Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu - Damian Mataczyński po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2012r. na posiedzeniu niejawnym wniosku J.S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata w sprawie ze skargi na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] września 2012r. nr [...] w przedmiocie przyznania uprawnień kombatanckich postanawia przyznać prawo pomocy w zakresie ustanowienia adwokata, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka w Poznaniu i odmówić zwolnienia od kosztów sądowych
J.S. złożył w wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata, z którego wynika, że prowadzi gospodarstwo domowe wraz z zoną a źródłem ich utrzymania są należne im emerytury w łącznej kwocie [...] zł. Wnioskodawca opisując swój stan majątkowy wskazał na fakt posiadania domu o pow. [...] m2.
Na podstawie art. 245 § 1-3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz. U. 2012 r., poz. 270 ze zm. - dalej ppsa) prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie m.in. adwokata. Z kolei prawo pomocy z zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
Prawo pomocy jest więc szczególną formą pomocy państwa przyznawanej osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej uniemożliwiającej lub ograniczającej dostęp do sądu. Przy czym, chodzi o trudną sytuację materialną danej osoby lub rodziny, ale uwzględniającą także odniesienia obiektywne, tzn. sytuację na rynku pracy, poziom wynagrodzeń i świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego oraz poziom życia większości rodzin. Co do zasady prawo pomocy nie powinno być więc udzielane osobom, które otrzymują stałe miesięczne dochody w wysokości przewyższającej kwotę przeznaczaną na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Sytuacja taka pozwala bowiem na przygotowanie się do wszczęcia akcji sądowej poprzez zaoszczędzenie odpowiednich środków na ten cel (por. M. Budachowska, Prawo pomocy w postępowaniu sądowo-administracyjnym, cz. II. Doradztwo Podatkowe 2005/9/51, Lex nr 49597). Zauważyć należy również, iż zgodnie z ogólną zasadą, strona która wniosła skargę do sądu powinna gromadzić środki finansowe na pokrycie kosztów związanych z postępowaniem sądowym. Dla uznania wniosku za uzasadniony decydujące znaczenie ma więc brak możliwości zgromadzenia środków finansowych w dłuższym okresie, o ile istniały podstawy do przewidywania tego wydatku. Potwierdza to orzecznictwo sądowe z którego wynika, że ubiegający się o zwolnienie od kosztów sądowych w każdym przypadku powinien poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdy poczynione w ten sposób oszczędności okazały się nie wystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa (zob. postanowienie SN z dnia 24 września 1984r. II CZ 104/84). Obowiązek wykazania, iż nie jest w stanie zgromadzić odpowiednich środków na opłacenie kosztów koniecznych do prowadzenia postępowania przed sądem administracyjnym, w tym również w drodze oszczędności we własnych wydatkach spoczywa jednak na wnioskodawcy.
W świetle powyższego stwierdzić należy, że wnioskodawca nie może być uznany za osobę, która nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów niniejszego postępowania. Z formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika bowiem, że skarżący uzyskuje wraz z żoną stały dochód w kwocie [...] zł. Kwota uzyskiwanego dochodu pozwala na zgromadzenie środków koniecznych do opłacenia kosztów sądowych, które na obecnym etapie ograniczają się do ewentualnego wpisu sądowego od skargi kasacyjnej wynoszącego 100 zł. - zob. §2 ust. 3 pkt 10 w zw. z. §3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003r. w sprawie wysokości oraz szczególnych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 221, poz. 2193) i opłaty kancelaryjnej za odpis orzeczenia z uzasadnieniem doręczony na skutek wniosku o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia, zgłoszonego w terminie siedmiu dni od ogłoszenia orzeczenia albo doręczenia odpisu sentencji orzeczenia wynoszący 100 zł. - zob. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości opłat kancelaryjnych pobieranych w sprawach sądowoadministracyjnych (Dz.U. Nr 221, poz. 2192). Na obecnym etapie Skarżący nie jest jednaK zobowiązany do uiszczenia jakichkolwiek kosztów, gdyż wpis od skargi został już uiszczony. Deklarowany dochód przy uwzględnieniu konieczności ponoszenia kosztów bieżącego utrzymania, pozwala jednak uznać skarżącego za osobę spełniającą przesłanki do przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienia pełnomocnika.
Na podstawie art. 258 §1 i § 2 pkt 7, art. 245 §1 - §3 oraz art. 246 §1 pkt 1 i 2 ppsa, postanowiono więc jak w sentencji.