Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Agnieszka Góra po rozpoznaniu w dniu 17 października 2011r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Stowarzyszenia "[...]" o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie skargi na bezczynność Dyrektora Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu p o s t a n a w i a oddalić wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych.
W dniu 11 października 2011r. skarżący - Stowarzyszenie zwykłe "[...]" złożyło wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie skargi na bezczynność Dyrektora Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu w K.
Skarżący domaga się zwolnienia z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych z uwagi na brak jakichkolwiek środków finansowych, umożliwiających uiszczenie należnych opłat. Wskazuje, iż stowarzyszenie nie jest organizacją nastawioną na zysk, a działalność społeczna oparta jest na pracy społecznej członków stowarzyszenia. Skarżący dodaje, iż nie prowadzi działalności gospodarczej i nie posiada majątku trwałego, nie pobiera też składek od swoich członków.
Zdaniem orzekającego, wniosek skarżącego nie zasługuje na uwzględnienie.
Z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika, iż skarżący - Stowarzyszenie zwykłe "[...]" prowadzi działalność w zakresie upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka, swobód obywatelskich, zasad praworządności i praw konsumenta, wspomagania rozwoju gospodarczego, rozwoju wspólnot i społeczności lokalnych.
Jak wynika z oświadczeń, stowarzyszenie działa społecznie, opiera się na społecznej pracy swoich członków.
Wysokość kapitału Stowarzyszenia określono na 0,00 zł, wartość środków trwałych - 0,00 zł, skarżący nie prowadzi działalności gospodarczej, a zatem nie posiada bilansu zysków i strat.
Wnioskodawca nie posiada rachunków bankowych.
Z pisma uzupełniającego wniosek wynika, iż skarżący nie prowadzi działalności gospodarczej, nie posiada majątku ruchomego ani nieruchomego, opiera swą działalność na pracy społecznej członków, a od swoich członków nie pobiera składek członkowskich.
Instytucja przyznania prawa pomocy stanowi w istocie pomoc państwa dla osób i instytucji, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić w całości lub w części kosztów sądowych. Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa.
Zgodnie z przepisem art. 246 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - prawo pomocy w zakresie całkowitym może być przyznane osobie prawnej czy też innej jednostce organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, która wykaże, iż nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania, natomiast w zakresie częściowym - gdy wykaże, iż nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania.
Użyte w art. 246 sformułowanie "gdy osoba ( prawna, fizyczna ) wykaże" oznacza, iż to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, iż znajduje się w sytuacji uprawniającej do otrzymania prawa pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Powołany przepis nie pozostawia wątpliwości co do tego, że inicjatywa dowodowa zmierzająca do wykazania , że zachodzą przesłanki pozytywne dla uwzględnienia wniosku, spoczywa na wnioskodawcy.
Udzielenie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest więc formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie swego udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Zapobiegliwości i przezorności w tym zakresie należy szczególnie wymagać od osób i instytucji toczących spory sądowe w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą. Działalność ta wiąże się bowiem, ze swej istoty, z ryzykiem ponoszenia wszystkich związanych z nią konsekwencji, w tym kosztów - również sądowych. Również Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu np. z 10.01.2005r. ( sygn. akt FZ 478/04, niepublik. ) stwierdził, iż opłaty sądowe stanowią rodzaj danin publicznych, a zwolnienia od ich uiszczenia stanowią odstępstwo od konstytucyjnego obowiązku ich powszechnego i równego ponoszenia, wynikającego z art. 84 ustawy zasadniczej.