Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA - Marcin Miemiec, , , po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2008 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi W. T. na zarządzenie Wojewody [...] z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie wygaśnięcie mandatu radnego p o s t a n a w i a: odrzucić skargę.
Pismem z dnia [...] skarżący wniósł skargę na wskazane w sentencji niniejszego postanowienia zarządzenie zastępcze Wojewody, stwierdzające wygaśnięcie posiadanego przez stronę skarżącą mandatu radnego Rady Miejskiej w Ś.
W odpowiedzi na skargę Wojewoda wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z dyspozycją art. 3 § 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. -Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej "p.p.s.a.", sąd administracyjny orzeka - między innymi - w sprawach skarg na akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego. Zgodnie natomiast z art. 50 § 1 tej ustawy, uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny, prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich i organizacja społeczna, jeżeli sprawa mieści się w zakresie jej statutowej działalności i brała ona udział w postępowaniu administracyjnym.
Istnienie po stronie wnoszącego skargę legitymacji do skutecznego wystąpienia na drogę sądową, jest warunkiem rozpoznania sprawy przez sąd. Inaczej mówiąc, postępowanie sądowe (także sądowoadministracyjne) może się toczyć tylko na skutek skargi wniesionej przez uprawniony do tego podmiot. Stosownie do dyspozycji art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a., sąd odrzuci skargę, jeżeli jej wniesienie jest niedopuszczalne. W kontekście dotychczasowych wywodów należy zaś przyjąć, że brak uprawnienia (legitymacji) do wystąpienia ze skargą powoduje niewątpliwie niedopuszczalność jej rozpoznania.
W myśl art. 98a ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 ze zm.), do zarządzeń zastępczych wojewody, stosuje się odpowiednio art. 98 powołanej ustawy. Natomiast zgodnie z art. 98 ust. 3 tej samej ustawy, do złożenia skargi w sprawach regulowanych tym przepisem uprawniona jest gmina lub związek międzygminny, których interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone. Podstawą zaś wniesienia skargi do sądu administracyjnego jest uchwała lub zarządzenie organu, który podjął uchwałę lub zarządzenie, albo którego dotyczy rozstrzygnięcie. Przepis art. 98 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. dokładnie wskazuje zatem krąg podmiotów uprawnionych do wniesienia skargi w przedmiocie rozstrzygnięcia organu nadzoru dotyczącego gminy, a tym samym - z mocy odesłania przewidzianego w art. 98a ust. 3 wymienionej ustawy - także w przedmiocie zarządzenia zastępczego wojewody.
Wobec jasnego brzmienia powołanych przepisów, określających expressis verbis podmioty uprawnione do wniesienia skargi w tym przedmiocie, nie ulega wątpliwości, iż jedynie gminie i związkowi międzygminnemu przysługuje legitymacja do wniesienia skargi do sądu administracyjnego na tego rodzaju zarządzenie wojewody.
Stanowisko to znajduje silne wsparcie w dotychczasowej linii orzecznictwa sądowoadministracyjnego. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 czerwca 1999 r. stwierdził, iż "wyłącznie od wojewody zależy, czy skorzysta ze swoich uprawnień nadzorczych i nikt nie może go do tego zmusić. W przypadku natomiast wykorzystania uprawnień nadzorczych przez wojewodę skargę do sądu administracyjnego może wnieść jedynie gmina lub związek międzygminny, których interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone takim rozstrzygnięciem nadzorczym" (II SA 1244/98, Lex Nr 47305). Natomiast w wyroku z dnia 8 marca 2005 r. (OSK 1299/04, Lex Nr 175364) NSA przyjął, iż "niedopuszczalność drogi sądowoadministracyjnej może mieć miejsce zarówno z przyczyn przedmiotowych jak i podmiotowych. (...) Przyczyny podmiotowe to prowadzenie postępowania sądowoadministracyjnego na podstawie skargi wniesionej przez podmiot, który nie jest legitymowany do wniesienia danego rodzaju skargi. (...) Zawarta w art. 98 ust. 3 i ust. 3a ustawy o samorządzie gminnym legitymacja do zaskarżenia rozstrzygnięcia organu nadzorczego wyłącza stosowanie art. 50 § 1 p.p.s.a. i skarga podmiotu innego niż określonego w tym przepisie jest niedopuszczalna" (por. także postanowienie WSA w Białymstoku z dnia 7 lutego 2006 r., II SA/Bk 61/06, Lex Nr 192860, postanowienie WSA we Wrocławiu z 8 grudnia 2006 r., III SA/Wr 645/06).
Skoro zatem w niniejszej sprawie skarga wniesiona została przez osobę fizyczną - radnego, uznać należało, że skarżący takiej legitymacji nie posiada. Wniesiona przez niego skarga podlegała więc odrzuceniu, a to na mocy wcześniej już przywołanego przepisu art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a.