Referendarz sądowy Konrad Łukaszewicz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie po rozpoznaniu w dniu 7 stycznia 2010 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w sprawie ze skargi E. K. na niewykonanie przez Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 lipca 2007 r. o sygn. akt V SA/Wa 1724/07 wraz z wnioskiem o wymierzenie organowi grzywny p o s t a n a w i a : oddalić wniosek.
Wyrokiem z 4 lutego 2009 r. o sygn. akt V SA/Wa 1469/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę E. K. na niewykonanie przez organ orzeczenia tegoż Sądu z 24 lipca 2007 r. o sygn. akt V SA/Wa 1724/07.
Na wniosek skarżącej strony przyznane zostało - postanowieniem z 21 kwietnia 2009 r. - prawo pomocy w zakresie częściowym poprzez ustanowienie pełnomocnika z urzędu.
Wyznaczony pełnomocnik - radca prawny A. S. - wystąpił w dniu 8 czerwca 2009 r. ze skargą kasacyjną, w której zawarł wniosek o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu według norm prawem przepisanych, wraz z kwotą 17 zł uiszczoną tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (vide: punkt 2 wniosków skargi kasacyjnej z 8.06.2009 r., k. 122 akt sądowych).
Po przeprowadzeniu rozprawy bez udziału ustanowionego pełnomocnika z urzędu, Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 10 listopada 2009 r. o sygn. akt II OSK 1390/09 oddalił skargę kasacyjną.
Rozpoznając wniosek należało zauważyć, co następuje:
Stosownie do treści przepisu § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), dalej: rozporządzenie, wniosek o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej powinien zawierać oświadczenie, że opłaty nie zostały zapłacone w całości lub w części.
Wniosek wyznaczonego w niniejszej sprawie radcy prawnego - zawarty w skardze kasacyjnej z 8 czerwca 2009 r. - takiego oświadczenia nie zawiera. W tym miejscu podnieść należy, iż oświadczenie o którym mowa winno być wyraźne. Za takim stanowiskiem przemawia nie tylko literalna wykładnia przywołanego przepisu ale również umieszczenie go w ramach aktu prawnego, w którego tytule wskazano, że normuje kwestie dotyczące kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Przyjąć zatem należy, iż ustawodawca wprowadzając omawiany zapis nałożył obowiązek nie tyle oświadczenia, czy koszty pomocy prawnej udzielonej z urzędu są "nieopłacone" (bo takie są ze swej natury, tj. nieopłacone w sądzie przed którym sprawa się toczy) lecz czy nie zostały one "zapłacone" - a co więcej - w całości lub w części. Nie stanowi takiego oświadczenia to sformułowanie pełnomocnika, w którym wnosi o "przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej", bowiem sformułowanie to stanowi w istocie powtórzenie ustawowej nazwy wniosku o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej i trudno jest uznać go za odrębne oświadczenie o jakim mowa w cyt. przepisie rozporządzenia.
Wymagane prawem oświadczenie nie zostało również złożone do protokołu rozprawy przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, skoro pełnomocnik się na nią nie stawił (vide: protokół rozprawy z dnia 10.11.2009 r., k. 152 akt sądowych).
W tym stanie sprawy, wniosku ustanowionego pełnomocnika nie można było uwzględnić.
Powyższe stanowisko znajduje również oparcie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, odnoszącym się wprawdzie do § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.), jednakże w swej treści będącego dokładnym powtórzeniem § 16 rozporządzenia. W postanowieniu z 8 grudnia 2009 r. o sygn. akt II GZ 273/09 (dostępne na stronie internetowej www.orzeczenia.nsa.gov.pl) NSA przypomniał, iż wniosek, o którym mowa w § 20 ww. rozporządzenia, składany w postępowaniu przed sądem administracyjnym powinien spełniać wymogi określone w art. 64 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej: p.p.s.a., a zatem czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, zawierać określenie żądania, jego podstawy i uzasadnienie oraz oznaczenie stron i organów, a także spełniać inne wymagania określone w przepisach szczególnych. Przepisem szczególnym jest właśnie cytowany wyżej § 20 ww. rozporządzenia. (por. M. Kazek "Nieznajomość prawa a wynagrodzenie pełnomocnika z urzędu" ZNSA nr 6(9)/2006, s. 65 i nast. oraz powołane tam orzecznictwo).
Z kolei w wyroku z 21 czerwca 2006 r. o sygn. akt II FSK 862/05, NSA podniósł, iż brak oświadczenia o jakim mowa § 20 ww. rozporządzenia wywołuje skutki materialnoprawne, polegające na utracie prawa do wynagrodzenia i nie stosuje się do niego trybu uzupełniania jego braków, opisanego w art. 49 p.p.s.a.; (vide:, Lex nr 242945). Pogląd ten został zaakceptowany również w postanowieniu NSA z 30 czerwca 2009 r. o sygn. akt II GZ 133/09 (vide: www.orzeczenia.nsa.gov.pl).
Warto również przywołać stanowisko zaprezentowane w przywołanym wyżej postanowieniu NSA o sygn. akt II GZ 273/09, zgodnie z którym, negatywne skutki złożenia wadliwego wniosku wynikają z niedołożenia należytej staranności przez pełnomocnika, który jako profesjonalista - adwokat powinien wykazywać się wiedzą z zakresu procedury sądowej i być świadom ciążących na nim obowiązków. W takiej sytuacji nie można mówić o nadmiernym rygoryzmie regulacji prawnej ani naruszeniu konstytucyjnego prawa pełnomocnika do wynagrodzenia za świadczoną pracę. (por. M. Kazek, op.cit., s.69).
Z wyłożonych względów, na podstawie art. 258 § 2 pkt 8 p.p.s.a., orzeczono jak w sentencji postanowienia.