W miejscowościach, dla których nie sporządzono miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, również podział nieruchomości, o jakim mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. nr 22 poz. 99/, może być dokonany na zasadzie określonej w art. 48 ust. 4 ustawy z dnia 12 lipca 1984 r. o planowaniu przestrzennym /Dz.U. nr 35 poz. 185/.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Heleny K. na decyzję Głównego Geodety Wojewódzkiego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 12 maja 1987 r. w przedmiocie odmowy zatwierdzenia projektu podziału nieruchomości i na podstawie art. 207 par. 1 i 2 pkt 1 i 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Kierownika Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Miejskiego w R., a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Głównego Geodety Wojewódzkiego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę złotych dwa tysiące tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącej.
Helena K. zaskarżyła do Naczelnego Sądu Administracyjnego decyzję Głównego Geodety Wojewódzkiego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 12 maja 1987 r. znak: G.VI-8224a/29/87, wnosząc o jej uchylenie, ponieważ decyzja ta utrzymywała w mocy decyzję Kierownika Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Miejskiego w R. z dnia 30 marca 1987 r., odmawiającą uwzględnienia wniosku Heleny K. w sprawie zezwolenia na podział działki nr 704 położonej w R.-W.
W uzasadnieniu swej decyzji Główny Geodeta Wojewódzki w Piotrkowie Trybunalskim stwierdził, że nieruchomość oznaczona nr 704, położona w R.-W., zgodnie z materiałami do aktualizacji planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego leży na terenie upraw polowych. Podział tej działki, polegający na wydzieleniu z niej działki budowlanej, byłby sprzeczny z aktualizowanym w chwili obecnej planem ogólnym zagospodarowania przestrzennego i naruszałby tym samym art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. nr 22 poz. 99/, który stanowi, że podział nieruchomości może nastąpić, jeżeli jest zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W uzasadnieniu natomiast swej skargi Helena K. podała argumentu przytoczone już częściowo w odwołaniu od decyzji organu I instancji, a w szczególności to, że grunt, który chciałaby wydzielić dla córki jako działkę pod budowę domu, jest gruntem piaszczystym. Znajdują się na nim doły i wyrobiska, gdyż poprzednia właścicielka sprzedawała znajdujący się tam piasek. Ponadto skarżąca stwierdziła, że na gruntach leżących w pobliżu tej działki znajdują się budynki mieszkalne i nawet obecnie jest wznoszony budynek po przeciwnej stronie działki.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Jak wynika z akt sprawy, dla terenu objętego zaskarżoną decyzją nie został sporządzony plan zagospodarowania przestrzennego, mimo że w myśl art. 48 ust. 5 ustawy z dnia 12 lipca 1984 r. o planowaniu przestrzennym /Dz.U. nr 35 poz. 185/ miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dla obszarów, dla których planów takich dotychczas nie sporządzono, powinny być opracowane w terminie do dnia 31 grudnia 1986 r. Zgodnie zaś z art. 48 ust. 4 powyższej ustawy, na obszarach, dla których nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzje wpływające na sposób zagospodarowania oraz wykorzystania gruntów podejmuje terenowy organ administracji państwowej na podstawie posiadanych materiałów do planu, uzupełnionych niezbędnymi danymi, po dokonaniu uzgodnień z zainteresowanymi organami oraz spełnieniu wymagań określonych w przepisach szczególnych. Sformułowanie tego przepisu wskazuje, że przepis art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. nr 22 poz. 99/, stwierdzający, że podział nieruchomości może nastąpić, jeżeli zgodny jest z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, w odniesieniu do miejscowości, dla których plan taki nie został sporządzony, nie wyłącza możliwości podziału, jak to przyjęto w zaskarżonej decyzji, lecz odsyła do trybu określonego w art. 48 ust. 4 cytowanej ustawy o planowaniu przestrzennym.
W rozpatrywanej sprawie organ I instancji podjął zresztą działania określone w art. 48 ust. 4 powołanej wyżej ustawy o planowaniu przestrzennym, przy czym Kierownik Wydziału Rolnictwa, Gospodarki Żywnościowej i leśnictwa Urzędu Miejskiego w R. pismem z dnia 6 lutego 1987 r. zaopiniował pozytywnie wniosek Heleny K., stwierdzając, że zamierzony podział "nie wpłynie w sposób istotny na obniżenie produkcji towarowej gospodarstwa". Natomiast Architekt Miejski w R., opiniując negatywnie wniosek o podział działki, wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 106 par. 5 Kpa nie zajął stanowiska w formie postanowienia, na które strona mogłaby wnieść zażalenie.
Mimo że Helena K. nie została powiadomiona o negatywnym dla niej stanowisku Architekta Miejskiego w R. i pouczona o możliwości wniesienia na nie zażalenia, Geodeta Miejski w R. wydał decyzję odmowną, a rozpatrujący odwołanie Główny Geodeta Wojewódzki w Piotrkowie Trybunalskim decyzję tę utrzymał w mocy.
Wskazane naruszenie przepisów prawa materialnego oraz postępowania administracyjnego miały istotny wpływ na sposób załatwienia sprawy. Z tego względu skargę należało uwzględnić i zaskarżoną decyzję oraz decyzję organu I instancji uchylić z przyczyny określonej w art. 207 par. 1 i 2 pkt 1 i 3 Kpa, o kosztach postępowania zaś orzec w myśl art. 208 Kpa.