Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Grzegorz Karcz po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2013 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M. P. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi M. P. na czynność Prezydenta Miasta w przedmiocie odmowy przyznania lokalu mieszkalnego z zasobów Gminy Miejskiej postanawia: I. umorzyć postępowanie w części obejmującej żądanie zwolnienia od kosztów sądowych, II. przyznać skarżącemu prawo pomocy w zakresie częściowym ustanawiając dla niego adwokata, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka.
Skarżący w złożonym na urzędowym formularzu "PPF" wniosku o przyznanie prawa pomocy domagał się zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata.
Oświadczył, że nie zatrudnia i nie pozostaje w innym stosunku prawnym z jakimkolwiek kwalifikowanym pełnomocnikiem.
Objaśniając swoją sytuację rodzinną podał, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną i synem.
Określając majątek swój i osób pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie domowym uwidocznił, że nie posiadają nieruchomości, zasobów pieniężnych ani przedmiotów wartościowych.
Stałe miesięczne dochody swego gospodarstwa domowego skarżący oszacował łącznie na kwotę ok. 3700 zł brutto wyjaśniając, że składa się na to 1000 zł z jego umowy zlecenia, 1600 zł wynagrodzenia syna i 1100 zł emerytury żony.
Uzasadniając swoje starania wyjaśnił, że jest najemcą mieszkania w prywatnej kamienicy. Oboje z małżonką borykają się z problemami zdrowotnymi. Syn ma na utrzymaniu małoletnią córkę w wieku 5 lat.
W oparciu o przedstawione przez organ wraz ze skargą akta administracyjne okolicznościami znanymi z urzędu pozostaje, że od dnia 1.01.2013 r. czynsz za mieszkanie zajmowane przez skarżącego wynosi 705,29 zł a opłaty za wywóz nieczystości stałych 26,10 zł. Woda i ścieki rozliczne są w oparciu o wskazania wodomierza (vide: powiadomienie o wysokości opłat k. 5 akt admin.). Problemy zdrowotne skarżącego i małżonki skarżącego dokumentują karty informacyjne (vide: k. 3 i k. 2 akt admin.).
Mając na uwadze powyższe zważyć należało co następuje:
Zgodnie z art. 239 pkt 1 lit. a) ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, obowiązek uiszczenia kosztów sądowych nie ciąży na stronie skarżącej działanie lub bezczynność organu w sprawach z zakresu pomocy i opieki społecznej. Opierając się na argumentacji zbieżnej z tą jaka legła u podstaw uznania w Naczelnym Sądzie Administracyjnym, że przyznawanie dodatków mieszkaniowych mieści się w szeroko rozumianej kategorii spraw z zakresu pomocy społecznej należy wyrazić zapatrywanie, że skoro na pomoc mieszkaniową gminy mogą liczyć mieszkańcy mający niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe i osiągający niskie dochody to sprawy mające za przedmiot bądź to nieobjęcie listą mieszkaniową z tytułu względów społecznych bądź też odmowy przyznania lokalu mieszkalnego z zasobu gminnego kwalifikować należy w podobny sposób. W konsekwencji zaś uznania, że skarżący korzysta z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych jego wniosek należało w tym zakresie uznać za bezprzedmiotowy i w związku z tym postanowiono jak w punkcie pierwszym sentencji działając na zasadzie art. 161 §1 pkt. 3 ppsa w związku z art. 258 §1 i §2 pkt. 7 ppsa.
Bezprzedmiotowość wniosku o zwolnienie od kosztów pozostaje jednak bez wpływu na drugie z żądań a mianowicie ustanowienia adwokata. Zgodnie z aktualnymi poglądami doktryny sąd nie jest bowiem związany żądaniem strony zawartym we wniosku o przyznanie pomocy byleby tylko nie wyszedł ponad żądanie strony (por. komentarz J.P Tarno do art. 246 w : Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2004). W sytuacji więc gdy strona domaga się przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym, sąd może przyznać jej to prawo w zakresie częściowym obejmującym tylko ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika (art. 245 §3 in fine ppsa). Oczywiście pod warunkiem, złożenia oświadczenia, którym strona wykaże, że nie jest wstanie ponieść opłat za jego czynności w postępowaniu przed sądami administracyjnymi bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 §1 pkt. 2 ppsa). Oświadczenie to zgodnie z wolą ustawodawcy ma być "dokładne", a owa "dokładność" stopniowana jest przeświadczeniem sądu, że strona okoliczności te wykazała czyli przedstawiła je w sposób przekonywujący. Jednocześnie zwrócenia uwagi wymaga, iż przyjęta przez ustawodawcę konstrukcja prawna opiera się na założeniu, że jeżeli na podstawie przyjętego oświadczenia sąd dojdzie do przekonania, że ma do czynienia z osobą "biedną" w potocznym tego słowa znaczeniu lub jeśli stwierdzi, że strony najzwyczajniej nie będzie stać na pokrycie wymaganych opłat to może wydać rozstrzygniecie w przedmiocie zwolnienia bez konieczności dokonywania wezwań strony o złożenie dodatkowych oświadczeń lub przedłożenie dokumentów źródłowych (arg. ex art. 255 ppsa).