Starszy Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Grzegorz Karcz po rozpoznaniu w dniu 24 września 2018 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku K. K. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi K. K. na orzeczenie Komendanta Wojewódzkiego Policji z dnia 18 czerwca 2018 r. nr [...] w przedmiocie wymierzenia kary nagany postanawia: oddalić wniosek.
Skarżący w złożonym na urzędowym formularzu "PPF" wniosku o przyznanie prawa pomocy domagał się zwolnienia od kosztów sądowych.
Objaśniając swoją sytuację rodzinną oświadczył, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną.
Określając swój majątek wykazał mieszkanie o powierzchni 43 m2 i szacunkowej wartości 120 tyś. zł, oszczędności w kwocie 20 tyś. zł, samochód osobowy marki Seat Ibiza z 2001 r. - wszystko objęte małżeńską wspólnością majątkową.
Stałe miesięczne dochody gospodarstwa domowego określił łącznie na kwotę 5500 zł wyjaśniając, że składa się na to 4000 zł jego wynagrodzenia i 1500 zł wynagrodzenia żony.
Uzasadniając swoje starania powołał się na jego zdaniem nie wysokie dochody. Podniósł, że po opłaceniu mieszkania pozostaje małżonkom ok. 4000 zł z czego 1500 zł przeznaczają na wyżywienie i środki czystości. Dodatkowo 1000 zł przekazują dorosłym dzieciom (dwóm synom) w ramach pomocy. Po tym wszystkim pozostaje mi kwota ok. 1500 zł.
Wymieniając zobowiązania i stałe wydatki wskazał jedynie na koszty związane z utrzymaniem mieszkania tj. 1300 zł.
Mając na uwadze powyższe zważyć należało co następuje:
Stosownie do art. 252 w związku z art. 246 §1 pkt. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi zwanej dalej "ppsa", osoba fizyczna może domagać się przyznania prawa pomocy obejmujące m.in. zwolnienie od kosztów sądowych o ile nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
W realiach rozstrzyganego przypadku skarżący złożył oświadczenie z którego wynika, że nie jest osobą ubogą. Swoje potrzeby bytowe zaspakaja we własnym mieszkaniu. Ma stałą pracę. Zarabia przeciętnie dobrze (4000 zł). Do tego dochodzą zarobki małżonki (1500 zł). W efekcie gospodarstwo domowe skarżącego ma co miesiąc do dyspozycji 5500 zł. Po opłaceniu mieszkania i mediów (ok. 1300 zł) i zakupie wyżywienia oraz środków czystości (ok. 1500 zł) pozostaje małżonkom do dyspozycji ok. 2700 zł. Skarżący podnosi co prawda, że kwotą ok. 1000 zł wspomaga dwóch dorosłych synów. Trzeba jednak przypomnieć, że zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego, które zachowuje aktualność także na gruncie postępowania sądowoadministrcyjnego długi prywatne strony ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sądowych nie mają pierwszeństwa przed zobowiązaniami tej strony wobec Skarbu Państwa do pokrycia kosztów sądowych. Wreszcie trzeba pamiętać i o wykazanych przez skarżącego oszczędnościach sięgających kwoty 20.000 zł.
W takiej sytuacji przyznanie skarżącemu prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych nie znajduje dla siebie wystarczających podstaw. Sprzeciwia się temu zarówno reguła prawa ustanowiona w przepisie art. 246 §1 ppsa jak i aktualne poglądy doktryny zgodnie z którymi jest to instytucja o charakterze wyjątkowym, która powinna stanowić przywilej dla osób, które muszą korzystać z ochrony prawnej przed sądem a w przypadku ubogiego społeczeństwa, jakim jest społeczeństwo polskie, prawo pomocy powinno być udzielane przede wszystkim osobom bezrobotnym, samotnym, bez źródeł stałego dochodu (tak H Knysiak - Molczyk w "Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz". pod redakcją prof. T. Wosia. Warszawa 2005 s. 631). Postulatom tym wtóruje praktyka orzecznicza sądów administracyjnych zgodnie z którą, udzielenie prawa pomocy jest formą dofinansowania strony z budżetu państwa i powinno mieć miejsce tylko w sytuacjach, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe (por. postan. NSA z 27 maja 2008 r. I FZ 160/08). W realiach niniejszej sprawy nie mamy do czynienia z taką sytuacją.
Z przytoczonych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 243 §1 oraz art. 252 w związku z art. 246 §1 pkt. 2 i art. 245 §3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.