Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Agnieszka Góra po rozpoznaniu w dnia 19 listopada 2008r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Stowarzyszenia "[...]" o przyznanie prawa pomocy w sprawie skargi na bezczynność Prokuratury Rejonowej [...]. postanawia odrzucić wniosek Stowarzyszenia "[...]" w K. o przyznanie prawa pomocy.
Skarżący - Stowarzyszenie "[...]" z siedzibą w K., działając przez swego Przewodniczącego P. B., w dniu 14 listopada 2008r. złożyło w Sądzie wniosek o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze swej skargi na bezczynność Prokuratury Rejonowej [...].
We wniosku tym wskazano, iż Stowarzyszenie nie posiada nieruchomości, nie ma dłużników, nie posiada środków finansowych, a utrzymuje się i działa dzięki doraźnym wpłatą jego Przewodniczącego P. B. Wskazano, iż Stowarzyszenie ma zobowiązania wobec elektrowni i telekomunikacji na łączną kwotę wraz z odsetkami około 6000,00 zł. Ponadto dodano, iż Stowarzyszenie nie uzyskało w zeszłym roku dochodów ze składek członkowskich. Reasumując, wskazano, że skarżący nie posiada środków finansowych, które mógłby przeznaczyć na opłaty sądowe lub profesjonalnego pełnomocnika. Wniosek podpisany został przez P. B. - Przewodniczącego Stowarzyszenia, podpisem elektronicznym.
Odnosząc się do złożonego przez Stowarzyszenie "[...]" wniosku o przyznanie prawa pomocy zważono, co następuje.
Stosownie do treści art. 28 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ) osoby prawne oraz jednostki organizacyjne mające zdolność sądową dokonują czynności w postępowaniu poprzez swoje organy albo osoby uprawnione do działania w ich imieniu. Przedstawiciel ustawowy, organ albo osoby, o których mowa w art. 28 mają obowiązek wykazać swoje umocowanie dokumentem przy pierwszej czynności w toczącym się postępowaniu ( art. 29 powołanej ustawy ). Czynnością procesową jest oczywiście również złożenie wniosku o przyznanie prawa pomocy. Stowarzyszenie "[...]" może zatem i powinno działać poprzez swoje statutowe organy lub upoważnionego przez te organy pełnomocnika również w zakresie obejmującym postępowanie dotyczące przyznania prawa pomocy.
Jak wynika z całości akt sprawy, w szczególności ze Statutu Stowarzyszenia, wyciągu z Krajowego Rejestru Sądowego, orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego, a także akt spraw toczących się przed Sądem Rejonowym [...], Wydział Gospodarczy - wnioskujące o przyznanie prawa pomocy Stowarzyszenie nie posiada organów zdolnych do jego reprezentacji, organów, przez które - zgodnie z obowiązującym prawem, mogłoby działać. Powyższe oznacza, iż podmiot ten nie ma zdolności sądowej. W konsekwencji, wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy musi ulec odrzuceniu na podstawie art. 58 § 1 pkt 5 w zw. z art. 64 § 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Wprawdzie art. 58 § 2 cyt. ustawy przewiduje skutek w postaci odrzucenia skargi ( wniosku ) z powodu braku zdolności sądowej strony dopiero wówczas, gdy brak ten nie zostanie uzupełniony, to jednak w niniejszej sprawie regulacje te należy stosować w kontekście art. 31 cyt. ustawy. Przepis ten wprowadza bowiem rozróżnienie na braki, które daje się uzupełnić ( § 1 ) oraz braki, które nie dają się uzupełnić ( § 3 ). Zdaniem doktryny brak zdolności sądowej strony, co ma miejsce w niniejszej sprawie, daje się uzupełnić wówczas, gdy dokonanie stosownej czynności zmierzające do uzupełnienia braku zależy bezpośrednio od aktywności samego podmiotu zobowiązanego do jej wykazania. Zatem tylko w przypadku, gdy strona ma możliwość uzupełnienia zaistniałych braków możliwe jest oznaczenie przez sąd realnego terminu do wykonania nałożonego obowiązku ( T. Woś, H. Knysiak - Molczyk, M. Romańska "Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz." Warszawa 2007r. ).
Tymczasem z brzmienia art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989r. Prawo o stowarzyszeniach ( Dz. U. z 2001 Nr 79 poz. 855 z późn. zm. ) wynika, iż to nie stowarzyszenie, ale sąd powszechny działający na wniosek organu nadzorującego, bądź z własnej inicjatywy podejmuje działania zmierzające do ustanowienia dla stowarzyszenia kuratora. Dopiero zaś tak wyłoniony kurator będzie mógł zainicjować procedurę wyłonienia nowych władz Stowarzyszenia , czego konsekwencją mogłoby być skuteczne zgłoszenie wniosku o wpis zmian w sądzie rejestrowym. Wynika z tego, iż usuniecie omawianego braku zdolności procesowej Stowarzyszenia "[...]" nie jest zależne od inicjatywy samego tegoż Stowarzyszenia. Skoro zatem wnioskujące Stowarzyszenie we własnym zakresie nie ma możliwości uzupełnić przedmiotowego braku w formie powołania nowych władz i organów zdolnych do jego reprezentacji, które były m. innymi uprawnione do skutecznego złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy - uznano, iż nie ma potrzeby wzywania strony skarżącej do uzupełnienia braku tejże zdolności sądowej w zakreślonym terminie.
W konsekwencji - brak zdolności sądowej wnioskodawcy stanowi zatem również przeszkodę do skutecznego domagania się przez niego przyznania prawa pomocy.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 58 § 1 w zw. z art. 64 § 3 i art. 258 § 1 ustawy z dnia 30.08.2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ze zm. ).