Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku Wydziału II: Barbara Romanczuk, po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2010 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi E. Sz. na bezczynność Wójta Gminy K. w przedmiocie wykonania urządzeń zapobiegających szkodom p o s t a n a w i a przyznać prawo pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
E. Sz. wniósł o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych (k. 16), podając, iż jest rolnikiem samotnie prowadzącym [...] - hektarowe gospodarstwo rolne położone na bardzo słabych glebach. Wnioskodawca wskazał, iż w roku 2009 znacznie wzrosły koszty i ceny środków do produkcji rolnej, spadły natomiast ceny produktów rolnych. Ponadto skarżący podniósł, że stan jego zdrowia i niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym, zmusza go do ograniczenia produkcji rolnej do najmniej pracochłonnej, a tym samym najmniej dochodowej. Powyższe skutkuje również tym, iż zachodzi konieczność ciągłego wynajmowania pracowników do cięższych prac w gospodarstwie, co zwiększa koszty tej działalności. Wnioskodawca wskazał ponadto, iż posiada gospodarstwo o wielkości [...] ha, drewniany dom o pow. [...] m- z 1908 r. oraz stare i niefunkcjonalne budynki gospodarskie. Dodatkowo wnioskodawca podał, iż nie posiada żadnych zasobów pieniężnych ani też innych przedmiotów wartościowych. Aktualny dochód miesięczny wnioskodawcy wynosi 250 zł i pochodzi ze sprzedaży zboża. Dochód skarżącego ze sprzedaży mleka w kwocie około 400-600 zł miesięcznie zajmowany jest przez komornika na poczet należności z tytułu prowadzonej egzekucji (k. 16,21).
Zgodnie z art. 245 § 3 w zw. z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Warunkiem przyznania przedmiotowego uprawnienia stronie, jest wykazanie przez nią, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Na wnioskodawcy spoczywa zatem ciężar dowodu, w szczególności obowiązek wykazania braku możliwości poniesienia pełnych kosztów postępowania.
Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów postępowania bez wywołania uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i rodziny.
Biorąc pod uwagę powyższe, sytuacja materialna E. Sz. uzasadnia tezę, iż nie jest on w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania sądowoadministracyjnego bez uszczerbku utrzymania koniecznego. Wnioskodawca wykazał bowiem, iż konieczność utrzymania siebie, gospodarstwa rolnego i wydatki z tym związane, w powiązaniu z wysokością uzyskiwanego aktualnie dochodu w kwocie 250 zł, uniemożliwiają ponoszenie kosztów sądowych.
Powyższe okoliczności, a w szczególności niski miesięczny dochód, zły stan zdrowia, brak zgromadzonych oszczędności oraz prowadzone w stosunku do skarżącego postępowania egzekucyjne, połączone z zajęciem jego mienia i nieruchomości, pozwalają na stwierdzenie, iż E. Sz. nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania sądowoadministracyjnego w sprawie niniejszej.
Dlatego też, mając na uwadze powyższe na podstawie art. 245 § 3 w zw. z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji.