Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Monika Rudzka po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Syndyka Masy Upadłości A Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej w B o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi Syndyka Masy Upadłości A Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej w B na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia 4 września 2014 r. Nr: [...] w przedmiocie odmowy przedłużenia ważności zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach o niskich wygranych p o s t a n a w i a wniosek oddalić
Wraz ze skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia 4 września 2014 roku w przedmiocie odmowy przedłużenia ważności zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach o niskich wygranych strona skarżąca, działająca przez pełnomocnika adwokata T. G., złożyła wniosek o przyznanie stronie prawa pomocy w zakresie całkowitego zwolnienia od kosztów sądowych.
W związku z tym, że wniosek złożony został bez zachowania przewidzianej prawem formy, pełnomocnikowi podmiotu skarżącego przesłany został urzędowy formularz "PPPr" celem jego wypełnienia w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.
W zakreślonym terminie strona uzupełniła brak. Z danych zawartych w formularzu "PPPr" wynika, iż Spółka znajduje się obecnie w upadłości obejmującej likwidację jej majątku. Na rachunku bankowym w [...] Banku [...] zgromadzone są środki pieniężne w wysokości 80.573,12 zł, jednak - zdaniem wnioskodawcy - środki te muszą zostać w pierwszej kolejności przeznaczone na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego. Wobec powyższego poniesienie przez stronę jakichkolwiek kosztów postępowania sądowego jest niemożliwe.
W oświadczeniu o majątku i dochodach podano, iż kapitał zakładowy Spółki wynosi 1.000.000 zł. Wartość środków trwałych wnioskodawcy według bilansu za ostatni rok wyniosła 1.703.968,17 zł. Rok obrotowy 2013 został zamknięty stratą w wysokości 308.832,89 zł.
Mając na uwadze powyższe zważono, co następuje:
Zgodnie z art. 246 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.) osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, prawo pomocy może być przyznane w określonych przypadkach. W zakresie całkowitym, gdy podmiot ten wykaże, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania. W zakresie częściowym natomiast, gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. W niniejszej sprawie Syndyk Masy Upadłości A Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej w B domaga się przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie w całości od kosztów sądowych.
Użyty w powołanym przepisie zwrot "może być przyznane" wskazuje na fakultatywny charakter orzeczenia Sądu o przyznaniu prawa pomocy osobom prawnym. Przy spełnieniu przesłanek przewidzianych w wymienionym przepisie Sąd bowiem może, a nie musi, przyznać taką pomoc, gdy w oparciu o powyższy przepis uzna, że zachodzi taka potrzeba w świetle zapewnienia stronie realizacji zasady prawa do sądu (vide: postanowienie NSA z dnia 13 lipca 2010 r. sygn. akt I FZ 195/10).
Należy podkreślić, iż udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście obiektywnie niemożliwe. Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu postanowienia z dnia 10 stycznia 2005 r. (sygn. akt FZ 478/04, niepubl.) stwierdził, iż opłaty sądowe stanowią rodzaj danin publicznych. Zwolnienia od ponoszenia tego rodzaju danin stanowią odstępstwo od konstytucyjnego obowiązku ich powszechnego i równego ponoszenia, wynikającego z art. 84 ustawy zasadniczej. Dlatego też muszą być stosowane w sytuacjach wyjątkowych, gdy istnieją uzasadnione powody do przerzucenia ciężaru dotyczącego danej osoby, czy osób, na współobywateli. Z ich bowiem środków pochodzą dochody budżetu państwa, z których pokrywa się koszty postępowania sądowego w razie zwolnienia strony z obowiązku ich ponoszenia. Wnioskodawca musi zatem wykazać, iż jego sytuacja materialna jest na tyle trudna, iż uzasadnia poczynienie odstępstwa od tej generalnej reguły.