Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA - Ewa Frąckiewicz po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2016 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku E.K. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi w sprawie ze skargi E.K. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] maja 2016 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego p o s t a n a w i a : przywrócić termin do wniesienia skargi
E. K. (dalej jako "skarżący") reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika złożył za pośrednictwem Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia skargę na decyzję tego organu z dnia [...] maja 2016 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Wraz ze skargą skarżący złożył wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi do Sądu, wskazując iż w toku prowadzonego postępowania administracyjnego jego pełnomocnik powiadomił organ o zmianie adresu do korespondencji, a mimo to organ przesłał zaskarżoną decyzję na nieaktualny adres. W ocenie skarżącego, w świetle przedstawionych okoliczności, organ w sposób nieprawidłowy zastosował przepisy dotyczące domniemania doręczenia.
W odpowiedzi na skargę, organ wniósł o jej odrzucenie z uwagi na wniesienie jej po ustawowym terminie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 85 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.) dalej cyt. jako "p.p.s.a." czynność w postępowaniu sądowym podjęta przez stronę po upływie terminu jest bezskuteczna, przy czym, w przypadku jeżeli strona nie dokonała czynności bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu (art. 86 § 1 p.p.s.a.).
Tryb złożenia wniosku szczegółowo reguluje art. 87 p.p.s.a. W myśl § 1 pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. Natomiast § 2 stanowi, że w piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu.
Kryterium braku winy o jakiej mowa w art. 87 § 2 p.p.s.a. stanowiące przesłankę zasadności wniosku o przywrócenie terminu polega na dopełnieniu przez stronę obowiązku dołożenia szczególnej staranności przy dokonywaniu czynności procesowej. Zarówno w nauce postępowania administracyjnego, jak i w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, panuje zgodność, że oceniając wystąpienie tej przesłanki, sąd powinien przyjąć obiektywny miernik staranności, której można wymagać od każdego należycie dbającego o swoje interesy. (J.P. Tarno - "Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Komentarz" Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2004, s. 149). O braku winy w uchybieniu terminu można mówić jedynie wtedy, gdy strona nie mogła usunąć przeszkody nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku - por. postanowienie NSA z dnia 2 października 2002 r., V SA 793/02 (M.Pr. 2002, nr 23, s. 1059).
W ocenie Sądu, przy rozpoznaniu niniejszego wniosku istotne znaczenie ma też przepis art. 61 § 4 k.p.a., zgodnie z którym o wszczęciu postępowania z urzędu lub na żądanie jednej ze stron należy zawiadomić wszystkie osoby będące stronami postępowania. Z chwilą wszczęcia postępowania administracyjnego z urzędu na organie administracji ciąży obowiązek zapewnienia stronie czynnego udziału w każdej fazie postępowania w taki sposób, aby strona mogła uczestniczyć zarówno w zbieraniu materiału dowodowego jak i mieć możliwość zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym. Wszczęcie postępowania zobowiązuje również organ do wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem sprawy. Organy czuwają też nad tym by strony nie poniosły szkody z tytułu nieznajomości prawa i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek (art. 9 k.p.a.). Wyrażona w art. 7 k.p.a. zasada kontroli i nadzoru nad przestrzeganiem prawa w postępowaniu oraz zasada prawdy obiektywnej zobowiązuje organy do podejmowania wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy zarówno przy uwzględnieniu interesu społecznego jak i słusznego interesu obywateli.