W przypadku, gdy w formularzu urzędowym o przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej, o którym mowa w art. 252 par. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/, użyto ogólnego pojęcia "zwolnienie od kosztów sądowych", dopuszczalne jest jego uszczegółowienie przez stronę w piśmie składanym łącznie z tym formularzem, poprzez wskazanie o jaki rodzaj /typ/ kosztów chodzi wnioskującemu. Skoro skarżący wnioskuje jedynie o zwolnienie go od uiszczenia wpisu sądowego, to należy to żądanie uszanować i rozważać wniosek o przyznanie prawa pomocy w tym zakresie /art. 245 par. 3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi/.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Tadeusza K. na decyzję Ministra Finansów z dnia 2 lutego 2004 r. (...) w przedmiocie: uchylenia decyzji odmawiającej wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji dotyczącej opłaty skarbowej postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od wpisu.
Na podstawie Zarządzenia Przewodniczącego Wydziału z dnia 28 kwietnia 2004 r. Tadeusz K. został wezwany do uiszczenia wpisu w kwocie 200 zł.
Pismem z dnia 3 czerwca 2004 r. /wpływ do Sądu w dniu 7 czerwca 2004 r./ skarżący wniósł o "zwolnienie w całości z uiszczania wpisu sądowego", załączając urzędowy formularz wniosku o przyznanie prawa pomocy, z którego wynikało, że wnosi o zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnienie wnioskodawca wymienił ponoszone przez siebie koszty codziennej egzystencji oraz źródła dochodów, z których je pokrywa. Wskazał także, że otrzymuje pomoc od teściowej.
Skarżący opisując swój stan majątkowy ujawnił, że posiada mieszkanie komunalne o powierzchni 69 m2 oraz nie wyremontowany lokal o powierzchni 302,02 m2. Innych składników majątku nie wymienił. W rubryce dochody wpisał wynagrodzenie żony /pracującej u niego/ w kwocie ok. 800 zł brutto.
Wnioskodawca, podając dodatkowe informację o stanie majątkowym i inne dane, które uznał za istotne, stwierdził, że jego stan majątkowy jest zły w związku z prowadzonymi sporami z organami podatkowymi oraz, a dotychczasowe koszty sądowe ponoszone razem z żoną wynoszą 500.000 zł.
Postanowieniem z dnia 5 lipca 2004 r. Referendarz Sądowy odmówił przyznania wnioskodawcy prawa pomocy w zakresie zwolnienia z kosztów sądowych.
Pismem z dnia 19 lipca 2004 r. /w ustawowym terminie/ Tadeusz K. złożył sprzeciw od powyższego postanowienia. Wniósł o uchylenie sprzeciwu w części dotyczącej zwolnienia od wpisu i zwolnienie w całości z uiszczenia wpisu sądowego.
W uzasadnieniu oświadczył, że pKrystyna K. nie otrzymała wynagrodzenia od początku zatrudnienia i nie wiadomo, kiedy otrzyma. W związku z powyższym utrzymuje się ona z renty teściowej i pomocy pracującego syna Jarosława, natomiast sam skarżący zarabia na utrzymanie dorywczymi pracami i sprzedażą złomu. Przeciętny dochód z tego tytułu to ok. 1.200 zł za ostatnie 6 miesięcy. Ostatni przychód z dnia 6 czerwca 2004 r. to kwota 360 zł. Wnioskodawca stwierdził, że uiszczenie wpisu w kwocie 200 zł spowoduje znaczny uszczerbek w jego utrzymaniu, gdyż jest to koszt jego miesięcznego utrzymania. Podkreślił także, że praktycznie prowadzi osobne gospodarstwo, gdyż żona jest zameldowana w G., a przebywając w W. świadczy pracę.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
W myśl art. 260 zdanie pierwsze ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/ w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, postanowienie przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Tym samym częściowe uwzględnienie sprzeciwu przez Sąd jest w świetle powyższego niedopuszczalne. Skuteczne wniesienie sprzeciwu powoduje usunięcie z obrotu prawnego orzeczenia referendarza sądowego. Jest ono traktowane - pod względem skutków prawnych -jako nieistniejące.
Sąd dodatkowo pragnie podkreślić, że wniosek Tadeusza K. z dnia 3 czerwca 2004 r., który stanowił doprecyzowanie jego żądania, zawartego w urzędowym formularzu został uwzględniony w sentencji postanowienia. Sąd stoi bowiem na stanowisku, że w przypadku, gdy w formularzu urzędowym o przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej, o którym mowa w art. 252 par. 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, użyto ogólnego pojęcia "zwolnienie od kosztów sądowych", dopuszczalne jest jego uszczegółowienie przez stronę w piśmie składanym łącznie z tym formularzem, poprzez wskazanie o jaki rodzaj /typ/ kosztów chodzi wnioskującemu. Pod pojęciem kosztów sądowych kryją się bowiem - stosownie do art. 211 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - zarówno opłaty sądowe, jak i zwrot wydatków. Natomiast opłatami sądowymi - zgodnie z art. 212 par. 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - są wpis i opłata kancelaryjna. Skoro więc skarżący wnioskuje jedynie o zwolnienie go od uiszczenia wpisu sądowego, to należy to żądanie uszanować i rozważać wniosek o przyznanie prawa pomocy w tym zakresie /art. 245 par. 3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi/.