Starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Agnieszka Dusza-Kasprzyk po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku radcy prawnego J. W. o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w sprawie wniosku A. K. o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi na bezczynność Dyrektora Zakładu Karnego w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej postanawia: odmówić przyznania radcy prawnemu J. W. od Skarbu Państwa wynagrodzenia za zastępstwo prawne wykonane na zasadzie prawa pomocy, obejmujące sporządzenie opinii o bezzasadności wniesienia skargi.
Skarżącemu A. K. zostało przyznane postanowieniem referendarza sądowego z 10 lipca 2018 r. prawo pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia racy prawnego. Okręgowa Izba Radców Prawnych wyznaczyła tym radcą - J. W.
Pismem z 9 sierpnia 2018 r. wyznaczony pełnomocnik poinformował, że dokonał wglądu do akt sprawy oraz spotkał się osobiście ze skarżącym w Areszcie Śledczym w Gdańsku. Ustalił, że skarżący do Dyrektora Zakładu Karnego skierował wniosek o udostępnienie danych służbowych pracowników służby więziennej. W opinii pełnomocnika wniosek ten dotyczył udzielenia informacji publicznej, zaś z oświadczenia skarżącego wynikało, że nie skierował ponaglenia do Dyrektora, by ten udostępnił mu żądane dane. W ocenie pełnomocnika bezczynność organu w niniejszej sprawie jest oczywista, jednak z uwagi na wymóg wcześniejszego skierowania ponaglenia o którym mowa w art. 53 § 2 b ustawy z 20 września 2002 r. Prawo o postepowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r., nr 153, poz. 1271 ze zm.) oraz fakt, że skarżący nie wypełnił tego obowiązku uznał pełnomocnik, że na dzień sporządzenia niniejszej informacji skarga na bezczynność jest niezasadna. Wskazał pełnomocnik, że w jego opinii złożenie skargi bez ponaglenia winno zostać uznane za przedwczesne i skarga taka odrzucona. Pełnomocnik zobowiązał się wobec skarżącego do skierowania ponaglenia do organu w imieniu skarżącego. Wskazał pełnomocnik, że niniejsza informacja została wysłana także do skarżącego.
Końcowo pełnomocnik wniósł o przyznanie wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu.
Starszy referendarz sądowy zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 250 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r., poz. 1320) - zwanej dalej: P.p.s.a., wyznaczony adwokat, radca prawny, doradca podatkowy albo rzecznik patentowy otrzymuje wynagrodzenie odpowiednio według zasad określonych w przepisach o opłatach za czynności adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych albo rzeczników patentowych w zakresie ponoszenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oraz zwrotu niezbędnych i udokumentowanych wydatków.
Zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem, który orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela, przywołany powyżej przepis art. 250 P.p.s.a. nie nakłada na sąd obowiązku uwzględnienia każdego wniosku pełnomocnika o zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Pełnomocnikowi ustanowionemu na podstawie art. 244 P.p.s.a., należy się wynagrodzenie, w zakresie określonym w art. 250 P.p.s.a., jedynie za pomoc prawną rzeczywiście udzieloną. Decyzja o przyznaniu pomocy prawnej powoduje bowiem, że to Skarb Państwa przejmuje na siebie ciężar finansowy związany z wynagrodzeniem pełnomocnika z urzędu i że sąd, jako dysponent środków publicznych, odpowiada za zasadność i legalność ich wydatkowania. Oznacza to konieczność ustalenia przez Sąd, czy pomoc prawna rzeczywiście została udzielona. Faktyczne udzielenie pomocy prawnej ma miejsce dopiero wówczas, gdy sporządzony przez profesjonalnego pełnomocnika środek prawny zapewnia dostęp do sądu. To zaś następuje wtedy, gdy środek ten został sporządzony w sposób umożliwiający jego merytoryczne rozpoznanie (por. Jan Paweł Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2008, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (Wydanie 3), s. 599, komentarz do art. 250 P.p.s.a., ISNB 978-83-7334-848-6 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 stycznia 2008 r., sygn. akt I FSK 1648/08, Lex nr 593654, dostępny www.orzeczenia.nsa.gov.pl).