Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie - Iwona Malicka po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2009 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym wniosku J. K. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi J. K. na decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] lutego 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia dokumentów postanawia: przyznać J. K. prawo pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
J. K. wnioskiem z dnia 23 maja 2009 r., złożonym na urzędowym formularzu w terminie zakreślonym przez Sąd, zwrócił się o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie z jego skargi na decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w przedmiocie odmowy udostępnienia dokumentów.
W uzasadnieniu wniosku podał, że jest emerytowanym nauczycielem, a z uwagi na liczne choroby, znaczną część otrzymywanego świadczenia przeznacza na leczenie oraz leki.
Wskazał również, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną K. K., dorosłą córką oraz dwójką małoletnich wnuków. Podniósł, że na łączny dochód rodziny składa się jedynie jego emerytura, w wysokości 1.608,75 zł brutto oraz emerytura żony, w kwocie 1.414,39 zł brutto, córka bowiem jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku. Oświadczył też, że posiada mieszkanie o powierzchni 48,15 m2, a jego córka posiada mieszkanie o wielkości 33 m2.
Poza tym rodzina nie ma żadnego majątku.
Stwierdził, iż w tej sytuacji nie jest w stanie opłacić należnego wpisu od złożonej skargi, w kwocie 200 zł.
Do wniosku zostały załączone kopie następujących dokumentów: opłaty za mieszkanie za miesiąc czerwiec 2009 r., opłaty za telewizję kablową, Internet oraz abonament RTV - również za czerwiec 2009 r., faktur za telefon oraz za energię elektryczną, a także zaświadczenia z Powiatowego Urzędu Pracy w B., oświadczenia córki A. S., że z tytułu posiadania mieszkania nie osiąga żadnych dochodów oraz decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o waloryzacji emerytur skarżącego i jego żony.
Mając na względzie powyższe zważono, co następuje:
Jedynym czynnikiem, od którego ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) uzależnia możliwość przyznania wnioskującemu żądanej pomocy w ramach prawa pomocy, jest kryterium materialne.
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 powołanej ustawy, przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Pojęcie "utrzymanie konieczne" obejmuje środki na zaspokojenie jedynie podstawowych potrzeb życiowych.
Oznacza to, iż prawo pomocy jest instytucją wyjątkową, mającą służyć osobom, którym brak środków finansowych uniemożliwia dostęp do sądu.
Rozpoznając złożony przez J. K. wniosek, należy więc z jednej strony uwzględnić wysokość obciążeń finansowych, jakie będzie on zobowiązany ponieść w tym postępowaniu, a z drugiej - jego możliwości finansowe.
Na obecnym etapie postępowania skarżący obowiązany jest do uiszczenia wpisu sądowego od skargi, który wynosi - stosownie do § 2 ust. 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 221, poz. 2193 z późn. zm.) - 200 zł.
Z oświadczenia skarżącego o stanie rodzinnym, majątku i dochodach oraz treści załączonych do niego dokumentów wynika, iż z emerytur skarżącego oraz jego żony, w łącznej wysokości 2.533,05 netto, utrzymuje się pięć osób. Oznacza to, że średnio na osobę w rodzinie przypada około 500 zł miesięcznie. Z tej kwoty skarżący musi opłacić koszty związane z utrzymaniem mieszkania oraz wykupić konieczne leki.
Ponadto skarżący wskazał, że poza niespełna 50 metrowym mieszkaniem, nie posiada żadnego majątku, złożył też oświadczenie córki, że nie osiąga ona dochodu z posiadanego mieszkania.
Z uwagi na powyższe należało uznać, że skarżący wykazał, iż nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie oraz rodziny.
Z tego względu, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 254 § 1 oraz art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, postanowiono, jak w sentencji.