Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Maciej Busz po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi w sprawie ze skargi [...] na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia 31 sierpnia 2018 r., nr [...] w przedmiocie świadczenia nienależnie pobranego p o s t a n a w i a odmówić przywrócenia terminu do wniesienia skargi
[...] w dniu 11 października 2018 r. (data stempla pocztowego) wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia 31 sierpnia 2018 r., nr SKO.PS.4040.719.2018 w przedmiocie świadczenia nienależnie pobranego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu postanowieniem z dnia 20 listopada 2018 r., sygn. akt IV SA/Po 1095/18 odrzucił skargę jako wniesioną po terminie. Skarżącej doręczono postanowienie w dniu 22 listopada 2018 r.
Pismem z dnia 26 listopada 2018 r. (data wpływu do Sądu: 29 listopada 2018 r.) skarżąca wniosła o przywrócenie terminu do wniesienia skargi, wskazując że przekroczenie terminu było niewielkie i wynosiło tylko jeden dzień. Ponadto wskazała, że jej matka odebrała korespondencję i skarżąca nie miała wiedzy o biegnącym terminie. Wskazała również, że w okresie biegu terminu do wniesienia skargi jej matka była trzykrotnie chora.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do art. 86 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm., dalej: "P.p.s.a.") przywrócenie terminu do dokonania czynności w postępowaniu sądowym możliwe jest wówczas, gdy strona nie dokonała tej czynności w terminie bez swojej winy. Zgodnie zaś z art. 87 § 2 cytowanej ustawy w piśmie zawierającym wniosek o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu.
Zgodnie z ugruntowanymi poglądami doktryny i orzecznictwa brak winy strony w dokonaniu czynności procesowej z uchybieniem terminu ma miejsce wtedy, gdy istnieje przeszkoda uniemożliwiająca zachowanie tego terminu i gdy strona nie może usunąć tej przeszkody przy użyciu największego w danych okolicznościach wysiłku. Kryterium braku winy, jako przesłanka przywrócenia terminu, wiąże się zatem z obowiązkiem strony do zachowania szczególnej staranności przy prowadzeniu własnych spraw, w tym przy dokonywaniu czynności procesowych. Przywrócenie terminu nie jest więc dopuszczalne, gdy strona dopuściła się chociażby lekkiego niedbalstwa, przy przyjęciu obiektywnego miernika staranności, jakiej można wymagać od osoby należycie dbającej o swoje interesy. Innymi słowy, przywrócenie terminu jest dopuszczalne wyłącznie w przypadku zaistnienia obiektywnych, występujących bez woli strony okoliczności, które mimo dołożenia przez stronę odpowiedniej staranności w prowadzeniu własnych spraw udaremniły dokonanie czynności w terminie.
O braku winy w niedopełnieniu obowiązku zachowania terminu do dokonania czynności procesowej można zatem mówić tylko w przypadku stwierdzenia, że dopełnienie obowiązku stało się niemożliwe z powodu przeszkody nagłej, niezależnej od woli skarżącego i nie dającej się przezwyciężyć (np. przerwa w komunikacji, nagła choroba, która nie pozwoliła na wyręczenie się inną osobą, powódź, pożar itp.).
Nieuwagi lub zaniedbania nie można kwalifikować jako braku winy uzasadniającego przywrócenie uchybionego terminu. Pomyłka, nieuwaga, czy zaniedbanie nie są natomiast okolicznościami wyjątkowymi, którym nie sposób zapobiec lub którym nie sposób przeciwdziałać, a tylko takie uzasadniają przywrócenie terminu. Fakt, że dorosły domownik, który dokonał odbioru korespondencji i nie przekazał jej do rąk adresata we właściwym czasie, nie wyłącza winy skarżącej. We wniosku o przywrócenie terminu skarżąca nie wykazała aby podejmowała działania, które mogłyby stanowić okoliczności wyłączające jej winę w niedochowaniu terminu do uzupełnienia wszystkich braków formalnych wniesionej skargi.
Zaniechania domownika w zakresie możliwości odbioru pism sądowych obciążają stronę postępowania, co wynika z treści art. 72 § 1 p.p.s.a. Stanowisko takie zaprezentowano w postanowieniach Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 lipca 2008 r. w sprawie I FZ 325/08, z dnia 21 marca 2012 r., w sprawie II FZ 12/12, z dnia 31 czerwca 2013 r. w sprawie II FZ 378/13 i z dnia 25 marca 2015 r., w sprawie II GZ 107/15 (publ. www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Z faktu pozostawania we wspólnocie domowej wynika generalne domniemanie upoważnienia do odbioru pism, a tym samym jego ewentualne działania i zaniechania obciążają samą skarżącą. Podkreślenia wymaga, że w złożonym wniosku o przywrócenie terminu nie wskazano na żadne obiektywne okoliczności, które uniemożliwiły domownikowi zawiadomienie skarżącej o kierowanej do niej korespondencji.
Skoro domownik nie zawiadomił skarżącej o odebranej korespondencji to znaczy, że dopuścił się zawinionego działania, a to w konsekwencji obciąża skarżącą.
Wobec powyższego, na podstawie art. 86 § 1 P.p.s.a., orzeczono jak w sentencji postanowienia.