umorzyć postępowanie w sprawie.
Trybunał Konstytucyjny po rozpoznaniu sprawy z wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich o stwierdzenie, że przepis par. 6 uchwały Nr 17 Rady Ministrów z dnia 18 lutego 1983 r. w sprawie ogólnych warunków umów agencyjnych i umów na warunkach zlecenia między jednostkami gospodarki uspołecznionej a osobami fizycznymi /t.j. M.P. 1988 nr 13 poz. 118/, przekracza zakres upoważnienia udzielonego Radzie Ministrów w art. 384 Kodeksu cywilnego i narusza zasady, wynikające z przepisów art. 6 w związku z art. 3 ustawy z dnia 8 czerwca 1972 r. o wykonywaniu i organizacji rzemiosła /t.j. Dz.U. 1983 nr 7 poz. 40/, art. 7 ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o wykonywaniu handlu oraz niektórych innych rodzajów działalności przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej /t.j. Dz.U. 1983 nr 43 poz. 193/ oraz Kodeksu pracy i wydanych na jego podstawie aktów wykonawczych określających skutki rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 54 Kp i porzucenia pracy /art. 64 Kp/.
postanowił:
W uzasadnieniu wniosku Rzecznik Praw Obywatelskich stwierdził, że kwestionowany przepis par. 6 Uchwały Nr 17 Rady Ministrów z dnia 18 lutego 1983 r. enumeratywnie wylicza podmioty, z którymi jednostkami gospodarki uspołecznionej nie mogą zawierać umów. Zdaniem wnioskodawcy ograniczenia te należy uznać za nie odpowiadające współczesnym poglądom o wolności gospodarczej, a także za istotne naruszenie praw obywatelskich.
Postanowienia par. 6 uchwały Nr 17 Rady Ministrów mają charakter bezwzględnie wiążący, nie przewidujący żadnych wyjątków od zakazu zawierania umów np. z osobami skazanymi za przestępstwa przeciwko mieniu i przestępstwa gospodarcze lub z którymi została rozwiązana umowa agencyjna przez zleceniodawcę bez zachowania wypowiedzenia albo z osobami, które porzuciły pracę.
Wprowadzone tym przepisem ograniczenia w stosunku do podmiotów, wymienionych w nim - zdaniem wnioskodawcy - mają charakter represyjny, a niektóre z nich należy uznać za tożsame z karą dodatkową co jest niezgodne z zasadą, że ograniczenia działalności gospodarczej obywateli mogą być wyprowadzone wyłącznie w drodze ustawowej albo na podstawie i w granicach upoważnienia ustawowego.
Przepis art. 284 Kc umożliwia Radzie Ministrów normatywne kształtowanie jedynie treści cywilnoprawnych umów zobowiązaniowych przez ich uzupełnianie, rozwijanie i konkretyzowanie na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego, mających charakter dyspozytywny. Upoważnienie zawarte w art. 384 Kc nie uprawniało więc Rady Ministrów do regulacji zawartej w kwestionowanym przepisie, który wykracza poza zakres tego upoważnienia.
Przepis par. 6 uchwały Nr 17 Rady Ministrów koliduje w sposób oczywisty z przytoczonymi w żądaniu aktami ustawodawczymi, regulującymi zagadnienia obrotu gospodarczego, co jest także niezgodne z zasadami reformy gospodarczej, ustanawiającymi swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, przez każdego, chyba że przepisy ustawowe o prowadzeniu takiej działalności stanowią inaczej.
W reasumpcji wnioskodawca stwierdził, że kwestionowany przepis, ograniczający prawa podmiotowe osób fizycznych i niektórych jednostek gospodarczych narusza zasady ustalone innymi ustawami i wydany został z przekroczeniem upoważnienia ustawowego.
Trybunał Konstytucyjny ustalił, że uchwałą Nr 207 Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 1988 r. zmieniającą uchwałę w sprawie ogólnych warunków umów agencyjnych i umów na warunkach zlecenia między jednostkami gospodarki uspołecznionej a osobami fizycznymi /M.P. nr 35 poz. 317/ został skreślony przepis par. 6 uchwały Nr 17 Rady Ministrów z dnia 18 lutego 1983 r., będący przedmiotem wniosku w niniejszej sprawie.
Stosownie do przepisów art. 4 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, organ ten orzeka o zgodności prawa, obowiązującego w chwili wydawania orzeczenia.
Z uwagi na to, że w toku postępowania utracił moc obowiązującą kwestionowany we wniosku przepis, dalsze postępowanie w sprawie stało się bezprzedmiotowe.