Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Sędzia WSA - Krystyna Napiórkowska po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2009 r. na posiedzeniu niejawnym sprzeciwu Stowarzyszenia F. w B. od postanowienia referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 1 lipca 2009 r. w przedmiocie odmowy przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia radcy prawnego w sprawie ze skargi Stowarzyszenia F. w B. na postanowienie Ministra Infrastruktury z dnia [...] października 2008 r. nr [...] w przedmiocie niedopuszczalności odwołania postanawia: - odmówić przyznania prawa pomocy.
Stowarzyszenie F. w B. wniosło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na postanowienie Ministra Infrastruktury z dnia [...] października 2008 r. w przedmiocie niedopuszczalności odwołania.
W dniu 25 marca 2009 r. (data nadania pisma w urzędzie pocztowym) Stowarzyszenie złożyło na urzędowym formularzu PPPr wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie radcy prawnego w niniejszej sprawie.
Postanowieniem z dnia 1 lipca 2009 r. referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie odmówił przyznania prawa pomocy skarżącemu Stowarzyszeniu.
W sprzeciwie z dnia 30 lipca 2009 r. wniesionym od powyższego postanowienia, Stowarzyszenie wskazało, iż w okresie od 1 stycznia 2007 r. do dnia złożenia sprzeciwu uzyskało wpływy w wysokości 10880, 50 zł, w tym 500 zł tytułem darowizny od osoby prywatnej, 330,50 zł - wpłaty z tytułu 1% dla organizacji pożytku publicznego (w tym składki). Wnioskujące Stowarzyszenie podkreśliło, iż darowizny przekazane na rzecz organizacji, zgodnie z wolą darczyńców stanowiły dotacje celowe z przeznaczeniem na cele edukacji ekologicznej, nie mogły zatem zostać wykorzystana na opłaty sądowe. Dodatkowo zaznaczono, że w tym okresie wydatki Stowarzyszenia wyniosły ok. 20 000 zł i były w całości przeznaczone na działalność statutową Stowarzyszenia. Strona skarżąca przytoczyła ponownie argumenty zawarte we wniosku o przyznanie prawa pomocy wskazując, iż Stowarzyszenie nie posiada środków na pokrycie jakichkolwiek kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów ustanowienia radcy prawnego. W ocenie Stowarzyszenia narastające zadłużenie organizacji, posiadającej status organizacji pożytku publicznego, związane jest z kosztami prowadzonych działań statutowych oraz kosztami egzekucji komorniczej ( ok. 7200 zł ).
Mając na uwadze, iż zgodnie z art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej jako P.p.s.a ) wobec wniesienia sprzeciwu od postanowienia wydanego przez referendarza sądowego, postanowienie to traci moc, Sąd rozpoznając ponownie sprawę, zważył co następuje:
Zgodnie z art. 246 § 2 P.p.s.a. osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, może być przyznane prawo pomocy: w zakresie całkowitym, gdy osoba ta (inna jednostka organizacyjna) wykaże, że nie ma środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania (pkt 1), bądź w zakresie częściowym, gdy osoba ta (inna jednostka organizacyjna) wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania (pkt 2).
Podkreślić należy, iż prawo pomocy jest formą dofinansowania strony z budżetu państwa i zaangażowanie środków publicznych na ten cel powinno sprowadzać się do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. W przypadku stowarzyszeń, przyznanie prawa pomocy nie może prowadzić do sytuacji, w której ich działalność faktycznie będzie finansowana ze środków publicznych, bowiem przeczyłoby to zasadzie, że stowarzyszenie prowadzi działalność na bazie własnego majątku. Ubiegając się o zwolnienie od obowiązku partycypowania w kosztach postępowania stowarzyszenie, obowiązane jest więc wykazać nie tylko, że nie posiada adekwatnych środków na poniesienie kosztów postępowania, ale również, że nie ma ich mimo, iż podjęło wszelkie niezbędne kroki, aby zdobyć fundusze na pokrycie tych wydatków (por. J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz. Warszawa 2008 r., str. 587).