Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Monika Rudzka po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2015 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Z.G. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi Z.G. na bezczynność Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla powiatu [....] - ziemskiego w K. w przedmiocie wstrzymania robót budowlanych p o s t a n a w i a zwolnić skarżącą od kosztów sądowych
Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wpłynął wniosek Z.G. o przyznanie prawa pomocy obejmującego zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie skargi na bezczynność Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla powiatu [....] - ziemskiego w K. w przedmiocie wstrzymania robót budowlanych.
We wniosku skarżąca oświadczyła, że prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Jej miesięczny dochód z emerytury wynosi 1.074 zł. Z.G. nie dysponuje żadnym majątkiem, nie posiada oszczędności, ani cennych przedmiotów o wartości powyżej 3.000 euro. Uzasadniając wniosek o przyznanie prawa pomocy strona podniosła, iż nie posiada środków na pokrycie kosztów sądowych. Jej miesięczne wydatki przedstawiają się następująco: raty w bankach 182 zł i 50 zł energia elektryczna 40 zł, woda 45 zł kwartalnie, a wywóz śmieci 45 zł, a także opał ok. 1.400 zł rocznie. Na lekarstwa skarżąca wydaje kwotę ok. 300 zł miesięcznie. Pozostałe środki, czyli ok. 350-400 zł miesięcznie przeznaczane są na wyżywienie i środki higieniczne.
Mając powyższe na uwadze, zważono, co następuje:
Zwolnienie od kosztów sądowych stanowi odstępstwo od generalnej zasady wyrażonej w art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.), zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Zatem instytucja prawa pomocy winna być stosowana jedynie w przypadkach wyjątkowych, gdy wnioskodawca nie posiada żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania.
Zgodnie z art. 246 § 1 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym przysługuje osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Prawo pomocy w zakresie częściowym, którego przyznania domaga się skarżąca, obejmuje m. in. zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków (art. 245 § 3 p.p.s.a.). Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądami administracyjnymi jest formą dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno sprowadzać się do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu jest rzeczywiście obiektywnie niemożliwe.
W ocenie orzekającego w przedmiotowej sprawie Z.G. uwiarygodniła, że nie posiada dostatecznych środków na pokrycie kosztów sądowych w zainicjowanym postępowaniu. Jedynym źródłem utrzymania skarżącej jest świadczenie emerytalne w wysokości 1.074 zł miesięcznie. Są to dochody na tyle niskie, że w całości przeznaczane są na pokrycie kosztów jej bieżącej egzystencji. Znaczącą pozycję w ponoszonych wydatkach stanowią leki, na które skarżąca przeznacza niemal jedną trzecią część swoich dochodów. Wnioskodawczyni nie dysponuje przy tym oszczędnościami, ani przedmiotami wartościowymi, które mogłyby zostać spieniężone. W takiej sytuacji wygospodarowanie nawet niewielkich kwot na opłaty sądowe jest bardzo utrudnione.
Przedstawiona sytuacja materialna pozwala na stwierdzenie, że Z.G. spełnia przesłanki przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. Z tych względów orzeczono jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 245 § 3, art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 p.p.s.a.