Odrzucenie przez Naczelny Sąd Administracyjny skargi po upływie terminu wyznaczonego do uzupełnienia jej braków, gdy nie zostały zachowane warunki postępowania w przypadku niemożności doręczenia pisma, stanowi rażące naruszenie art. 44 Kpa i art. 27 ust. 2 w związku z art. 59 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./, a w konsekwencji również konstytucyjnie gwarantowanego prawa strony do sądu /art. 45 ust. 1 Konstytucji RP/.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 1999 r. sprawy ze skargi Zbigniewa K. na Przewodniczącego Okręgowej Izby Lekarskiej w B. w przedmiocie prawa wykonywania zawodu lekarza, na skutek rewizji nadzwyczajnej Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie (...) na postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego-Ośrodka Zamiejscowego w Białymstoku z dnia 11 lutego 1999 r. SA/Bk 1836/98 postanowił:
uchylić zaskarżone postanowienie.
Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy w Białymstoku postanowieniem z dnia 11 lutego 1999 r. (...) wydanym na podstawie art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ odrzucił skargę Zygmunta K. wobec niewykonania przez niego zarządzenia Sądu z dnia 19 listopada 1998 r., w wykonaniu którego pismem z dnia 19 listopada 1998 r. Sąd wezwał skarżącego do uzupełnienia skargi w ciągu siedmiu dni, pod rygorem jej odrzucenia, poprzez wskazanie: organu, który wydał zaskarżone orzeczenie, a także numeru i daty tego orzeczenia oraz określenie naruszenia prawa lub obowiązku /art. 130 Kpc w związku z art. 59 ustawy o NSA/. Tymczasem Urząd Pocztowy zwrócił Sądowi wysłane pismo z dokonaną na kopercie listu adnotacją "mieszkanie zamknięte, awizowano, nie podjęto w terminie", jakkolwiek przyjąć należało, że pismo to nie zostało doręczone skarżącemu w sposób odpowiadający wymaganiom określonym w art. 43 i art. 44 Kpa, skoro doręczyciel nie wypełnił załączonego do tego listu urzędowego druku potwierdzenia doręczenia wezwania. Pomimo to Sąd uznał, że zostało one skarżącemu doręczone prawidłowo i odrzucił skargę. W rewizji nadzwyczajnej zarzuca się, że powyższe postanowienie Sądu wydane zostało z rażącym naruszeniem art. 27 ust. 2 ustawy o NSA oraz art. 43 i art. 44 Kpa, a tym samym narusza ono również art. 45 Konstytucji RP, który gwarantuje każdemu prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez niezawisły Sąd.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z dyspozycją art. 59 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym stosuje się odpowiednio przepisy art. 39-49 Kpa o doręczeniach, przy czym w art. 46 Kpa określone zostały szczegółowo wymagania prawne, jakim należy uczynić zadość w razie niemożności doręczenia pisma, po spełnieniu których Sąd może przyjąć domniemanie, że pismo to zostało doręczone. Tymczasem z akt rozpoznawanej sprawy jednoznacznie wynika, że w danym wypadku doręczyciel w ogóle nie wypełnił urzędowego druku potwierdzenia doręczenia, który załączony był do skierowanego do strony pisma, zawierającego wezwanie do uzupełnienia skargi, a jedynie na kopercie przesłanego wezwania odnotowano, że przesyłka ta była awizowana i nie została podjęta w terminie. Jeżeli więc w tej sytuacji, pomimo niezachowania bezwzględnych rygorów prawnych dotyczących trybu postępowania w wypadku niemożności doręczenia pisma, Naczelny Sąd Administracyjny przyjął wynikające z art. 44 in fine Kpa domniemanie prawidłowego doręczenia stronie tego wezwania i wobec nieuzupełnienia przez stronę skargi w zakreślonym terminie, skargę tę odrzucił na podstawie art. 27 ust. 2 ustawy o NSA, to stwierdzić należy, że tym samym doszło w niniejszej sprawie do rażącego naruszenia art. 27 ust. 2 ustawy o NSA w związku z art. 44 Kpa i art. 59 ustawy o NSA, a w konsekwencji również konstytucyjnie gwarantowanego prawa strony do sądu /art. 45 ust. 1 i art. 78 Konstytucji RP/.
Biorąc powyższe pod uwagę, stosownie do wniosku rewizji nadzwyczajnej, Sąd Najwyższy na podstawie art. 236 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. /Dz.U. nr 78 poz. 483/ oraz art. 393[13] par. 1 Kpc w związku z art. 10 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw /Dz.U. nr 43 poz. 189 ze zm./ orzekł, jak w sentencji.