Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Wojciech Jakimowicz po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 1 września 2014 r. sprawy z wniosku J. Z. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego z urzędu w sprawie ze skargi na zarządzenie zastępcze Wojewody z dnia 2 kwietnia 2014 r. nr: [...] w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego postanawia oddalić wniosek.
Skarżący w złożonym wniosku o przyznanie prawa pomocy domagał się zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego. Oświadczył, że nie zatrudnia i nie pozostaje w innym stosunku prawnym z jakimkolwiek kwalifikowanym pełnomocnikiem. Objaśniając swoją sytuację rodzinną podał, że prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z żoną, córką i synem.
Podał, że należy do niego dom o powierzchni ok. 270 m2, nieruchomość rolna o powierzchni 9,055 ha, budynek gospodarczy o powierzchni ok. 760 m2, ciągnik Ursus 3512 z 2002 r. Do żony należą natomiast akcje PGE o wartości nominalnej ok. 20000 zł oraz samochód Opel Vectra z 2006 r.
W dochodach wskazał na swoją dietę przewodniczącego Rady Gminy w wysokości 1307 zł i na dochód z gospodarstwa rolnego wynoszący w ujęciu rocznym 15600 zł. Wyjaśnił, że za 2013 r. otrzymał także dopłaty unijne w kwocie ok. 18000 zł.
Uzasadniając swoje starania podniósł, że jego wydatki znacznie przewyższają zarobki. Podniósł, że ma na utrzymaniu dwoje dzieci oraz niepracującą żonę. Jego córka studiuje w K na Politechnice. Syn natomiast uczęszcza do gimnazjum. Skarżący od 2012 r. podjął studia na Uniwersytecie Pedagogicznym, za które opłaca czesne w wysokości 3100 zł rocznie. Dodatkowo obciąża go spłata 18500 zł kredytu obrotowego zaciągniętego w 2013 r. Ponadto w 2013 r. wykonał generalny remont kotłowni za ok. 12000 zł. Określając swoje miesięczne wydatki podał, że koszty wyżywienia to ok. 1500 zł, media 500 zł, paliwo 500 zł, odzież 250 zł, środki czystości 250 zł.
Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Krakowie postanowieniem z dnia 20 czerwca 2014 r. oddalił wniosek skarżącego o zwolnienie od ponoszenia kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego z urzędu. Powyższe postanowienie doręczono wnioskodawcy w dniu 3 lipca 2014 r.
W dniu 10 lipca 2014 r. J. Z. wniósł sprzeciw od wyżej powołanego postanowienia. W uzasadnieniu sprzeciwu wnioskodawca wskazał, że w świetle uregulowań prawnych przyznanie prawa pomocy następuje, jeżeli wnioskodawca wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. W ocenie wnioskodawcy, bez znaczenia jest fakt, że posiada on gospodarstwo rolne, z którego uzyskuje dochód, jeżeli koszty utrzymania jego rodziny kształtują się na wyższym poziomie. Ustawodawca nie wskazuje konkretnej kwoty uzyskiwanego dochodu, która statuuje możliwość przyznania prawa pomocy, a jedynie wskazuje, że prawo to przysługuje osobie, która nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania bez uszczerbku na utrzymaniu siebie i swojej rodziny. Bez wątpienia, koszty postępowania, jak również ewentualne koszty profesjonalnego pełnomocnika, które musiałby ponieść, przy odmowie przyznania prawa pomocy, uszczerbek taki spowodują. Wnioskodawca podniósł, że opłacenie powstałych kosztów postępowania oraz pomoc profesjonalnego pełnomocnika może spowodować, że nie będzie w stanie na bieżąco regulować płatności rachunków, utrzymać domu, gospodarstwa i rodziny.
Podkreślono, że w orzecznictwie panuje ugruntowany pogląd, że w rozumieniu przepisu 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. niezbędnymi kosztami utrzymania są wydatki zmierzające do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, głównie mające charakter wydatków okresowych. Bezspornie za takie koszty można uznać wydatki na żywność, odzież, środki czystości, leczenie, edukację oraz wydatki na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych (stałe opłaty z tytułu czynszu, opłaty za gaz, energię elektryczną, wodę, wywóz śmieci) - tak w postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 lutego 2009 sygn. akt II OZ 127/09.