Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie: Przewodniczący - sędzia WSA - Joanna Zabłocka po rozpoznaniu w dniu 13 sierpnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi O. Sp. z o.o. w L. na postanowienie Prezesa Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z dnia ... października 2013 r. Nr ... w przedmiocie stanowiska wierzyciela wobec zarzutów zgłoszonych w postępowaniu egzekucyjnym postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym dotyczącym zwolnienia od kosztów sądowych
Skarżąca spółka złożyła na urzędowym formularzu PPPr wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. W oświadczeniu o majątku i dochodach wskazano, że kapitał zakładowy wynosi [...] zł. Spółka na koniec 2013 r. nie posiadała środków trwałych. Bilans za rok 2012 wykazuje stratę [...] zł, a na dzień 30.06.2013 r. wskazuje stratę [...] zł.
W uzasadnieniu wniosku spółka wskazała na brak środków na pokrycie kosztów sądowych z powodu złej sytuacji majątkowej. Na skutek egzekucji konto bankowe należące do Skarżącej zostało zablokowane.
Skarżącą wezwano na podstawie art. 255 ustawy p.p.s.a. do udzielenia dodatkowych informacji oraz złożenia dodatkowych dokumentów w terminie 7 dni. Wezwanie zostało doręczone w dniu 23 kwietnia 2014 r. Skarżąca nie odpowiedziała na wezwanie.
Referendarz sądowy postanowieniem z dnia 30 maja 2014 r. odmówił przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym dotyczącym zwolnienia od kosztów sądowych.
W ustawowym terminie strona złożyła sprzeciw na postanowienie. Wnioskodawca powtórzył argumentację zawartą we wniosku złożonym na formularzu PPPr.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Stosownie do art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm., dalej zwana "p.p.s.a.") w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, zarządzenie lub postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.
W postępowaniu sądowoadministracyjnym zasadą jest, że strona wnosząca do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki obowiązana jest do uiszczenia kosztów sądowych. Zgodnie bowiem z art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (T.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.), dalej p.p.s.a. - strona ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.
W myśl art. 245 § 1 p.p.s.a prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Zgodnie z §3 powołanego przepisu prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego (...). Prawo pomocy w zakresie częściowym, zgodnie z art. 246 § 2 pkt 2 p.p.s.a. może być przyznane osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Określenie "gdy wykaże" oznacza, że to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uprawniającej go do skorzystania z prawa pomocy. Zatem rozstrzygnięcie w tej kwestii będzie zależało od tego, co zostanie udowodnione przez wnioskodawcę.
Skarżąca we wniosku o przyznanie prawa pomocy nie przedstawiła w sposób wystarczający swojej sytuacji majątkowej. W przypadku osób prawnych - wnoszących o przyznanie prawa pomocy, zasadnicze znaczenie ma fakt, że sprawa ma ścisły związek z prowadzoną przez nie działalnością i możliwość prowadzenia takiej działalności nie powinna z reguły obciążać dochodów budżetowych Skarbu Państwa. Gdyby przyjąć odmienne stanowisko, budżet ten, a w konsekwencji całe społeczeństwo miałoby kredytować działania skarżącego, związane z dochodzeniem przed sądami określonych roszczeń, czy też, jak ma to miejsce w niniejszej sprawie, kwestionujące na drodze sądowej postanowienie organu administracji publicznej. W ocenie Sądu skarżąca jest w stanie uiścić wpis sądowy w wysokości 100 zł i w związku z tym winna partycypować w kosztach postępowania.
Sąd wyjaśnia także, że wnioskodawca występując o prawo pomocy winien liczyć się z tym, iż będzie zobowiązany do wyczerpującego przedstawienia swojej sytuacji majątkowej. Wskazane na wstępie regulacje uprawniają do żądania złożenia nie tylko dodatkowego oświadczenia, ale przede wszystkim do żądania przedłożenia określonych dokumentów (art. 255 p.p.s.a.). Okoliczność, że wnioskodawca nie ujawnia istotnych informacji na temat majątkowego posiadania powoduje, że nie sposób ustalić w sposób rzeczywisty jego sytuacji finansowej i wpływa negatywnie na ocenę jego wniosku.
Instytucja prawa pomocy dla osób prawnych ma charakter wyjątkowy, ponieważ wiąże się z przeniesieniem ciężaru ponoszenia wydatków w indywidualnej sprawie sądowej jednego przedsiębiorcy na pozostałych uczestników obrotu, gdyż to z ich środków pochodzą dochody budżetu państwa, z których pokrywa się koszty postępowania sądowego w razie zwolnienia z obowiązku ich ponoszenia. W konsekwencji, próbę przeniesienia ciężaru dotyczącego wnioskującej strony na Skarb Państwa należy oceniać negatywnie.
W tym stanie rzeczy i na podstawie art. 254 § 1 p.p.s.a. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowił jak w sentencji.