właściwości sądów administracyjnych zostały poddane wyłącznie sprawy ze skarg na decyzje wydane w postępowaniu z wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy lub wydane w wyniku odwołania w sprawie przeniesienia funkcjonariusz Służby Celnej, powierzenia takiemu funkcjonariuszowi pełnienia obowiązków służbowych na innym stanowisku, przeniesienia na niższe stanowisko, zwieszenia w pełnieniu obowiązków służbowych bądź zwolnienia ze służby.
Skoro wśród decyzji wymienionych w art. 188 ustawy o Służbie Celnej nie wymieniono aktów mianowania na stanowisku służbowe, to rozstrzygnięcie organu w tym zakresie należy zakwalifikować do aktów wydawanych w ramach podległości służbowej między przełożonymi i podwładnymi. Te zaś, na podstawie art. 5 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi zostały wyłączone z kognicji sądu administracyjnego.
W wyniku skargi kasacyjnej wniesionej przez I.G. Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia [...] uchylił zaskarżone postanowienie.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd II instancji wskazał, że w rozpoznawanej sprawie mamy do czynienia z mianowaniem na podstawie przepisu przejściowego, art. 223 ustawy o Służbie Celnej, w myśl którego w terminie miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy kierownik urzędu dokona mianowań funkcjonariuszy na stopnie służbowe. Powyższa regulacja stanowi element szerszej zmiany wynikłej na gruncie wejścia w życie nowej ustawy o Służbie Celnej z dnia 27 lipca 2009 r. i związanej z tym reorganizacji stopni służbowych funkcjonariuszy tej służby. Z uwagi na literalne brzmienie art. 223 ustawy o Służbie Celnej, który zobowiązuje do mianowania funkcjonariusza na stopień służbowy w danym korpusie, stwierdzić należy, że nie ma on charakteru uznaniowego, a mianowanie wynikające z tego przepisu nie wynika z podległości służbowej funkcjonariusza wobec przełożonego.
Według jednolitych poglądów doktryny i orzecznictwa stosunek służby funkcjonariusza celnego jest stosunkiem administracyjnoprawnym, a nie stosunkiem pracy. Mianowanie na podstawie art. 223 ust.1, 5 i 7 niewątpliwie następuje w ramach łączącego strony administracyjnego stosunku zatrudnienia - stosunku służbowego. Prowadzi do zmiany treści tego stosunku poprzez zmianę stopnia w korpusie i jest to czynność władcza kształtująca stosunek służbowy. Dokonanie mianowania na podstawie art. 223 ustawy wymaga jednostronnego rozstrzygnięcia organu administracji, które ma wiążące konsekwencje dla jednostronnie określonego adresata i konkretnego stosunku administracyjnoprawnego, prowadząc do zmiany w treści stosunku służbowego funkcjonariusza. Jest to zatem indywidualna sprawa rozstrzygana w drodze decyzji administracyjnej. Decyzja ta modyfikuje stosunek służbowy funkcjonariusza, podobnie jak czynią to decyzje określone w art. 188 ustawy o Służbie Celnej. Jej niewymienienie wśród decyzji z art.188 wydaje się być uzasadnione jej przejściowym charakterem, jak też specyfiką wprowadzonej regulacji, w której precyzyjnie, bez pozostawienia sfery uznaniowości organu zostały uregulowane warunki dokonania zmian związanych z wejściem w życie nowej ustawy o Służbie Celnej.