Starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Kielcach Małgorzata Długońska po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Stowarzyszenia o przyznanie prawa pomocy przez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie ze skargi Stowarzyszenia na bezczynność Prezydenta Miasta w sprawie udostępnienia informacji publicznej postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy.
Stowarzyszenie złożyło urzędowy formularz PPPr wnosząc o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie z jego skargi na bezczynność Prezydenta Miasta w sprawie udostępnienia informacji publicznej.
Ze złożonego formularza wynika, że Stowarzyszenie nie posiada majątku ruchomego ani nieruchomego, ostatni rok obrotowy zamknęło zyskiem w wysokości 1901,94 zł, a na koniec lutego 2018 r. na jego rachunku bankowym znajdowała się kwota 1936,75 zł. Z uzasadnienia wniosku wskazano , ze składki członkowskie zostały ustalone na kwotę 0 zł, a Stowarzyszenie utrzymuje się tylko z darowizn.
Przepis art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) dalej zwanej "p.p.s.a." stanowi, iż prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 2 p.p.s.a). Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 3 p.p.s.a).
Zgodnie z art. 246 § 2 pkt 2 p.p.s.a. osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym - gdy wykaże, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania, a w zakresie częściowym, gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Należy podkreślić, że zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie przyjmuje się, że osoba prawna lub inna jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej obowiązana jest wykazać nie tylko, że nie ma odpowiednich środków na poniesienie kosztów postępowania, ale także że nie posiada ich, chociaż podjęto wszelkie niezbędne działania zmierzające do ich pozyskania (por. J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2010, wyd. LexisNexis, str. 568, jak też postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 stycznia 2009 r., sygn. akt II OZ 20/09 oraz z dnia 26 stycznia 2009 r., sygn. akt II OZ 28/09, opublikowane na stronie http://orzeczenia.nsa.gov.pl).
W rozpatrywanej sprawie skarżące Stowarzyszenie nie wykazało, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania. W dacie składania wniosku na jego rachunku bankowy znajdowała się kwota wystarczająca do uiszczenia wpisu sądowego od skargi wynoszącego w rozpatrywanej sprawie 100. Wnioskodawca nie wykazał także aby podjął czynności zmierzające do zabezpieczenia środków finansowych na pokrycie ewentualnych innych kosztów postępowania sądowego, w tym honorarium radcy prawnego z wyboru. Zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U z 2017 poz.210), majątek stowarzyszenia powstaje ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z własnej działalności, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz z ofiarności publicznej. Zatem wnioskodawca, niezależnie od pieniędzy zgromadzonych na rachunku bankowym ma możliwość uzyskania środków finansowych na prowadzenie działalności, w tym na udział w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Stowarzyszenie zakładane było w określonym celu. Zgodnie z zapisem w Krajowym Rejestrze Sądowym na cel ten składa się: aktywizowanie zwłaszcza osób niepełnosprawnych, ich rodzin oraz osób wspierających do uprawiania różnych dziedzin sportu i aktywnej turystyki jako sposobu rehabilitacji, prowadzenie rehabilitacji społecznej, zawodowej i leczniczej, szczególne promowanie i upowszechnianie żeglarstwa wśród osób niepełnosprawnych, osób wspierających, wszystkich sympatyków i ich rodzin, wspólne uprawianie tej dyscypliny sportu i aktywnej rekreacji, prowadzenie terapii zajęciowej prze sport i turystykę, ochrona i promocja zdrowia, wzajemna pomoc administracyjna i prawna członkom stowarzyszenia, wspieranie działań członków stowarzyszenia w dostępie do gwarantowanych praw, działalność kulturalna, wspieranie i animowanie aktywności społecznej w środowiskach lokalnych ze szczególnym nastawieniem na działania wolontariatu, propagowanie tej idei, integrowanie społeczeństwa obywatelskiego bez względu na dysfunkcje organizmu ludzkiego, propagowanie aktywnych form rozrywki i rozwoju osobowego. Skoro tak, to jego forma prawna, zakres działalności, a przede wszystkim podstawy finansowania powinny zostać tak określone, by cel ten mógł być realizowany bez przerzucania ciężaru funkcjonowania Stowarzyszenia na Państwo. Przerzucanie ciężaru funkcjonowania Stowarzyszenia na Państwo przez uzyskanie zwolnienia od kosztów sądowych powoduje, że faktycznie działalność Stowarzyszenia finansowana jest ze środków publicznych, a to prowadziłoby do zaprzeczenia zasady, że Stowarzyszenie prowadzi działalność na bazie własnego majątku (por. postanowienie NSA z dnia 17 czerwca 2011 r., sygn. akt II OZ 491/11).
Uznano, zatem, że wnioskodawca ma możliwość zdobycia środków finansowych na pokrycie kosztów sądowych, nie przekraczających jednorazowo kwoty 100 zł i ewentualnego honorarium ewentualnego radcy prawnego z wyboru. Wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym podlega więc oddaleniu.
Wobec powyższego na podstawie art. 258 § 2 pkt 7 w zw. z art. 245 § 1 i 2, art. 246 § 2 pkt 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji postanowienia.