Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach, w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Dorota Pędziwilk-Moskal po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2018r. na posiedzeniu niejawnym, sprzeciwu E. Stowarzyszenia od postanowienia starszego referendarza sądowego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym Kielcach z dnia 11 kwietnia 2018r. o sygn. akt II SAB/Ke 11/18 w sprawie ze skargi E. Stowarzyszenia na bezczynność Prezydenta Miasta w sprawie udostępnienia informacji publicznej p o s t a n a w i a : utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.
Skarżące E. Stowarzyszenie, zwane dalej "Stowarzyszeniem", wniosło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach wypełniony formularz urzędowy PPPr, domagając się zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego w sprawie ze skargi na bezczynność Prezydenta Miasta w sprawie udostępnienia informacji publicznej dotyczącej "podstawy prawnej zwiększenia pracy transportowej autobusów 3-cyfrowych, tj. unijnych".
Postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2018r. starszy referendarz sądowy w tut. Sądzie odmówił Stowarzyszeniu przyznania prawa pomocy, argumentując że na rachunku bankowym strony znajduje się kwota wystarczająca do uiszczenia wpisu sądowego od skargi wynoszącego w rozpatrywanej sprawie 100. Ponadto wnioskodawca nie wykazał, aby podjął czynności zmierzające do zabezpieczenia środków finansowych na pokrycie ewentualnych innych kosztów postępowania sądowego, w tym honorarium radcy prawnego z wyboru.
Sprzeciw od powyższego postanowienia wniosło Stowarzyszenie, wskazując że posiadane na rachunku bankowym środki są przeznaczone tylko i wyłącznie na działalność statutową skierowaną do osób niepełnosprawnych i wykluczonych społecznie, a autorzy statutu nie przewidzieli, że organ będzie uchylał się od odpowiedzi na pisma. Stowarzyszenie nie może ponosić odpowiedzialności za lekceważenie przez organ przepisów prawa, zwłaszcza że Państwo przerzuciło obowiązki społeczne na stowarzyszenia, nie zapewniając wystarczających środków na te cele. Zdaniem strony nałożenie na pokrzywdzonego opłaty stawia pod znakiem zapytania równość stron procesowych.
W związku z powyższym Stowarzyszenie wniosło o przyznanie prawa pomocy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2017r. poz. 1369 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., rozpoznając sprzeciw od zarządzenia i postanowień, o których mowa w art. 258 § 2 pkt 6-8, sąd wydaje postanowienie, w którym zaskarżone zarządzenie lub postanowienie referendarza sądowego zmienia albo utrzymuje w mocy (§ 1). W sprawach, o których mowa w § 1, wniesienie sprzeciwu od zarządzenia lub postanowienia referendarza sądowego wstrzymuje jego wykonalność. Sąd orzeka jako sąd drugiej instancji, stosując odpowiednio przepisy o zażaleniu (§ 2). Jak wynika z art. 246 § 2 p.p.s.a. prawo pomocy może być przyznane osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej w zakresie całkowitym - gdy wykaże, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania (pkt 1), bądź w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania (pkt 2).
Z treści cyt. przepisu wynika, że przyznanie stronie skarżącej prawa pomocy mogłoby nastąpić tylko w naprawdę wyjątkowych okolicznościach. Omawiana regulacja, ustanawiając przesłankę przyznania prawa pomocy, posługuje się bowiem sformułowaniem "prawo pomocy może być przyznane". Wskazuje to więc na jasno wyrażoną wolę ustawodawcy, by ww. podmioty uzyskiwały wsparcie, o które się ubiegają tylko wówczas, gdy z obiektywnych przyczyn nie są w stanie zgromadzić środków pieniężnych na sfinansowanie swojego udziału w danym postępowaniu sądowym. Związane to jest z okolicznością, że osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej powinny tak planować związane ze swoją działalnością koszty, by nie obciążać ogółu społeczeństwa potrzebą pokrycia za nie należności publicznoprawnych.