Referendarza sądowego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Kielcach Dnia 8 sierpnia 2008 r. Referendarz sądowy Małgorzata Długońska po rozpoznaniu w dniu 8 sierpnia 2008 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Klubu w K. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie z wniosku Klubu w K. o ukaranie organu grzywną w trybie art. 55 § 1 p.p.s.a postanawia: I. zwolnić skarżącego od kosztów sądowych w całości, II. oddalić wniosek o ustanowienie radcy prawnego.
Klub w K., reprezentowany przez Przewodniczącego - C. K. złożył urzędowy formularz PPPr wniosku o przyznanie prawa pomocy wnosząc o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie z jego wniosku o ukaranie organu grzywną w trybie art. 55 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz.1270 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a .
Ze złożonego formularza wynika, że Klub w K. utrzymuje się z nielicznych składek swoich członków. Wnioskodawca jest właścicielem majątku trwałego - 1,84 ha gruntu rolnego, natomiast nie posiada na rachunku bankowym żadnych środków finansowych.
Na gruncie obowiązujących przepisów dotyczących postępowań sądowych obowiązuje zasada, zgodnie którą koszty sądowe, jak również koszty wynagrodzenia fachowego pełnomocnika, pokrywa strona dochodząca swych roszczeń. Regulacje postępowania sądowoadministracyjnego pozwalają skarżącym, nie posiadającym wystarczających środków finansowych koniecznych do ochrony ich interesu prawnego na ubieganie się o przyznanie tzw. prawa pomocy.
Zgodnie z art. 245 i art. 246 § 2 p.p.s.a., przyznanie prawa pomocy przysługuje osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, gdy wykaże ona, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania (prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata lub radcy prawnego) bądź wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania (prawo pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego). Udowodnienie przez wnioskodawcę tych okoliczności daje podstawę do pozytywnego rozpatrzenia wniosku.
W rozpatrywanej sprawie uznano, że brak środków finansowych uzasadnia zwolnienie wnioskodawcy od kosztów sądowych w całości. Natomiast wniosek o ustanowienie radcy prawnego podlega oddaleniu. Jak podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 20 czerwca 2008 r. sygn. akt II OZ 625/08 (niepublikowane), ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika prawnego z urzędu następuje tylko wówczas, gdy brak profesjonalnej pomocy prawnej może pozbawić stronę możliwości obrony swoich praw. Takie niebezpieczeństwo nie zachodzi w postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym z uwagi na gwarancje procesowe przewidziane w art. 134 § 1, art. 140 § 1 i art. 163 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zgodnie z art. 134 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Sąd zatem bada wnikliwie sprawę bez względu na fachowość, treść i konstrukcję skargi lub wniosku sporządzonych przez stronę. Ponadto sąd poucza strony działające w sprawie bez adwokata lub radcy prawnego o dopuszczalności, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia od orzeczeń sądowych. W rozpatrywanej sprawie z wniosku Klubu w K. o ukaranie organu grzywną w trybie art. 55 § 1 p.p.s.a nie jest wymagany przymus adwokacki czy radcowski na żadnym etapie postępowania - wnioskodawca może skutecznie dokonać wszystkich czynności samodzielnie.
Wobec powyższego na podstawie art. 258 § 2 pkt 7 w zw. z art. 245 i art. 246 § 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji postanowienia.