Starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach Andrzej Majzner po rozpoznaniu w dniu 24 marca 2015 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi M. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego w kwestii wniosku skarżącego o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym ustanowienie adwokata postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy;
W dniu 10 lutego 2015 r. M. M. złożył do Sądu urzędowy formularz wniosku o przyznanie prawa pomocy, w którym oznaczył, iż domaga się ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika procesowego w osobie adwokata. Skarżący podniósł, że jest osobą samotnie gospodarującą, długotrwale bezrobotną, pozbawioną jakiegokolwiek majątku oraz nie uzyskującą żadnych dochodów.
Ponieważ oświadczenia zawarte we wniosku uznano za niewystarczające do oceny sytuacji materialnej strony, zarządzeniem z dnia 16 lutego 2015 r. zwrócono się do niej o uzupełnienie i uprawdopodobnienie danych, na które się powołała.
W tym zakresie skarżącego wezwano o:
- podanie aktualnej orientacyjnej miesięcznej wysokości kosztów bieżącego utrzymania (czynsz, opłaty za energię elektryczną, gaz, wodę, telefon, wywóz śmieci, wydatki na zakup żywności, środków czystości, odzieży itp.). Wskazano przy tym, że wydatki z tytułu czynszu, opłat za tzw. media oraz koszty zakupu leków powinny być udokumentowane stosownymi fakturami VAT, paragonami, dowodami wpłaty itp;
- precyzyjne wskazanie źródeł, z których - wobec braku jakichkolwiek dochodów - czerpie środki na pokrycie wspomnianych wyżej kosztów utrzymania.
W odpowiedzi wnioskujący nadesłał pismo procesowe z dnia 4 marca 2015 r., w którym podał, iż "na leki żywność, ubranie nie ma żadnych pieniędzy" i nie uzyskuje żadnych dochodów poza dodatkiem mieszkaniowym (78 zł) albowiem Ośrodek Pomocy Społecznej w C. od 3 lat "nie pomaga mu w żaden sposób". Wskazał również, że jest osobą długotrwale bezrobotną, nie posiada żadnego majątku i zamieszkuje w lokalu socjalnym, w którym "nie posiada" światła.
Skarżący powtórzył powyższą argumentację w kolejnym piśmie procesowym, datowanym na 12 marca 2015 r.
W toku rozpoznania wniosku zważono, co następuje.
Stosownie do art. 243 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - zwanej dalej p.p.s.a., stronie na jej wniosek może być przyznane prawo pomocy. Zgodnie zaś z art. 245 §1 przywołanej regulacji, prawo pomocy może zostać udzielone w zakresie całkowitym lub częściowym.
Odnosząc się do wniosku M. M. godzi się podkreślić, iż w myśl zasady sformułowanej w art. 246 §1 pkt 2 p.p.s.a., przyznanie osobie fizycznej, prawa pomocy w zakresie częściowym (czyli, po myśli art. 245 §3 p.p.s.a., mogącym obejmować między innymi ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego) następuje wtedy, gdy wykaże ona, że nie jest w stanie uiścić pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Treść przywołanego art. 246 §1 pkt 2 p.p.s.a. nie pozostawia wątpliwości co do tego, że o ewentualnym przyznaniu prawa pomocy przesądza przesłanka zobiektywizowana, o czym świadczy użyte w nim słowo "wykazanie", które nakłada na stronę nie tylko powinność uprawdopodobnienia ale więcej, formułuje obowiązek wskazania przez nią obiektywnie zaistniałych przesłanek stanu rzeczywistego (por. P. Dobosz, Procedury administracyjne, model sądownictwa administracyjnego a "prawo pomocy" [w:] praca zbiorowa pod red. J. Stelmasiaka, J. Niczyporuka, S. Fundowicza, Polski model sądownictwa administracyjnego, Oficyna Wydawnicza VERBA s. c., Lublin 2003, s. 120). Oznacza to, że inicjatywa dowodowa w stosunku do okoliczności, z których wnioskodawca zamierza wywieść skutki prawne leży po jego stronie, a nie rozpoznającego wniosek. Jest zatem jednoznaczne, że rozstrzygnięcie wniosku zależy od tego, co zostanie udowodnione przez stronę (por.: J. P. Tarno: Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Komentarz, Wyd. Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2004, s. 319).