Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA - Henryk Ożóg po rozpoznaniu w Wydziale IV w dniu 18 września 2009 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi R. Ch. - O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia pozostałej do spłaty kwoty świadczenia nienależnie pobranego postanawia I. uchylić postanowienie Sądu z dnia 27 lipca 2009 r. odmawiające przywrócenia terminu do wniesienia skargi w powyższej sprawie; II. przywrócić skarżącej termin do wniesienia skargi.
Postanowieniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 27 lipca 2009 r. odmówiono R. Ch. - O. terminu do wniesienia skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia pozostałej do spłaty kwoty świadczenia nienależnie pobranego. Zdaniem Sądu skarżąca nie uprawdopodobniła, iż uchybiła terminowi do wniesienia skargi z powodów od siebie niezależnych.
Na powyższe postanowienie skarżąca wniosła zażalenie wnosząc jednocześnie o jego uchylenie. Wskazała, że choroba, tj. grypa żołądkowa uniemożliwiła jej złożenie skargi w terminie. Nie mogła skorzystać z pomocy dorosłych domowników gdyż dwoje jej dzieci jest w wieku 10 i 12 lat.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Dokonywanie czynności przez stronę w postępowaniu sądowoadministracyjnym ograniczone jest w przeważającej części terminami procesowymi. Mają one służyć m.in. zdyscyplinowaniu, zdynamizowaniu postępowania, jak również potrzebie rozstrzygnięcia sprawy w rozsądnym czasie i stabilizacji już podjętego rozstrzygnięcia. Uchybienie terminu wywołuje skutek prawny w płaszczyźnie procesowej, prowadząc do bezskuteczności podjętej czynności, o czym wyraźnie mówi art. 85 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej: p.p.s.a.
Od negatywnych skutków uchybienia terminowi strona może bronić się wyłącznie poprzez złożenie wniosku o przywrócenie terminu. Na podstawie dyspozycji przepisu art. 86 § 1 p.p.s.a. sąd na wniosek strony postanowi o przywróceniu terminu, jeżeli strona nie dokonała czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy. Z przytoczonego przepisu wynika, że sąd postanawia o przywróceniu terminu, jeżeli strona wykaże, że w okresie, w którym powinna dokonać czynności w postępowaniu sądowym, nie dokonała jej bez swojej winy.
Przesłanki przywrócenia terminu, wynikające z art. 87 p.p.s.a. to uprawdopodobnienie przez osobę zainteresowaną braku swojej winy, wniesienie wniosku o przywrócenie terminu, dochowanie terminu do wniesienia takiego wniosku i dopełnienie wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu tej czynności, dla której był ustanowiony termin. Przywrócenie terminu uwarunkowane jest wystąpieniem łącznie wymienionych przesłanek.
Podkreślić należy, iż brak winy w uchybieniu terminowi można przyjąć tylko wtedy gdy strona nie mogła usunąć przeszkody przy użyciu największego w danych okolicznościach wysiłku. W orzecznictwie sądowym podnosi się, że jako kryterium przy ocenie winy w uchybieniu terminu należy przyjąć obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o swoje interesy. W razie, gdy ustalone przez sąd okoliczności uchybienia terminu świadczą o zachowaniu się strony noszącym znamiona winy - w jakiejkolwiek jej postaci, a zatem także winy polegającej na niedbalstwie, sąd nie może dokonać przywrócenia uchybionego terminu. Brak winy jako przesłanka zasadności wniosku o przywrócenie terminu wiąże się z obowiązkiem strony do zachowania staranności przy dokonywaniu czynności procesowych i można mówić o niej tylko wówczas, gdy dopełnienie czynności w terminie stało się niemożliwe z powodu trudnej do przezwyciężenia przeszkody niezależnej od strony.
Odnosząc powyższe do omawianej sprawy stwierdzić należy, iż nagła choroba skarżącej oraz niemożność wyręczenia się inną osobą uzasadnia brak winy w uchybieniu terminu. Skoro określona w art. 86 § 1 p.p.s.a. przesłanka przywrócenia terminu została spełniona, wniosek należało uwzględnić, o czym orzeczono w sentencji postanowienia
Zgodnie zaś z art. 165 p.p.s.a., postanowienia sądów administracyjnych, które nie kończą postępowania w sprawie, mogą być uchylane i zmieniane wskutek zmiany okoliczności sprawy, chociażby były zaskarżone, a nawet prawomocne.
W związku z powyższym postanowienie Sądu z dnia 27 lipca 2009 r.
o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia skargi należało uchylić, co orzeczono na podstawie art. 165 p.p.s.a.