Wniosek o prawo pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, złożony wraz z żądaniem przywrócenia terminu do uiszczenia wpisu od skargi, zwalnia skarżącego od uiszczenia tego wpisu, o ile zostanie uwzględniony oraz o ile termin zostanie przywrócony. W opisanej sytuacji przedmiotowy wniosek wywoła bowiem takie skutki, jakby skarżący złożył go w ustawowym terminie na uiszczenie wpisu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Elżbieta Trykoszko (spr.) po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2014 r. w Białymstoku na posiedzeniu niejawnym wniosku J. B. o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu od skargi w sprawie ze skargi J. B. na bezczynność Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. w przedmiocie niepodjęcia z urzędu zawieszonego postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji o zatwierdzeniu projektu podziału nieruchomości p o s t a n a w i a przywrócić J. B. termin do uiszczenia wpisu od skargi
Postanowieniem z dnia 30 stycznia 2014 r. tutejszy sąd odrzucił skargę J. B. na bezczynność SKO w B. w postępowaniu w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji o zatwierdzeniu projektu podziału nieruchomości. Powodem odrzucenia skargi było nieuiszczenie przez skarżącego wpisu od skargi w wyznaczonym przez sąd terminie.
Postanowienie doręczono skarżącemu w dniu 8 lutego 2014 r. (k. 19). W dniu 10 lutego 2014 r. (data nadania na poczcie) skarżący złożył wniosek o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu oraz wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Wskazał, że w dniu 18 stycznia 2014 r. został doprowadzony do szpitala i zmuszony do poddania się leczeniu. Planowany termin zakończenia leczenia to
18 luty 2014 r. Do wniosku dołączył przepustkę z dnia 4 lutego 2014 r., zawierającą informację o możliwości opuszczenia przez niego szpitala w okresie od dnia 7 lutego 2014 r. (od godz. 14.00) do 8 lutego 2014 r. (do godz. 20.00).
Postanowieniem z dnia 5 marca 2014 r. referendarz sądowy tutejszego sądu przyznał skarżącemu prawo pomocy w zakresie żądanym we wniosku tj. zwolnienie od kosztów sądowych (k. 40).
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Wniosek podlega uwzględnieniu.
Zgodnie z przepisem art. 86 § 1 i art. 87 § 1, 2 i 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U.
z 2012 r., poz. 270 ze zm.) przywrócenie terminu do dokonania czynności w postępowaniu sądowym powinno nastąpić, gdy: uchybienie terminowi było niezawinione przez stronę, wniosek o przywrócenie terminu został złożony w ciągu
7 dni od ustania przyczyny uchybienia terminowi, w piśmie wskazane zostały okoliczności uprawdopodobniające brak winy w niedotrzymaniu terminu, a równocześnie z wnioskiem strona dokonała spóźnionej czynności.
W rozpoznawanej sprawie powyższe przesłanki należy uznać za spełnione.
Jak wskazał skarżący, w okresie biegu terminu na uiszczenie wpisu (od 14 do 20 stycznia 2014 r.) zaszły okoliczności niezależne od jego winy, a uniemożliwiające uiszczenie wpisu. W dniu 18 stycznia 2014 r. został bowiem przymusowo doprowadzony do szpitala i poddany leczeniu. Przedmiotowe leczenie miało trwać do dnia 18 lutego 2014 r. Należy więc przyjąć, że faktycznie do tej ostatnio wskazanej daty trwała niezależna od winy skarżącego przyczyna spóźnienia.
Pozostając na przepustce w dniach 7 - 8 lutego 2014 r. skarżący odebrał jednak korespondencję z sądu (postanowienie o odrzuceniu skargi) i zdołał w ciągu siedmiu dni złożyć wniosek o przywrócenie terminu (uczynił to w dniu 10 lutego 2014 r.).
Powyższe wskazuje, że skarżący zachował ustawowy termin siedmiodniowy do złożenia wniosku o przywróceniu terminu (wniosek ten złożył jeszcze w dacie trwania niezawinionej przyczyny spóźnienia). Natomiast zamiast dokonania spóźnionej czynności (uiszczenia wpisu), złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. Spełnił zatem warunki formalne do rozpoznania żądania przywrócenia terminu.
W ocenie sądu skarżący uprawdopodobnił również brak winy, bowiem okoliczność przymusowego doprowadzenia do szpitala i poddania przymusowemu leczeniu była niezależna od winy strony. Dlatego termin do uiszczenia wpisu należało przywrócić, bowiem niewykonanie obowiązku zapłaty było spowodowane okolicznościami niezawinionymi przez stronę.
Jednocześnie wskazać należy, że z uwagi na przyznane skarżącemu postanowieniem referendarza sądowego z dnia 5 marca 2014 r. prawo pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych - uiszczanie wpisu jest na obecnym etapie postępowania zbędne. Co prawda uwzględnienie wniosku o przyznanie prawa pomocy działa co do zasady od dnia jego złożenia i na przyszłość, jednak w sprawie niniejszej zaszła sytuacja szczególna. Przedmiotowy wniosek o prawo pomocy został złożony wraz z żądaniem przywrócenia terminu do uiszczenia wpisu, a zatem po przywróceniu terminu wywołuje on skutki wstecz tzn. tak, jakby skarżący złożył go w ustawowym terminie na uiszczenie wpisu. Przypomnieć należy, że złożenie wniosku o przyznanie prawa pomocy w ustawowym terminie na uiszczenie wpisu, po uwzględnieniu tego wniosku, zwalnia stronę od obowiązku uiszczania kosztów sądowych.
Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 86 § 1 ustawy z dnia
30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji.