Starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Tomasz Sałek po rozpoznaniu w dniu 27 września 2017 roku na posiedzeniu niejawnym wniosku radcy prawnego M. G. o przyznanie wynagrodzenia za zastępstwo prawne wykonane na zasadzie prawa pomocy za czynności wykonane w postępowaniu drugoinstancyjnym w sprawie ze skargi I. S. na postanowienie Ministra Środowiska z dnia [...] września 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania postanowił: przyznać ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz radcy prawnego M. G. koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w kwocie 120 zł (sto dwadzieścia złotych) powiększone o kwotę 27,60.złotych (dwadzieścia siedem złotych sześćdziesiąt groszy) stanowiącą 23% podatku od towarów i usług, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Radca prawny M. G. został wyznaczony przez Okręgową Izbę Radców Prawnych w [...] pełnomocnikiem z urzędu dla I. S. w sprawie z jej skargi na postanowienie Ministra Środowiska z dnia [...] września 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania.
Działający z substytucji radcy prawnego M. G., radca prawny K. S., złożył w dniu 24 kwietnia 2017 roku pismo stanowiące uzupełnienie skargi.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 12 maja 2017 roku, oddalił skargę.
Następnie ustanowiony w sprawie pełnomocnik sporządził opinię o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej od wspomnianego wyroku Sądu. Opinia ta zwiera również wniosek o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z tytułu jej sporządzenia. Wniosek ten zawiera oświadczenie, że koszty pomocy prawnej nie zostały opłacone w całości ani w jakiejkolwiek części.
Starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie rozpoznając przedmiotowy wniosek radcy prawnego o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 250 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm., dalej też jako "p.p.s.a.") wyznaczony adwokat lub radca prawny otrzymuje wynagrodzenie odpowiednio według zasad prawnych określonych w przepisach o opłatach za czynności adwokatów lub radców prawnych w zakresie ponoszenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oraz zwrot niezbędnych i udokumentowanych wydatków.
Stosownie do art. 258 § 2 pkt 8 powołanej ustawy do czynności referendarza sądowego w zakresie postępowania o przyznanie prawa pomocy należy m. in. wydawanie na posiedzeniu niejawnym postanowień o przyznaniu wynagrodzenia adwokatowi lub radcy prawnemu za zastępstwo prawne wykonane na zasadzie prawa pomocy oraz o zwrocie niezbędnych udokumentowanych wydatków.
Z dniem 2 listopada 2016 r. weszło w życie nowe rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. poz. 1715), dalej też jako "rozporządzenie".
Zgodnie z § 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu, w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie tego nowego rozporządzenia (czyli przed dniem 2 listopada 2016 r.) należy stosować przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji. W niniejszej sprawie Sąd I instancji wydał wyrok w dniu 12 maja 2017 r., a więc po wejściu w życie tego nowego rozporządzenia (2 listopada 2016 r.). Tym samym, również przedłożenie w niniejszej sprawie opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej nastąpiło już na etapie postępowania drugoinstancyjnego, którego bieg rozpoczął się z chwilą ogłoszenia wyroku w pierwszej instancji przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, czyli z dniem 12 maja 2017 roku. Wspomnieć należy, że, jak zauważył Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24 października 2006 r. sygn. akt II UZ 24/06 (na kanwie procedury cywilnej) czynności procesowe podejmowane po wydaniu wyroku przed sądem pierwszej instancji i przez ten sąd nie są już zatem postępowaniem w pierwszej instancji. Mogą to być czynności podejmowane w ogóle poza tokiem instancji (jeżeli nie dojdzie do zaskarżenia). Jednakże, jeżeli w sprawie zostanie wniesiona apelacja, to należy uznać, że wszystkie czynności procesowe (stron i sądu) podejmowane po ogłoszeniu wyroku są już czynnościami postępowania apelacyjnego (w drugiej instancji). Postępowanie cywilne w toku instancji ma bowiem charakter ciągły w tym znaczeniu, że nie można uznać, aby postępowanie w pierwszej instancji kończyło się w dniu ogłoszenia wyroku, a postępowanie apelacyjne rozpoczynało dopiero w dniu wniesienia apelacji. Powstawałaby wówczas faza postępowania, które już nie byłoby postępowaniem pierwszoinstancyjnym, a jeszcze nie było postępowaniem w drugiej instancji. Nie ma przy tym znaczenia, że postępowanie apelacyjne (tzw. międzyinstancyjne) toczy się przed sądem pierwszej instancji (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 września 2006 r., II PZ 34/06, dotychczas niepublikowane).