Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Barbara Pasternak po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych po wniesieniu sprzeciwu K.S. od postanowienia Referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 28 listopada 2008 r. w dniu w sprawie ze skargi na bezczynność 26 lutego 2009 r. K.S. Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w K. postanawia zwolnić skarżącą od kosztów sądowych
Skarżąca K.S. złożyła wniosek o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie jej skargi na bezczynność Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. We wniosku skarżąca podała, że prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z mężem J. Źródłem dochodów skarżącej jest jej emerytura w wysokości [...] zł netto miesięcznie, renta męża w wysokości [...] zł netto miesięcznie oraz dochody z handlu obwoźnego w kwocie [...] zł miesięcznie. Ponadto skarżąca wskazała, że posiada dom wybudowany w 1968r. o powierzchni 110 m2, nieruchomość rolną o powierzchni 0,68 ha oraz samochód marki [...] z 1999r.
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie postanowieniem z dnia 28 listopada 2008r. oddalił wniosek skarżącej o zwolnienie od kosztów sądowych, uznając, że aktualna sytuacja finansowa skarżącej nie uzasadnia zwolnienia od kosztów sądowych, ponieważ konieczność poniesienia kosztów wpisu sądowego, a takie koszty zobowiązana jest ponieść skarżąca na obecnym etapie postępowania, nie naraża skarżącej na pogorszenie warunków bytowych.
Od tego postanowienia skarżąca wniosła sprzeciw, w wyniku czego postanowienie referendarza utraciło moc. W uzasadnieniu sprzeciwu skarżąca wskazała na swoją trudną sytuację majątkową i rodzinną, która nie pozwala jej na poniesienie kosztów postępowania sądowego ani poczynić żadnych oszczędności. Podkreśliła też, że referendarz sądowy WSA w Warszawie postanowieniem z dnia 13 marca 2007r. sygn. akt VII SA/Wa 46/07 zwolnił ją od kosztów sądowych.
W odpowiedzi na wezwanie o wskazanie kwot miesięcznie wydawanych na zakup lekarstw, opłaty za media oraz innych ewentualnych opłat, skarżąca wskazała, że ponosi opłaty za telefon w kwocie około 28 zł miesięcznie. Z innych opłat skarżąca podała, że koks używany do ogrzewania został zakupiony za kwotę 1968 zł (cena za dwie tony) oraz przedstawiła rachunek za wodę za okres dwóch miesięcy w wysokości 165,82 zł. Ponadto skarżąca podała, że z powodu choroby męża konieczne było wykonanie badania jamy brzusznej tomografem komputerowym, które kosztowało [...] zł.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Wniosek skarżącej o przyznanie prawa pomocy - zwolnienie kosztów sądowych należało uznać za uzasadniony.
Stosownie do art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), w skrócie "ppsa", przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania.
Należy podkreślić, że instytucja prawa pomocy służy zabezpieczeniu prawa do sądu osób, które nie są w stanie ponieść kosztów związanych z postępowaniem. Ocena, czy w konkretnej sprawie zachodzą przesłanki do udzielenia stronie prawa pomocy oraz co do zakresu tego prawa należy do sądu, który opiera się na oświadczeniu strony obejmującym dokładne dane o jej stanie majątkowym, dochodach i stanie rodzinnym.
- Z danych dotyczących sytuacji majątkowej i rodzinnej skarżącej zawartych we wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, że miesięczny dochód netto rodziny skarżącej wynosi [...] zł, natomiast stałe wydatki miesięczne to kwota około 274 zł (opłaty za telefon - 28 zł, koszty koksu - 164 zł miesięcznie, opłata za wodę - około 82 zł miesięcznie). Zatem po odliczeniu stałych wydatków na utrzymanie dwuosobowego gospodarstwa domowego skarżącej przypada [...] zł, czyli 638 zł na osobę. W takiej sytuacji opłacenie kosztów wpisu sądowego w niniejszej sprawie w wysokości 100 zł należałoby uznać za możliwe. Jednak skarżąca w piśmie z dnia [...] lutego 2009r. wskazała i udokumentowała nadzwyczajne okoliczności w postaci konieczności wykonania przez męża badania jamy brzusznej za pomocą tomografu komputerowego w związku z podejrzeniem guza nerki. Koszt tego badania wyniósł [...] zł, czyli kwotę przekraczającą sumę środków przypadających miesięcznie na jedną osobę w gospodarstwie domowym skarżącej. Wydatki na diagnostykę, które w zaistniałej sytuacji rodzina skarżącej musiała niezwłocznie ponieść, należy uznać za nadzwyczajną okoliczność, która pozbawiła skarżącą znacznej ilości środków pieniężnych i tym samym, w ocenie Sądu, spowodowała sytuację, w której skarżąca nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania, tym bardziej, że konieczność leczenia stawia pod znakiem zapytania możliwość uzyskiwania wskazanych we wniosku o przyznanie prawa pomocy dochodów z handlu obwoźnego.
W związku z powyższym Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 260, 243 § 1, 244 § 1, 245 § 1, 246 § 1 pkt 1 ppsa.