Dnia 8 listopada 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Matczak po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 8 listopada 2013 roku w Olsztynie sprzeciwu A.Z. od postanowienia Referendarza sądowego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie z dnia 18 września 2013 r. sygn. akt II SAB/Ol 64/13 w przedmiocie odmowy zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi A.Z. na bezczynność Wójta Gminy w wydaniu zaświadczenia postanawia odmówić przyznania wnioskodawcy prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
Wnioskiem z dnia 15 lipca 2013 r. A.Z. zwrócił się o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi na bezczynność Wójta Gminy w wydaniu zaświadczenia. Podał, że jest osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku, nie posiada jakichkolwiek środków finansowych, oszczędności i przedmiotów wartościowych i w tej sytuacji nie jest w stanie uiścić wpisu od skargi. Jest właścicielem mieszkania o pow. ok. 36 m2, budynku mieszkalnego do rozbiórki o pow. 111,54 m2 i nieruchomości rolnej o pow. 0,59 ha. Wskazał, że "posiadana nieruchomość rolna nie stanowi źródła dochodu (...) a jedynie pomoc w konsumpcyjnym źródle utrzymania strony przez prowadzenie (...) na posiadanych nieruchomościach upraw na całoroczne potrzeby konsumpcyjne" oraz, że "z posiadanej nieruchomości (...) nie czerpie zarobków a jedynie wykorzystuje ją do swoich potrzeb, celem przeżycia". Oświadczył, że samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe, środki pieniężne na jego koncie zostały zablokowane przez komornika.
W celu uzupełnienia informacji na temat sytuacji materialnej wnioskodawcy oraz wyjaśnienia wątpliwości powstałych na tle złożonego przez niego oświadczenia, wnioskodawca został wezwany do złożenia oświadczenia wskazującego: czy żądanie przyznania prawa pomocy obejmuje zwolnienie wyłącznie od wpisu, czy też od wszystkich kosztów sądowych, które są lub mogą być w przyszłości wymagalne w niniejszej sprawie; źródło utrzymania w ostatnich sześciu miesiącach; stałe miesięczne wydatki, ich rodzaj, wysokość i źródło finansowania; sposób wykorzystywania nieruchomości wykazanych w formularzach wniosku (w tym odrębnie każdej z wykazanych pod pozycją "nieruchomość rolna"), a wobec tego, że nieruchomości te nie przynoszą dochodu - wskazującego przyczyny braku ich wykorzystania w celu pozyskania źródła dochodu (np. z tytułu dzierżawy, najmu) lub ostatecznie sprzedaży oraz dokumentów źródłowych: kopii aktów notarialnych nabycia nieruchomości wykazanych w formularzach wniosku (z ewentualnym usunięciem danych zbywcy) i wyciągów z rachunków bankowych za okres ostatnich sześciu miesięcy. W wezwaniu zawarte zostało pouczenie, zgodnie z którym niezastosowanie się do wezwania może stanowić podstawę odmowy przyznania prawa pomocy.
W odpowiedzi wnioskodawca stwierdził, że nie posiada jakiegokolwiek dochodu, a tym samym nie ma źródła utrzymania. Z tego względu nie może wykazać również swoich wydatków, gdyż ich samodzielnie nie ponosi. Może natomiast przedstawić wydatki, na które łoży jego rodzina, która jednak nie stanowi rodziny w rozumieniu rubryki nr 6 formularzy wniosku, tj. nie jest rodziną wspólnie zamieszkującą i gospodarującą z wnioskodawcą. Rodzina ta nie ma też żadnego obowiązku łożenia na jego niezbędne potrzeby, a czyniąc to dobrowolnie ponosi faktyczny uszczerbek w swoim bycie finansowym i utrzymaniu. Wnioskodawca przedłożył jednocześnie kopie dowodów potwierdzających opłacenie - jak wskazał, przez rodzinę - wydatków z tytułu podatków od nieruchomości, za energię elektryczną i opłaty eksploatacyjne za mieszkanie. Dodał, że nie ma możliwości przedstawienia dowodów potwierdzających ponoszenie wydatków na wyżywienie, gdyż jego rodzina wspomaga go w tym zakresie w formie gotowych posiłków i artykułów żywnościowych. Wnioskodawca wyjaśnił również, że w mieszkaniu mieszka, budynek mieszkalny do rozbiórki i grunt, na którym jest posadowiony ten budynek, nie nadają się natomiast do jakiegokolwiek wykorzystania, podobnie jak przyległy grunt, porośnięty krzewami i drzewami, na którym znajdują się ponadto pozostałości fundamentów. Wnioskodawca podał, że nie wydzierżawia tej nieruchomości, ani nie wynajmuje, gdyż nie nadaje się ona do wynajmu w obecnym stanie. Nie sprzedaje nieruchomości z uwagi na nieuregulowany stan prawny, co bezspornie wynika ze spraw sądowych zawisłych przed WSA w Olsztynie m.in. o sygn. akt II SA/Ol 330/12. Odnośnie nieruchomości rolnej o areale 0.59 ha wyjaśnił, iż korzysta z niej "poprzez jej uprawę celem swojego i pomagającej mu rodziny utrzymania w wyżywieniu poprzez uprawę produktów rolnych w postaci warzyw w takiej ilości, aby je spożytkować na bieżące żywnościowe potrzeby jak i zapasy oraz przetwory na zimę". Wskazał, iż nie czerpie z upraw dochodu, gdyż nie jest rolnikiem i nie stać go na związane z działalnością rolniczą opłaty, a przy tak małym areale byłoby to ponadto nieopłacalne. Dodał, iż nie prowadzi również działalności gospodarczej, na dowód czego przedłożył kopie zaświadczeń naczelnika urzędu skarbowego. Do pisma wnioskodawca załączył ponadto kopie: zaświadczenia z urzędu pracy, potwierdzającego, że jest osobą bezrobotną, aktów notarialnych z usuniętymi danymi o rodzajach działek, ich przeznaczeniu, położeniu i wartości, historię rachunku bankowego, wydruk o stanie tego rachunku oraz opłacone rachunki, które jak zaznaczył uregulowała jego rodzina.