Starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie Jarosław Harczuk po rozpoznaniu w dniu 14 sierpnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku adwokata M. B. o przyznanie kosztów pomocy prawnej świadczonej z urzędu za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia zażalenia w sprawie ze skargi S. P. na bezczynność Koła Łowieckiego nr [...] "S. " w S. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej p o s t a n a w i a odmówić przyznania kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Postanowieniem starszego referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 27 marca 2018 r., sygn. akt II SAB/Lu 3/18 przyznano skarżącemu prawo pomocy poprzez zwolnić od wpisu sadowego od wniesionej skargi ponad kwotę [...]([...]) złotych oraz ustanowienie adwokata. Przyznane powyższym postanowieniem prawo pomocy zostało cofnięte skarżącemu postanowieniem starszego referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 21 czerwca 2018 r. Pełnomocnik skarżącego otrzymał postanowienie z dnia 21 czerwca 2018 r. w dniu 17 lipca 2018 r. (k. 68 akt sądowych).
W dniu 8 sierpnia 2018 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie wpływa opinia z dnia 7 sierpnia 2018 r. o braku podstaw do wniesienia zażalenia wraz z wnioskiem adwokata M. B., wyznaczonej pełnomocnikiem skarżącego, o przyznanie wynagrodzenia za pomoc prawną świadczoną z urzędu a polegającą na sporządzeniu opinii o braku podstaw do wniesienia zażalenia. Wniosek zawiera oświadczenie, że koszty nie zostały zapłacone w całości ani w części.
Starszy referendarz sądowy stwierdził, że:
Stosownie do art. 244 §2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r. poz. 1302, zwanej dalej "p.p.s.a.") ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w ramach prawa pomocy jest równoznaczne z udzieleniem pełnomocnictwa. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego przyjmuje się, że z brzmienia powyżej przytoczonego przepisu wynika, że ustanowiony adwokat, radca prawny, doradca podatkowy lub rzecznik patentowy nie musi już zabiegać o stosowne umocowanie, a skutek umocowania następuje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przyznaniu prawa pomocy (por. postanowienie z dnia 18 grudnia 2013 r., sygn. akt II FZ 1066/13 - Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych). A contrario zatem wraz z uprawomocnieniem się postanowienia cofającego prawo pomocy polegającego między innymi na ustanowieniu adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego wygasa skutek umocowania wynikający z uprawomocnienia się postanowienia przyznającego prawo pomocy polegające na ustanowieniu profesjonalnego pełnomocnika procesowego. Przenosząc te uwagi na grunt sprawy niniejszej zauważyć należy, że pełnomocnik skarżącego odebrał postanowienie starszego referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 21 czerwca 2018 r. w dniu 17 lipca 2018 r. Zatem postanowienie z dnia 21 czerwca 2018 r., jako zaskarżalne sprzeciwem wnoszonym w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania postanowienia, stało się prawomocne w dniu 25 lipca 2018 r. Opinia o braku podstaw do wniesienia zażalenia sporządzona w dniu 7 sierpnia 2018 r. wpłynęła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie w dniu 8 sierpnia 2018 r. Zarówno więc sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia zażalenia jak i jej wniesienie miały miejsce już po wygaśnięciu umocowania adwokata M. B. do reprezentowania skarżącego w niniejszym postępowaniu. Zgodnie z art. 250 § 1 p.p.s.a. wyznaczony adwokat, radca prawny, doradca podatkowy lub rzecznik patentowy otrzymuje wynagrodzenie odpowiednio według zasad określonych w przepisach o opłatach za czynności adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych albo rzeczników patentowych w zakresie ponoszenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oraz zwrotu niezbędnych i udokumentowanych wydatków. Aktem normatywnym określającym zasady przyznawania wynagrodzenia za czynności podejmowane przez adwokata jest rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714). Stosownie do unormowania jego §1 rozporządzenie określa szczegółowe zasady ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu. W sprawie niniejszej pomoc prawna polegająca na sporządzeniu opinii o braku podstaw do wniesienia zażalenia została udzielona przez adwokata, który nie miał już przymiotu działającego (ustanowionego) z urzędu, ze względu na wcześniejsze uprawomocnienie się postanowienia cofającego prawa pomocy przyznane między innymi w zakresie ustanowienia adwokata. Brak jest zatem podstaw do przyznania adwokatowi M. B. wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną skarżącemu a polegającą na sporządzeniu opinii o braku podstaw do wniesienia zażalenia.
Bez wpływu na ocenę powyższą pozostaje reguła wynikająca z art. 42 § 2 p.p.s.a. Nie ma ona bowiem zastosowania. Obowiązek działania pełnomocnika na rzecz mocodawcy jeszcze przez dwa tygodnie po wypowiedzeniu pełnomocnictwa przez pełnomocnika ma bowiem na celu uchronienie mocodawcy od niekorzystnych skutków prawnych wypowiedzenia pełnomocnictwa poprzez umożliwienie mocodawcy znalezienia w tym czasie pełnomocnika. Sporządzenie i wniesienie zażalenia na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 20 czerwca 2018 r. nie wymaga zaś udziału profesjonalnego pełnomocnika procesowego. Może być ono sporządzone samodzielnie przez skarżącego, który jak wiadomo starszemu referendarzowi sądowemu z urzędu występował w szeregu innych postępowaniach inicjowanych przez siebie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Lublinie, gdzie wykazał, że nie sprawia mu trudności formułowanie pism procesowych i dokonywanie czynności przed sądem. Brak jest więc podstaw, aby przyjąć, że konsekwencje cofnięcia prawa pomocy na obecnym etapie niniejszego postępowania a tym samym pozbawienia skarżącego wsparcia adwokata narażają go na niekorzystne skutki prawne.
Wobec powyższego, referendarz sądowy działając na podstawie art. 258 § 2 pkt 7 p.p.s.a. i art. 250 §1 p.p.s.a. orzekł jak na wstępie postanowienia.