Referendarz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie - Anna Puton - Mazurkiewicz po rozpoznaniu w dniu 19 sierpnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku D. S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym przez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi D. S. na decyzję Odwoławczej Uczelnianej Studenckiej Komisji Socjalnej Uniwersytetu z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie przyznania stypendium rektora dla najlepszych studentów postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy.
W odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu sądowego od skargi, w terminie do jego opłacenia, skarżący złożył na urzędowym formularzu wniosek o przyznanie prawa pomocy zaznaczając w nim, że wnosi o zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu wniosku skarżący podniósł, że jest studentem i pozostaje na utrzymaniu rodziców. Wskazał na dodatkowe koszty leczenia [...] jego i brata. W dalszej części wniosku skarżący podał, że prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z rodzicami i bratem, nie posiada żadnego majątku nieruchomego, ani żadnych zasobów finansowych. Wykazał, że na dochód rodziny w łącznej kwocie [...] zł składa się dochód z prowadzonej przez matkę działalności gospodarczej w kwocie [...] zł, wynagrodzenie za pracę ojca w wysokości [...] zł oraz uzyskane przez skarżącego stypendium rektorskie w kwocie [...] zł. Brat skarżącego nie pracuje i nie osiąga żadnych dochodów.
Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy referendarz sądowy stwierdził, co następuje:
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Żądanie zwolnienia od kosztów sądowych jest żądaniem przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym (art. 245 § 3 p.p.s.a.).
Podnieść należy, iż ciężar dowodu spełnienia przesłanek przyznania prawa pomocy, określonych art. 246 ( 1 pkt 1 i 2 p.p.s.a. spoczywa na osobie ubiegającej się o uzyskanie takiego prawa. Podejmując decyzję o przyznaniu prawa pomocy należy opierać się na dokładnych danych dotyczących sytuacji materialnej i rodzinnej, wysokości dochodów i obciążeń finansowych osoby wnioskującej o prawo pomocy. Obowiązkiem zaś ubiegającego się o przyznanie prawa pomocy jest, przy zachowaniu należytej staranności, wyczerpujące wykazanie swojej sytuacji rodzinnej i szeroko pojętej sytuacji materialnej. Ocena możliwości poniesienia kosztów postępowania jest uzależniona od tego, co zostanie przez wnioskującego wykazane, stosownie bowiem do art. 252 § 1 p.p.s.a., wniosek o przyznanie prawa pomocy powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach, a jeżeli wniosek składa osoba fizyczna, ponadto dokładne dane o stanie rodzinnym oraz oświadczenie o niezatrudnieniu lub niepozostawaniu w innym stosunku prawnym z adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub rzecznikiem patentowym. Dokonanie prawidłowej oceny czy osoba fizyczna ubiegająca się o przyznanie prawa pomocy nie może ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie, wymaga uprzedniego oszacowania sytuacji materialnej tej osoby (z uwzględnieniem jej i osób pozostających z nią we wspólnym gospodarstwie domowym stanu majątkowego, źródeł dochodów i ich wysokości) ze stałymi koniecznymi wydatkami ponoszonymi na utrzymanie. Niezbędne jest również porównanie możliwości finansowych strony wnioskującej o prawo pomocy (a więc badanie sytuacji materialnej po opłaceniu stałych koniecznych wydatków) z wielkością obciążeń tytułem kosztów, jakie strona musi ponieść w danym postępowaniu.