Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Grzegorz Karcz po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku C. M. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie ze skargi C. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 2 kwietnia 2012 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego specjalnego postanawia: I. umorzyć postępowanie w części obejmującej żądanie zwolnienia od kosztów sądowych, II. przyznać skarżącemu prawo pomocy w zakresie częściowym i ustanowić dla niego radcę prawnego, którego wyznaczy Rada Okręgowej Izby Radców Prawnych.
Skarżący w złożonym na urzędowym formularzu "PPF" wniosku o przyznanie prawa pomocy domagał się zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego.
Oświadczył, że nie zatrudnia i nie pozostaje w innym stosunku prawnym z jakimkolwiek kwalifikowanym pełnomocnikiem.
Objaśniając swoją sytuację rodzinną i dochodową powołała się na akt postępowania administracyjnego z których wynika, że skarżący tworzy wspólne gospodarstwo domowe z żoną, córką i trzema synami. Synowie skarżącego są osobami niepełnosprawnymi z uprawnieniami do renty socjalnej. Miesięczny dochód sześcioosobowej rodziny skarżącego wynosi łącznie 2106 zł i składa się na to 678,40 zł emerytury skarżącego, renty socjalne każdego z synów w wysokości 540,62 zł, świadczenia rodzinne w wysokości 306 zł, oraz 43,78 zł dochodu z gospodarstwa rolnego.
Określając swój majątek uwidocznił, że w jego skład wchodzi dom o powierzchni 40 m2 i nieruchomość rolna o powierzchni 1,05 ha. Nie posiadają zasobów pieniężnych ani przedmiotów wartościowych.
Uzasadniając swoje starania zaakcentował, że znajduje się w bardzo trudnej sytuacji materialnej. Podniósł, że żona jest bez środków utrzymania a ze względu na jej stan zdrowia i wiek nie może już pracować. Czuje się pokrzywdzony działaniami organów pomocowych.
Mając na uwadze powyższe zważyć należało co następuje:
Zgodnie z art. 239 pkt 1 lit. a) ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, obowiązek uiszczenia kosztów sądowych nie ciąży na stronie skarżącej działanie lub bezczynność organu w sprawach z zakresu pomocy i opieki społecznej. W konsekwencji uznania, że skarżący korzysta z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych jego wniosek w tym zakresie należało uznać za bezprzedmiotowy a w związku z tym postanowiono jak w punkcie pierwszym sentencji działając na zasadzie art. 161 §1 pkt. 3 ppsa w związku z art. 258 §1 i §2 pkt. 7 ppsa.
Równocześnie godzi się zauważyć, że bezprzedmiotowość wniosku o zwolnienie od kosztów pozostaje bez wpływu na drugie z żądań skarżącego a mianowicie ustanowienia adwokata. Zgodnie bowiem z aktualnymi poglądami doktryny sąd nie jest związany żądaniem strony zawartym we wniosku o przyznanie pomocy byleby tylko nie wyszedł ponad żądanie strony (por. komentarz J.P Tarno do art. 246 w : Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2004). Logiczną konsekwencją przedstawionego stanu rzecz jest więc, że w sytuacji gdy strona domaga się przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym, sąd może przyznać jej to prawo w zakresie częściowym obejmującym tylko ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika (art. 245 §3 in fine ppsa). Oczywiście pod warunkiem, uprzedniego złożenia oświadczenia, którym strona wykaże, że nie jest wstanie ponieść opłat za jego czynności w postępowaniu przed sądami administracyjnymi bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 §1 pkt. 2 ppsa). Oświadczenie to zgodnie z wolą ustawodawcy ma być "dokładne". Owa "dokładność" stopniowana jest z kolei przeświadczeniem czy to sądu czy to referendarza, że strona okoliczności te wykazała to znaczy przedstawiła je w sposób przekonywujący. Jednocześnie zwrócenia uwagi wymaga, iż przyjęta przez ustawodawcę konstrukcja prawna opiera się na założeniu, że jeżeli oświadczenie strony pozwala na zorientowanie się co do tego, że stać ją będzie na uiszczenie wymaganych kosztów oraz nie wzbudza jakichś istotnych wątpliwości względnie tyczą one nieistotnych składników stanu majątkowego strony to tym samym nie ma obowiązku wzywania strony do składania dodatkowych oświadczeń lub przedkładania dokumentów źródłowych (arg. ex art. 255 ppsa). Konkludując należy stwierdzić, że jeżeli na podstawie przyjętego oświadczenia sąd dojdzie do przekonania, że ma do czynienia z osobą "biedną" w potocznym tego słowa znaczeniu lub jeśli stwierdzi, że wymagane koszty pozostają w takiej dysproporcji z deklarowanym przez nią stanem majątkowym, że strony najzwyczajniej albo nie będzie stać na pokrycie wymaganych opłat albo odbędzie się to kosztem istotnego uszczuplenia jej majątku to może wydać rozstrzygniecie w przedmiocie zwolnienia bez konieczności dalszych wezwań.
W realiach niniejszej sprawy skarżący złożył oświadczenie o jakim mowa w art. 252 ppsa. Oświadczenie to uzupełnione informacjami dostępnymi na zasadzie notorii urzędowej jest wystarczające do oceny aktualnej sytuacji skarżącego i jego możliwości płatniczych. Skarżący nie należy do osób zamożnych. Tak bowiem należy postrzegać sześcioosobową rodzinę, z niewielkim majątkiem zabezpieczającym jej podstawowe potrzeby bytowe, z określonymi problemami natury zdrowotnej. Jednocześnie za zasad doświadczenia życiowego wynika, że przy obecnym poziomie cen i usług środki jakie pozostają do dyspozycji sześcioosobowej rodziny skarżącego wystarczają na opędzenie najpilniejszych potrzeb życiowych.
Uwzględniając to wszystko udzielono więc skarżącemu pomocy o którym to prawie traktują przepisy oddziału 2 rozdziału III działu V ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ustanawiając na jego rzecz radcę prawnego, którego wyznaczy właściwy organ samorządu zawodowego.
Z przytoczonych względów orzeczono jak w punkcie drugim sentencji na podstawie art. 246 §1 pkt. 2 ppsa w związku z art. 245 §3 ppsa.