Starszy Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie: Michał Śmiałowski po rozpoznaniu w dniu 7 września 2018r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M. S. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata, w sprawie ze skargi na modernizację ewidencji gruntów i budynków postanawia: 1. zwolnić stronę skarżącą od kosztów sądowych, 2. ustanowić dla M. S. adwokata, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka
Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wpłynął wniosek M. S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata, w sprawie ze skargi w sprawie ze skargi na modernizację ewidencji gruntów i budynków.
Jak wynika z uzasadnienia wniosku, zawartego w nim "oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku i dochodach" M. S. ur. w [...]r. prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z żoną U. S. ur. w [...]r. oraz nieuleczalnie chorą córką J. S. ur. w [...]r., która studiuje. Żona wnioskodawcy nie pracuje.
M. S. otrzymuje rentę w wysokości [...] zł, netto, miesięcznie.
Zobowiązania i stałe wydatki rodziny obejmują; opłatę za energię elektryczną - [...] zł, opłatę za gaz - [...] zł, opłatę za telefon - [...] zł, raty kredytu za szafę, komodę, komputer - [...] zł.
Wnioskodawca posiada dług na karcie kredytowej w wysokości [...] zł.
Jest właścicielem domu o pow. [...] m2 usytuowanego na 10 arowej działce, o szacunkowej wartości ok. [...] zł. Nie posiada oszczędności, papierów wartościowych, wierzytelności, ani przedmiotów o wartości powyżej [...] zł.
W domu mieszka również matka M. S. oraz niewidomy brat. Prowadzą oni jednak odrębne gospodarstwo domowe.
Zdaniem orzekającego wniosek zasługuje na uwzględnienie.
Instytucja prawa pomocy stanowi jedną z gwarancji realizacji konstytucyjnej zasady prawa do sądu. Umożliwia ona dostęp do sądu podmiotom, które nie są w stanie samodzielnie pokryć kosztów związanych z prowadzeniem postępowania sądowego.
Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym ma też charakter wyjątkowy. Stosowane jest wobec osób o bardzo trudnej sytuacji materialnej. Stanowi odstępstwo zarówno od ogólnej zasady przewidzianej w art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j Dz.U. z 2017r., poz. 1369 z p. zm.), zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie jak i od konstytucyjnego obowiązku ponoszenia danin publicznych wynikającego z art. 84 Konstytucji RP. Instytucja ta stanowi jednocześnie formę dofinansowania strony skarżącej z budżetu państwa, przez co stosowanie jej powinno sprowadzać się do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe.
W myśl art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 2). Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje natomiast zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 3).
Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej, w zakresie całkowitym przysługuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, a w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246§1 pkt 1 i 2 w/w ustawy).